Św. Jan Ewangelista
Zdjęcie nr 1: Figura pełna na cokole. Święty Jan ukazany w całej postaci, stojący frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu. W lewej ręce trzyma kielich, a prawą czyni nad nim gest błogosławieństwa; patrzy przed siebie. Święty ma młodzieńczą, podłużną twarz z asymetrycznie ustawionymi oczami, prostym nosem i wąskimi, silnie zarysowanymi ustami. Długie, ciemnobrązowe włosy zwinięte w pukle opadają mu na plecy. Ubrany jest w srebrną suknię, która fałduje się nad zgiętym kolanem. Na plecy i lewe ramię ma zarzucony złoty płaszcz. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 2: Figura pełna na cokole. Święty Jan ukazany w całej postaci, stojący frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu. W lewej ręce trzyma kielich, a prawą czyni nad nim gest błogosławieństwa; patrzy przed siebie. Święty ma młodzieńczą, podłużną twarz z asymetrycznie ustawionymi oczami, prostym nosem i wąskimi, silnie zarysowanymi ustami. Długie, ciemnobrązowe włosy zwinięte w pukle opadają mu na plecy. Ubrany jest w srebrną suknię, która fałduje się nad zgiętym kolanem. Na plecy i lewe ramię ma zarzucony złoty płaszcz. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 3: Figura pełna na cokole. Święty Jan ukazany w całej postaci, stojący frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu. W lewej ręce trzyma kielich, a prawą czyni nad nim gest błogosławieństwa; patrzy przed siebie. Święty ma młodzieńczą, podłużną twarz z asymetrycznie ustawionymi oczami, prostym nosem i wąskimi, silnie zarysowanymi ustami. Długie, ciemnobrązowe włosy zwinięte w pukle opadają mu na plecy. Ubrany jest w srebrną suknię, która fałduje się nad zgiętym kolanem. Na plecy i lewe ramię ma zarzucony złoty płaszcz. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała traktowana naturalistycznie.

Św. Jan Ewangelista

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Pcim
Miejscowość
Trzebunia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Parafia Św. Marii Magdaleny
Tagi
ołtarz boczny rzeźba XVIII wieku św. Jan Ewangelista
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny lewy
Identyfikator
DZIELO/23568
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – około 100 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Figura pełna na cokole. Święty Jan ukazany w całej postaci, stojący frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu. W lewej ręce trzyma kielich, a prawą czyni nad nim gest błogosławieństwa; patrzy przed siebie. Święty ma młodzieńczą, podłużną twarz z asymetrycznie ustawionymi oczami, prostym nosem i wąskimi, silnie zarysowanymi ustami. Długie, ciemnobrązowe włosy zwinięte w pukle opadają mu na plecy. Ubrany jest w srebrną suknię, która fałduje się nad zgiętym kolanem. Na plecy i lewe ramię ma zarzucony złoty płaszcz. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała traktowana naturalistycznie.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Jan, który z reguły bywa przedstawiany jako młodzieniec, był uczniem Chrystusa i jako jedyny wytrwał pod krzyżem aż do jego śmierci. Był autorem Ewangelii, trzech Listów oraz treści Apokalipsy. W przedstawieniu nie towarzyszy mu atrybut w postaci orła, po którym można go najłatwiej rozpoznać. W lewej ręce trzyma kielich, a prawą czyni nad nim gest błogosławieństwa. Naczynie nawiązuje do legendy, według której efeski kapłan bogini Diany, Aristodemus, podał świętemu zatrute wino. Gdy Jan przeżegnał je krzyżem straciło swoją moc.
Rzeźba powstała w XVIII wieku, a o silnych związkach z tradycją barokową świadczą układ sukni podkreślającej budowę ciała oraz łamany grubymi fałdami płaszcz. Rzeźbę cechuje poprawne odwzorowanie anatomii, jednak schematycznie ujęta i niezbyt umiejętnie oddana twarz oraz nienaturalnie sztywne dłonie dowodzą, iż jest ona wyrobem niezbyt wprawnego artysty rzeźbiarza.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz boczny dekoruje figura św. Jana Ewangelisty, który został ukazany w nietypowym ujęciu, czyniąc znak krzyża nad kielichem zatrutego wina. Forma rzeźby jest osadzona w tradycji baroku, o czym przede wszystkim świadczy charakterystyczny układ fałdów szat.

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Jan Ewangelista św.
Jan Ewangelista św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz
Św. Antoni Padewski
Zdjęcie nr 1: Dwie figury są niemal pełnoplastyczne, ścięte i drążone z tyłu. Oba anioły ukazane zostały w pozycji siedzącej z nogami skierowanymi na zewnątrz, lewy w skręcie, z rękami wyciągniętymi do centrum ołtarza, prawy zwrócony do widza, z prawą ręką wskazującą ołtarz i lewą wyciągniętą przed siebie. Mają owalne, pełne twarze okolone ciemnobrązowymi włosami, które wywijają się nad czołem i są zaczesane do tyłu. Ubrane są w długie suknie wywinięte pod szyją, z rękawami podciągniętymi do wysokości łokci, związane w pasie z wierzchnią warstwą rozciętą z przodu, odsłaniające jedną nogę. Skrzydła utworzone z ptasich piór są złożone. Odsłonięte partie ciała polichromowane naturalistycznie, szaty i skrzydła złocone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Oba anioły ukazane zostały w pozycji siedzącej z nogami skierowanymi na zewnątrz, zwrócone w stronę widza. Anioł z lewej strony prawą rękę składa na piersi i patrzy w kierunku wyciągniętej przed siebie lewej, w której trzyma gałązkę. Anioł z prawej obie ręce wyciąga przed siebie, w prawej trzyma kwiat i spogląda przed siebie. Mają podłużne, pełne twarze z szeroko otwartymi, niebieskimi oczami i małymi, ciemnoczerwonymi ustami, okolone brązowymi włosami, które zakrywają uszy i opadają na kark. Ubrane są w długie suknie wycięte trójkątnie pod szyją, marszczone w pasie, z rękawami podciągniętymi do wysokości łokci. Skrzydła utworzone z ptasich piór są rozłożone. Odsłonięte partie ciała polichromowane naturalistycznie, szaty złocone, skrzydła złocone i srebrzone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, murowany, jednonawowy, z prezbiterium, z zakrystią od północy i nawą z dwiema kaplicami – jedną od południa i drugą od północy. Od południa przylega do niego kruchta, a od zachodu wieża. Prezbiterium jest węższe od nawy, zamknięte wielobocznie, oddziela je tęcza o łuku półkolistym wsparta na pilastrach. Od zachodu chór na dwóch filarach, zamknięty balustradą wysuniętą przed lico w części środkowej i dekorowaną płycinami z umieszczonymi symetrycznie krzyżami łacińskimi. Ściany wnętrza gładkie, brak podziałów pionowych, partię ścian od sklepienia oddziela niebieski gzyms. Dół ścian wyłożony drewnianą boazerią, w prezbiterium kamiennymi płytami. Ściany przeprute oknami – prezbiterium czterema, nawa sześcioma w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym, kolejne w kaplicach; większość wypełniają witraże. Główne wejście przez korpus wieżowy od zachodu, drugie od zakrystii. Elewacje kościoła są gładkie, narożniki podkreślone lizenami, wieża o dwóch kondygnacjach przedzielonych kapnikiem. W pierwszej wejście poniżej okna, od zachodu przypora, w drugiej cztery niewielkie okna. Dach jednokalenicowy, wieżyczka na sygnaturkę o kształcie barokowym, wieża przekryta hełmem baniastym z latarnią. Od zewnątrz, na wschodniej ścianie prezbiterium ogrójec w formie drewnianej altany. Do najstarszych elementów wyposażenia należą ołtarz główny z końca XVII wieku z wizerunkiem Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz osiemnastowieczne ołtarze boczne ustawione w nawie głównej.
kościół
Kościół św. Marii Magdaleny
Zdjęcie nr 1: Kropielnica stojąca na dwustrefowej podstawie na rzucie kwadratu. Trzon o beczkowatym kształcie, u dołu ujęty ćwierćwałkiem, pośrodku zdobiony dwoma równoległymi, rytymi liniami. Czara o zarysie koła z rytą linią poniżej wylewu. Powierzchnia kropielnicy jest fakturowana, kolor naturalny.
kropielnica
Kropielnica
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie leżącego owalu z fragmentem postaci Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej. W centrum kompozycji młoda Maria ukazana w trzech czwartych w prawo, z głową zwróconą do widza, przechyloną nieznacznie do tyłu i rękami złożonymi na piersi. Ma owalną twarz, oczy wzniesione, prosty nos i rozchylone usta; na policzkach delikatny rumieniec. Długie, ciemnoblond włosy spływają jej na plecy i prawe ramię. Jest ubrana w białą suknię i niebieski płaszcz, którego fragment zakrywa jej lewą rękę. Została przedstawiona na tle jasnobrązowego nieba, jej głowę otacza świetlisty nimb. Obraz ujęto złotą, profilowaną ramą.
obraz
Matka Boska Niepokalanie Poczęta

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Jan Ewangelista ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-ewangelista-14

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności