Św. Michał Archanioł
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna, polichromowana figura św. Michała Archanioła depczącego smoka. Święty ukazany w pozycji stojącej, z głową przechyloną nieznacznie na prawo. Ma pociągłą twarz o łagodnym wyrazie, niebieskie oczy, szeroki nos i usta. Został przedstawiony w stroju legionisty rzymskiego: w złotym napierśniku, krótkiej, brązowej tunice z białymi, podwiniętymi rękawami oraz złoconym hełmie. W lewej ręce trzyma łańcuch, a na nim smoka pod postacią szarej jaszczurki z ludzką głową i rękami, która leży na zielonej trawie. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, skrzydła srebrzone.

Św. Michał Archanioł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
bocheński
Gmina
Łapanów
Miejscowość
Tarnawa
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niegowić
Parafia
Parafia Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Kościół
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
rzeźba ludowa rzeźba religijna św. Michał Archanioł
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/08764
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX/XX wiek
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków (?)
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Pełnoplastyczna, polichromowana figura św. Michała Archanioła depczącego smoka. Święty ukazany w pozycji stojącej, z głową przechyloną nieznacznie na prawo. Ma pociągłą twarz o łagodnym wyrazie, niebieskie oczy, szeroki nos i usta. Został przedstawiony w stroju legionisty rzymskiego: w złotym napierśniku, krótkiej, brązowej tunice z białymi, podwiniętymi rękawami oraz złoconym hełmie. W lewej ręce trzyma łańcuch, a na nim smoka pod postacią szarej jaszczurki z ludzką głową i rękami, która leży na zielonej trawie. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, skrzydła srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Michał Archanioł, najważniejszy z aniołów, jest uważany za wodza zastępów anielskich, anioła sprawiedliwości. Figura wykazuje cechy rzeźby ludowej – jest znacznie uproszczona, nie do końca prawidłowo odwzorowuje proporcje ciała, sylwetka postaci jest usztywniona i schematyczna. Dynamiczny moment walki dobra pod postacią Michała Archanioła z szatanem oddano całkowicie statycznie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Wykonana w XIX lub w XX wieku figura Michała Archanioła pokonującego szatana ukazanego tutaj jako jaszczurka z ludzką głową i rękami wykazuje cechy rzeźby ludowej. W oczy rzuca się usztywniona poza i schematyczne oddanie detali.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica typu parawanowego, wolnostojąca, murowana, tynkowana, trójosiowa. Obiekt wzniesiony na cokole obłożonym kamienną okładziną. W dolnej partii trzy arkady sięgające powyżej jej poziomu, oddzielone kratami. W górnej partii arkady przelotowe, od góry zamknięte w osi środkowej łukiem półkolistym, z przechodzącym w partii muru gzymsem. W każdej arkadzie górnej wisi jeden dzwon; arkady obu kondygnacji lewej osi mniejsze. Dzwonnicę wieńczy gzyms podokapowy, powyżej którego trójkątny szczyt podkreślony dekoracją ramową i przekryty blachą.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: W centrum postać zmarłego Chrystusa, przybitego trzema gwoździami do krzyża. Postać w delikatnym zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach i delikatnie przegiętej sylwetce. Duża głowa w koronie cierniowej opada na prawe ramię; twarz o sumarycznych rysach, okolona zarostem; włosy w postaci pukli opadają na ramię. Ciało naprężone, wychudzone, ekspresyjnie kształtowane, uwypuklone poszczególne elementy anatomiczne, z zaznaczonymi śladami męki. Perizonium w formie tkaniny ściśle opasującej biodra, drapowanej w spływające faliście fałdy, ze zwisem na prawym boku. Titulus w formie banderoli z napisem „INRI”.Po lewej stronie figura św. Elżbiety, zwróconej frontalnie z wyciągniętymi przed siebie rękami. Twarz pełna, niezindywidualizowana. Na nakrytej welonem głowie ma koronę. Postać ubrana w błękitną tunikę przepasaną w talii złotą szarfą i podwikę; na ramiona ma narzucony czerwony płaszcz. Po prawej postać św. Katarzyny Sieneńskiej w analogicznym układzie ciała. Twarz pełna, również niezindywidualizowana. Święta jest ubrana w habit dominikański. Karnacja postaci bardzo jasna.
rzeźba
Chrystus Ukrzyżowany ze św. Elżbietą i św. Katarzyną
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, murowany z kamienia i cegły, na planie prostokąta z szerszą nawą i węższym prezbiterium o zamknięciu wielobocznym, dobudowaną zakrystią, kruchtą od frontu i przedsionkiem od południa. Od zachodu chór muzyczny z organami wsparty na dwóch kolumnach. Na ścianach iluzjonistyczne płyciny z fragmentami wici akantowej, glify we wnękach okiennych, na gzymsie ornament kostkowy, na stropie delikatna polichromia geometryczna z fragmentami wici akantowej. Nawa i prezbiterium przykryte stropem z głęboką fasetą imitującą sklepienie zwierciadlane, z oddzielającym je od partii ścian gzymsem. Otwory okienne w kształcie stojących prostokątów zakończonych półkoliście, różnej wielkości. Jedno okno w prezbiterium, po dwa z każdej strony nawy, dwa w kruchcie, dwa w fasadzie, a powyżej nich niewielki okulus. Główne wejście do kościoła od zachodu, przez kruchtę, kolejne od południa, przez przybudówkę, następne do zakrystii i do kotłowni. Fasada została zakomponowana z dwóch części. Ściana kościoła jest zwieńczona trójkątnym szczytem ujętym niewysokimi murkami i zakończonym półokrągło, a przed jej lico wychodzi prostopadłościenna kruchta z małym, trójkątnym szczytem opracowanym podobnie jak szczyt fasady. Kościół ustawiony na cokole z kamienną okładziną. Elewacje zewnętrzne są gładkie, z podziałami lizenowo-ramowymi: naroża podkreślone lizenami, kondygnacja oddzielona od partii dachu gzymsem podokapowym. Dachy dwuspadowe, kryte dachówką, na kalenicy nawy sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę z hełmem cebulastym krytym blachą.
kościół
Kościół Narodzenia Najświetszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Fragment dekoracji wieńczącej nagrobek Joachima Lubomirskiego. W centrum kartusz z godłem herbu Drużyna zdobiony perełkowaniem i ornamentem rollwerkowym. Flankują go spływy wolutowe uzupełnione wstążkami.
detal architektoniczny
Fragment nagrobka Joachima Lubomirskiego
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie leżącego prostokąta z inskrypcją „HVC AGEQ(VE) TRA(N)SIS OCVLOS DEFLECTE VIATOR / DVQ LECAS ALIQVOT CAR(M)INA FIGE PEDE / ECCE TIBI TVVLVS CVIVS TEGAT OSSA ROGABIS / MOX T(AME)N AVDITO NO(M)I(N)E MAEST VS ERIS / IOACHIM LVBOMIRIVS HIC IACET NO(M)I(N)E CLARO / P(RE)SIDIVM G(E)N(T)IS SPESQ(VE) DECVSQ(VE) SVI / HOC NEQ(VE) MAIORES BELLIQ(VE) TOGAEQ(VE) TROPHAE IS / ILLA DVCQ(VE) G(E)N(E)TRIX CLARA POLONIA TVLIT / MVLTA VIRI VIRTVS FVIT ET PROVDE(N)TIA MVLTA / CO(N)STA(N)TER VIVVS IVSTITIAM COLVIT / CORPORIS EXVVIAS CI(N)ERESQ(VE) HIC ILLE RELIQ(VI)T / S(E)PV(LTI)S AETEREI VIVT IN ARCE POLI / OBIIT ANNO M D LXXI MENSE FEBRVA/RIO DIE X IN ZERAVICZA”. Pole ujęte jest pilastrami z dekoracją.
nagrobek
Fragment nagrobka Joachima Lubomirskiego
Zdjęcie nr 1: Na profilowanym, prostopadłościennym postumencie ustawiona pełnoplastyczna figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem stojącej na niebieskim globie ziemskim, depczącej węża z czerwonym jabłkiem w pysku i podtrzymującej różaniec. Maria jest ubrana w długie, złocone szaty, na lewym ręku podtrzymuje analogicznie ubrane Dzieciątko. Obie postaci w koronach zamkniętych. Po bokach i na górze pełnoplastyczne wizerunki aniołków siedzących na obłokach i podtrzymujących części różańca oraz różany wieniec nad głową Marii. Całość otoczona ażurową strukturą utworzoną z esowato akantowo-rocaille'owych wygiętych wolut, na których ustawiony jest bogato dekorowany lambrekinem baldachim. W zwieńczeniu gloria promienista z monogramem maryjnym w obłokach. Odsłonięte partie ciała postaci polichromowane naturalistycznie, pozostałe fragmenty srebrzone i złocone; postument w kolorze jasnozielonym ze złoconymi profilami.
feretron
Matka Boska Różańcowa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Michał Archanioł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-michal-archaniol-3

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności