Św. Marcin

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Podwilk
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Marcina
Kościół
Św. Marcina
Tagi
ołtarz główny św. Marcin
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/13863
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XIX wieku/początek XX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Rzeźba św. Marcina, drążona przedstawiająca świętego, który siedzi na koniu o szarej maści i ucina połę płaszcza biedakowi stojącemu po lewej stronie kompozycji. Święty zwrócony w lewo, ukazany w pozycji siedzącej, lewą dłonią trzyma uzdę konia, w prawej ma miecz. Twarz podłużna z długim nosem i przymkniętymi oczami, policzki silnie zarumienione. Ubrany jest w strój legionisty rzymskiego: pełną zbroję, hełm, napierśnik, ostrogi, zieloną tunikę oraz czerwony płaszcz spięty pod szyją złotą klamrę, ozdobiony na brzegu złoconą dekoracją roślinną. Z lewej, u dołu przedstawiony jest starszy mężczyzna, który siedzi na skale i dłońmi chwyta płaszcz św. Marcina. Ubrany jest w zieloną szatę ze srebrzoną lamówką, która osłania jego biodra. Twarz o rysach starszego mężczyzny, wychudzona, okolona długą i siwą brodą oraz rzadkimi włosami. Wnęka zdobiona krzyżami greckimi wpisanymi w czwórliście. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, elementy uzbrojenia złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Dzieło charakteryzują typowe dla tego okresu odniesienia do antyku wyrażające się antykizacją stroju (kostium historyczny św. Marcina i uprzęży końskiej), idealnym oddaniem proporcji, nastrojem dostojeństwa, przy jednoczesnym okazaniu wzniosłości chwili i braku wyrazistych emocji. Święty Marcin urodził się około 316 roku, a zmarł w 397 lub 401 roku. Pochodził z Węgier, był żołnierzem w legionach Konstancjusza w Galii. W 356 roku opuścił armię i został uczniem św. Hilarego. W 370 roku został wybrany na biskupa Tours. Według legendy miał podzielić się z ubogim swym płaszczem, dlatego często w ikonografii przedstawiany jest jako żołnierz siedzący na koniu i ucinający mieczem połę płaszcza, a także z atrybutami, które identyfikują go jako żołnierza.

Streszczenie

Rzeźba św. Marcina została wykonana w drugiej połowie XIX wieku lub na początku XX wieku. Dzieło przedstawia św. Marcina, który w 356 roku opuścił armię Konstancjusza w Galii i został uczniem św. Hilarego. Według legendy miał podzielić się z ubogim swym płaszczem, dlatego często w ikonografii przedstawiany jest jako żołnierz siedzący na koniu i ucinający mieczem połę płaszcza.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Wiater Łukasz , "Z dziejów parafii św. Marcina w Podwilku", Podwilk 2017
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997
"Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 2: Archidiecezja Krakowska, dekanaty pozakrakowskie", Kraków 2015

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Marcin", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-marcin-3

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności