Św. Jan Kapistran (?)

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Jordanów
Miejscowość
Łętownia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Apostołów Szymona i Judy
Tagi
rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz w kaplicy św. Walentego
Identyfikator
DZIELO/10737
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
przed 1765 rokiem
Fundator
Barbara z Janickich Lisicka
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, złocenie, polichromowanie
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 170 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

W aktach wizytacji z 1765 roku wskazano, że w nowo wybudowanym kościele w Łętowni (1760-1765) znajdują się jeszcze dawne ołtarze, ale mają być sprawione nowe („In Ecclesia altaria sunt antiqua, sed quoniam Magnifica Fundatrix per quam est fundata Ecclesia etiam alteria nova”). Nowe retabula razem z ich rzeźbą figuralną powstały zatem po 1765 roku. Ich fundatorką była Barbara z Janickich Lisicka. Nastawy i figury były na nowo złocone w 1902 roku przez Jana Haltaja. W czwartej ćwierci XX wieku zostały poddane konserwacji.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu, drążona, ustawiona na niskiej podstawie. Święty ukazany w całej postaci, frontalnie, w kontrapoście, o lekko przechylonej sylwetce, z delikatnie pochyloną głową, skierowaną w prawo; w prawej, ugiętej ręce trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewa ma uniesioną i ugiętą. Twarz ma szczupłą, pociągłą, o wyraźnie rzeźbionych, ściągniętych łukach brwiowych, głęboko osadzonych oczach skierowanych w dół, prostym nosie i pełnych ustach; okoloną krótką kręconą brodą oraz krótkimi włosami, układającymi się w grube pukle, na głowie tonsura. Ubrany jest w złocony habit, przewiązany w pasie sznurem z trzema guzami, przylegający ścisłe do ciała, obficie fałdowany w grube, głęboko rzeźbione fałdy. Na ramiona ma narzuconą złoconą pelerynkę z kapturem, dłuższą na plecach, delikatnie marszczoną na piersi. Polichromia ciała figury naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Omawianą figurę charakteryzują smukła, wydłużona sylwetka, do której ściśle przylegają obficie drapowane, lekko łamane i marszczone szaty. Rzeźba posiada znamienny typ twarzy, modelowany niezwykle plastycznie o specyficznych cechach anatomicznych, takich jak wyodrębniona broda z dołeczkiem, pełne usta o szerokiej górnej wardze, głębokie wycięcie po wewnętrznej stronie oka oraz ściągnięte brwi. Została wykonana przez nieznany dotychczas warsztat, który zrealizował całe wyposażenie architektoniczno-rzeźbiarskie w kościele w Łętowni, jak również w kościołach w Pleszowie (dziś Nowej Hucie; wyposażenie z dawnego krakowskiego kościoła Wszystkich Świętych), ołtarz główny w Hebdowie oraz retabula boczne w Igołomi.
Figura najpewniej przedstawia św. Jana Kapistrana, który był franciszkaninem, dlatego przedstawiany jest w habicie tego zakonu. Święty razem ze św. Bernardynem ze Sieny reformował swój zakon, nazywany był też "świętym żołnierzem", gdyż zorganizował krucjatę przeciwko muzułmanom w 1454 roku, w czasie której zginął przez zarazę. Jego atrybutem jest chorągiew zakończona krzyżem, w przypadku omawianej rzeźby sama laska zakończona krzyżem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry

Streszczenie

Omawiane retabula razem z ich rzeźbą figuralną powstały po 1765 roku. Ich fundatorką była Barbara z Janickich Lisicka. Rzeźba została wykonana przez nieznany dotychczas warsztat, który zrealizował całe wyposażenie architektoniczno-rzeźbiarskie w kościele w Łętowni, jak również w kościołach w Pleszowie, ołtarz główny w Hebdowie oraz retabula boczne w Igołomi. Figura najpewniej przedstawia św. Jana Kapistrana, który był franciszkaninem, dlatego przedstawiany jest w habicie tego zakonu.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Jan Kapistran (?)", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-kapistran

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności