Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
bocheński
Gmina
Łapanów
Miejscowość
Tarnawa
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niegowić
Parafia
Parafia Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Kościół
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
rzeźba religijna św. Piotr
Miejsce przechowywania
północna ściana prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/08766
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII lub pierwsza połowa XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura pochodzi z ołtarza głównego z dawnej parafii w Sułkowicach, przywiezionego do Tarnawy w 1967 roku, gdzie została poddana konserwacji.

Opis

Rzeźba pełna, ustawiona frontalnie, o esowatym układzie ciała. Święty ciężar opiera na lewej nodze, prawą ma ugiętą, opartą na fragmencie skały. Lewą rękę unosi w górę, w stronę ołtarza, w wymownym geście dłoni; prawą ma opuszczoną wzdłuż boku, przytrzymuje księgę. Głowa zwrócona w trzech czwartych w lewo, uniesiona silnie w górę. Twarz podłużna o wyraźnych, głęboko rzeźbionych rysach, wąskim nosie, szeroko otwartych, dużych oczach skierowanych w górę; okolona zarostem; włosy krótkie, delikatnie falowane, opadają na tył głowy. Postać ubrana jest w tunikę przepasaną w talii; tkanina jest silnie drapowana, ściśle przylega do ciała, odzwierciedlając jego układ, opadając w dół w formie gęstych fałd. Święty ma płaszcz przewieszony przez lewe ramię, spływa na plecy w formie ciężkiej, silnie drapowanej i łamanej tkaniny. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, tunika srebrzona, płaszcz oraz księga złocone.

Zarys problematyki artystycznej

W dokumentacji przechowywanej w urzędzie konserwatorskim oraz opracowaniach flankujące nastawę figury zostały określone jako św. Piotr i św. Paweł. Jednak z uwagi na brak atrybutów należy się zastanowić nad uzasadnieniem takiego stanowiska. Można zauważyć, że św. Piotr i św. Paweł należą wraz ze św. Stanisławem i św. Wojciechem do najczęściej umieszczanych w ołtarzach par świętych patronów. O ile biskupi są ukazywani w strojach pontyfikalnych, o tyle apostołowie bywają najczęściej ubrani w długie tuniki i narzucone płaszcze, z księgami w dłoniach. Dodatkowo figura stojąca po lewej stronie ma rękę wyciągniętą w taki sposób, że można sobie wyobrazić, że trzymała w niej dwa klucze, mógłby to zatem z powodzeniem być św. Piotr, który w młodości był rybakiem i nosił imię Szymon. Został uczniem Jana Chrzciciela, apostołem, pierwszym następcą Chrystusa oraz pierwszym papieżem. W czasie prześladowań Nerona został ukrzyżowany, na własną prośbę głową w dół, ponieważ uważał, że nie jest godny umierać jak Chrystus. Figura ma cechy rzeźby późnobarokowej – postać została ukazana w dynamicznej pozie, czyniąc teatralny gest, jest ubrana w tunikę, której drobne fałdy układają się na ciele, podkreślając anatomię i ekspresyjnie drapowany płaszcz.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Nieznaczne zabrudzenia i przetarcia polichromii.

Streszczenie

Figura jest częścią ołtarza głównego kościoła w Sułkowicach przywiezionego do Tarnawy w 1967 roku i poddanego konserwacji. Przedstawia najpewniej św. Piotra, który w wyciągniętej ręce mógł trzymać dwa klucze. Dzieło ma cechy rzeźby późnobarokowej.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-6

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności