Św. Ludwik

Dzieje zabytku

Witraż wykonano w 1999 roku.

Opis

Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem pełnym w szerokiej bordiurze wypełnionej popiersiami aniołów i figurami geometrycznymi. W centrum scena, w której św. Ludwik prezentuje koronę cierniową Matce Boskiej z Dzieciątkiem. Król obiema rękami przytrzymuje atrybut męki, głowę unosi w kierunku świętych. Ma długie, siwe włosy, taką samą brodę i wąsy. Jest ubrany w fioletową albę, żółtą komżę i obszerny płaszcz królewski lamowany gronostajem, z futrzaną pelerynką. Na szyi ma złoty krzyż, na głowie koronę. W wyższej partii kompozycji, po prawej stronie przedstawiono Matkę Boską tronującą pośród chmur i trzymającą na prawym kolanie Dzieciątko, które lewą rękę wyciąga w jej kierunku, a w prawej trzyma tarczę herbową z trzeba liliami. Maria ma ciemną karnację, jest ubrana w czerwoną suknię i niebieski maforion. Dzieciątko ma na sobie pomarańczową tunikę przewiązaną w pasie. Głowy wszystkich postaci otaczają nimby. Na drugim planie widoczne rozbite namioty – żółty i zielony, dalej mury miast. W górnej partii otoczony różowo-fioletowymi chmurami napis „ŚW. / LUD/WIK”, w partii bordiury, przy dolnej krawędzi „FUNDACJA / DR STANISŁAW / SĘK”.

Zarys problematyki artystycznej

Ludwik IX urodził się w 1214 roku we Francji i został królem mając 12 lat. Był cenionym politykiem i przestrzegającym nakazów religii władcą, wspomagał ubogich, fundował świątynie i klasztory. W 1250 roku, w trakcie wyprawy krzyżowej, w której brał udział dostał się do niewoli, lecz wykupiony wrócił i kontynuował rządy. W 1254 roku przywiózł z Konstantynopola gwoździe i koronę cierniową – atrybuty męki Chrystusa. Podczas kolejnej krucjaty, w której uczestniczył, w 1270 roku zmarł na dżumę. Na witrażu został przedstawiony w stroju królewskim, trzymając koronę cierniową, którą przekazał do Sainte-Chapelle, stojąc przez Matką Boską i Dzieciątkiem trzymającym tarczę z trzema liliami burbońskimi – rodowym znakiem świętego. W tle widać namioty tureckie odnoszące się do wypraw krzyżowych. Główna scena została potraktowania realistycznie i ukazana na przedstawionym w sposób sumaryczny, miejscami abstrakcyjnym tle.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ufundowany przez doktora Stanisława Sęka witraż przedstawiający św. Ludwika prezentującego koronę cierniową Matce Boskiej z Dzieciątkiem zaprojektował najpewniej, tak jak pozostałe witraże, artysta Bolesław Szpecht a wykonała firma Zarzyckich w Krakowie w 1999 roku.

Bibliografia