Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Sebastiana
Tagi
rzeźba XIX wieku
Miejsce przechowywania
balustrada chóru muzycznego
Identyfikator
DZIELO/09087
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie
Wymiary podstawowe
wysokość – 110 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba św. Piotra powstała w XIX wieku. Została wtórnie umieszczona na balustradzie chóru muzycznego, najpewniej w czasie remontu kościoła w latach 1902-1910. Razem z figurą św. Pawła, która stanowi dla niej parę, mogły pierwotnie znajdować się w nieistniejącym już ołtarzu.

Opis

Rzeźba jest ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie w kształcie półkola. Święty ukazany jest w całej postaci, zwrócony frontalnie, w wykroku. W lewej ręce opuszczonej wzdłuż ciała trzyma zamkniętą księgę, prawa jest ugięta, jej dłoń o zwiniętych palcach jest przyciśnięta do ciała na wysokości pasa. Twarz ma kwadratową, o migdałowatych oczach, krótkim nosie i pełnych ustach, okoloną brodą oraz krótkimi, falowanymi włosami umieszczonymi po bokach głowy, z pasmem włosów nad czołem. Święty ubrany jest w długą tunikę przepasaną szarfą oraz płaszcz narzucony na prawe ramię i lewe przedramię opadający po bokach postaci. Figura w całości polichromowana w kolorze złotym.

Zarys problematyki artystycznej

Figura ma zwarty i blokowy charakter, cechuje ją statyka. Anatomia oraz szaty kształtowane są w sposób uproszczony.
Rzeźbę można zidentyfikować jako św. Piotra po zwyczajowym sposobie przedstawienia tego świętego, a mianowicie krótkiej brodzie i włosach po bokach głowy, łysinie na jej czubku i kosmyku nad czołem. Jego ubiór i trzymana księga również odpowiadają ikonografii świętego. W prawej dłoni mógł trzymać klucze.
Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. Jezus zmienił jego imię (Szymon) na Piotr, co później wyjaśnił: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała), i Ja na tej Skale zbuduje Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze do królestwa niebieskiego” (Mt 16, 18-19), dlatego w ikonografii jednym z atrybutów świętego są również klucze. Święci Piotr i Paweł często przedstawiani są razem. W Kościele uroczystość obu apostołów obchodzona jest wspólnie, gdyż w tradycji uznaje się, że zginęli w tym samym dniu. Jednocześnie przez swoje zasługi dla Kościoła obaj nazywani są „książętami apostołów”.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia i ubytki warstwy polichromii. Silne zabrudzenia całej figury.

Streszczenie

Rzeźba św. Piotra powstała w XIX wieku. Została wtórnie umieszczona na balustradzie chóru muzycznego, najpewniej w czasie remontu kościoła w latach 1902-1910. Razem z figurą św. Pawła, która stanowi dla niej parę, mogły pierwotnie znajdować się w nieistniejącym już ołtarzu. Rzeźbę można zidentyfikować jako św. Piotra po zwyczajowym sposobie jego przedstawienia, obejmującym charakterystyczne brodę i włosy oraz ubiór i trzymaną księgę, które również odpowiadają ikonografii świętego.

Bibliografia

Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989
Spiechowicz-Jędrys Agnieszka, "Wieliczka. Kościół pw. św. Sebastiana", Kraków 2011

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-20

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności