Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, stojąca, z dostępem z prawej strony w postaci jednobiegowych schodów z podestem i balustradą. Kosz wsparty jest na ośmiobocznej, uskokowo profilowanej stopie, a następnie na o ośmiobocznym trzonie dekorowanym płycinami w kształcie pionowych prostokątów. Kosz jest także na rzucie ośmioboku, z wydatną listwą cokołową u nasady, posiadającą formę masywnego wałka i profilowanym gzymsem w partii zwieńczenia. Ścianki kosza wypełnione są płycinami w kształcie pionowych prostokątów zamkniętych półkolistymi łukami nadwieszonymi, z malowanymi przedstawieniami, od lewej: św. Jana Ewangelisty, Jezusa Dobrego Pasterza, św. Łukasza Ewangelisty oraz św. Mateusza Ewangelisty. Wszystkie osoby przedstawione są w półpostaci, ewangeliści ukazani jako piszący w księgach, z atrybutami w narożach obrazów: św. Jan z orłem, św. Łukasz z wołem oraz św. Mateusz z aniołem. Baldachim powtarza rzut kosza ambony, o krawędzi zdobionej lambrekinem; wyżej jest zredukowane belkowanie. Balustrada schodów jest z jedną, sylwetowo wyciętą, dwulalkową tralką z płaskim nodusem. Struktura malowana jest w kolorze jasnobeżowym, detale w kolorze czerwonym, profilowania złocone.
Zdjęcie nr 2: Ambona przyścienna, stojąca, z dostępem z prawej strony w postaci jednobiegowych schodów z podestem i balustradą. Kosz wsparty jest na ośmiobocznej, uskokowo profilowanej stopie, a następnie na o ośmiobocznym trzonie dekorowanym płycinami w kształcie pionowych prostokątów. Kosz jest także na rzucie ośmioboku, z wydatną listwą cokołową u nasady, posiadającą formę masywnego wałka i profilowanym gzymsem w partii zwieńczenia. Ścianki kosza wypełnione są płycinami w kształcie pionowych prostokątów zamkniętych półkolistymi łukami nadwieszonymi, z malowanymi przedstawieniami, od lewej: św. Jana Ewangelisty, Jezusa Dobrego Pasterza, św. Łukasza Ewangelisty oraz św. Mateusza Ewangelisty. Wszystkie osoby przedstawione są w półpostaci, ewangeliści ukazani jako piszący w księgach, z atrybutami w narożach obrazów: św. Jan z orłem, św. Łukasz z wołem oraz św. Mateusz z aniołem. Baldachim powtarza rzut kosza ambony, o krawędzi zdobionej lambrekinem; wyżej jest zredukowane belkowanie. Balustrada schodów jest z jedną, sylwetowo wyciętą, dwulalkową tralką z płaskim nodusem. Struktura malowana jest w kolorze jasnobeżowym, detale w kolorze czerwonym, profilowania złocone.

Ambona

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Raciechowice
Miejscowość
Gruszów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Rozesłania Świętych Apostołów
Miejsce przechowywania
północna ściana prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/13999
Kategoria
ambona
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone; obrazy: olej na desce
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Ambona przyścienna, stojąca, z dostępem z prawej strony w postaci jednobiegowych schodów z podestem i balustradą. Kosz wsparty jest na ośmiobocznej, uskokowo profilowanej stopie, a następnie na o ośmiobocznym trzonie dekorowanym płycinami w kształcie pionowych prostokątów.

Kosz jest także na rzucie ośmioboku, z wydatną listwą cokołową u nasady, posiadającą formę masywnego wałka i profilowanym gzymsem w partii zwieńczenia. Ścianki kosza wypełnione są płycinami w kształcie pionowych prostokątów zamkniętych półkolistymi łukami nadwieszonymi, z malowanymi przedstawieniami, od lewej: św. Jana Ewangelisty, Jezusa Dobrego Pasterza, św. Łukasza Ewangelisty oraz św. Mateusza Ewangelisty. Wszystkie osoby przedstawione są w półpostaci, ewangeliści ukazani jako piszący w księgach, z atrybutami w narożach obrazów: św. Jan z orłem, św. Łukasz z wołem oraz św. Mateusz z aniołem.

Baldachim powtarza rzut kosza ambony, o krawędzi zdobionej lambrekinem; wyżej jest zredukowane belkowanie.

Balustrada schodów jest z jedną, sylwetowo wyciętą, dwulalkową tralką z płaskim nodusem.

Struktura malowana jest w kolorze jasnobeżowym, detale w kolorze czerwonym, profilowania złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Jednym z ważniejszych elementów wyposażenia kościoła chrześcijańskiego jest ambona. Dawniej było to miejsce służące odczytywaniu tekstów liturgicznych i głoszeniu homilii. Mimo tego, iż dawna forma ambon we współczesnej liturgii jest już praktycznie nieużywana, pozostają one częścią wystroju większości kościołów. Sposób umiejscowienia ambony – przy pierwszym lub środkowym filarze nawy głównej, wywodzi się z późnego średniowiecza. Typ ambony zawieszonej na ścianie lub filarze, z wejściem po schodkach wykształcił się w XVI wieku. Takie usytuowanie sprawiało, iż duchowny stojący w koszu ambony był widoczny dla wiernych, natomiast znajdujący się nad nim baldachim pełnił także funkcję akustyczną.
Stosunkowo skromna, prowincjonalna w swym charakterze struktura ambony w kościele parafialnym w Gruszowie prezentuje tendencje typowe dla sztuki pierwszej połowy XIX wieku, kiedy powracano do twórczości dawnych epok. Zjawisko to w historii sztuki określane jest mianem neo-stylów. Maksymalnie uproszczona struktura kosza ambony oraz jej baldachimu, zastosowana na niewielką skalę, odwołuje się do sztuki baroku m.in. poprzez wieloboczny rzut kosza oraz kształt płycin zdobiących jego boki. Innym elementem nawiązującym do czasów nowożytnych zdobiący krawędź baldachimu ambony motyw lambrekinu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania dobry.

Literatura

Ambona, [w:] Leksykon liturgii, Nadolski Bogusław, Poznań 2006, s. 79-80.

Nadolski Bogusław, Ambona. Historia, znaczenie, symbolika, Kraków 2008.

Streszczenie

Dziewiętnastowiecznym elementem wystroju kościoła parafialnego w Gruszowie jest neobarokowa przyścienna ambona, stanowiąca przykład nieużywanego obecnie w liturgii sprzętu kościelnego.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Wolnostojąca chrzcielnica w typie kielichowym osadzona jest na okrągłej, profilowanej, wklęsło-wypukłej stopie. Toczony trzon w dolnej partii zdobi gruszkowy nodus przechodzący w ujęty dwoma pierścieniami (talerzykami) wałek. Czara jest cylindryczna, dołem puklowana, o profilowanym wylewie. Struktura czaszy chrzcielnicy jest profilowana, wklęsło-wypukła i zwieńczona złoconym krzyżem o trójlistnych zakończeniach ramion. Całość utrzymana jest w kolorze bieli, część detali jest złocona.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie leżącego prostokąta, ujęty prostą, ciemnobrązową ramą zawiera przedstawienie rozmowy Jezusa z Samarytanką przy studni. Główne postaci ukazane są pośrodku kompozycji. Po lewej stronie studni siedzi, zwrócony na wprost Jezus. Skierowaną profilem w prawo głowę charakteryzują długie, wspierające się na barkach, brązowe włosy i długi zarost oraz delikatne rysy pociągłej twarzy. Jezus ubrany jest w białą suknię z długimi rękawami oraz przerzucony przez lewe ramię, osłaniający biodra i nogi niebieski płaszcz z czerwoną podszewką. Łokieć lewej ręki wspiera na cembrowinie studni, prawą unosi na wysokości klatki piersiowej. Gest dłoni sugeruje moment rozmowy ze stojącą po drugiej stronie studni, w lekkim wykroku młodą kobietą zwróconą profilem w lewo, o nieco pochylonej sylwetce. Pociągłą twarz charakteryzują delikatne rysy o klasycznym profilu, z długim, prostym nosem. Widoczne spod kremowej chusty rudawe włosy są upięte z tyłu głowy. Kobieta ubrana jest w długą, kremową suknię z długimi, drapowanymi rękawami oraz wydatnym dekoltem, pod biustem spiętą szeroką, czerwoną szarfą. Dodatkowo przez prawe ramię przerzucony jest osłaniający biodra i nogi jasnobrązowy płaszcz. Lewą, opuszczoną wzdłuż ciała ręką podtrzymuje połę płaszcza, prawą trzyma uchwyt stojącego na studni naczynia. Postaci ukazane są na tle rozłożystego drzewa. W głębi rozciąga się pagórkowy krajobraz z krętą rzeką i pojedynczymi drzewami. Po lewej stronie znajduje się zabudowa niewielkiego miasta. W przestrzeni pejzażu widoczne są pojedyncze sylwetki postaci. Kolorystyka obrazu jest nasycona, plama barwna miękko, malarsko opracowana.
obraz
Chrystus i Samarytanka
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty profilowaną, częściowo złoconą, polichromowaną na czarno ramą, zawiera wizerunek Jezusa Ukrzyżowanego w otoczeniu arma Christi. Sylwetkę Jezusa w typie „Cristo morto” charakteryzuje sumarycznie opracowana muskulatura ciała. Głowa wsparta jest na prawym barku. Szeroką twarz charakteryzują wyraziste rysy z długim, prostym nosem i wydatnie zaznaczonymi oczami. Ramiona są w łagodnym zwisie, tors z wyrazistą linią żeber. Biodra przesłania krótkie, związane na lewym boku, białe perizonium. Nogi przebite są jednym gwoździem. Po lewej stronie kompozycji, powyżej poziomego ramienia krzyża jest usytuowany na obłokach kielich. Poniżej znajduje się drabina, włócznia ze skrzyżowanymi płonącymi pochodniami, obok trzcina z zatkniętymi gąbkami. W dole kompozycji, na kamiennej płycie znajduje się dzban, trzy kości do gry, młotek, sakiewka z napisem „30” i wysypującymi się monetami oraz bicz. Prawą stronę kompozycji, powyżej ramienia krzyża zajmuje przedstawienie chusty św. Weroniki na obłokach. Niżej znajduje się dużych rozmiarów kamienny słup w formie tralki opleciony sznurem, którym przytwierdzony jest miecz o głowni zakrzywionej na wzór szabli, pośrodku której jest odcięte ucho. Na słupie stoi zwrócony kogut. Obok znajduje się gorejące serce. U dołu, na kamiennej płycie leżą obcęgi, trzy gwoździe, łańcuch i rękawica. Tło kompozycji jest ciemnoniebieskie.
obraz
Chrystus Ukrzyżowaniu w otoczeniu arma Christii
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty jest profilowaną i dekorowaną złoconym ornamentem ramą. Po środku kompozycji, na jednolitym ciemnym tle ukazany jest ukrzyżowany Jezus w otoczeniu arma Christi. Sylwetkę Jezusa charakteryzuje sumaryczny modelunek. Głowa wsparta jest na prawym barku, ramiona w łagodnym zwisie w kształcie litery "U". Biodra osłonięte są krótkim białym perizonium związanym na prawym boku. Krzyż osadzony jest na czerwonej skale. Po lewej stronie kompozycji znajduje się pionowo ustawiona włócznia ze skrzyżowanymi maczugą i wiązką rózg, niżej jest miecz o zakrzywionej na wzór szabli głowni. W dolnej części kompozycji znajduje się ustawiona ukośnie drabina oraz sakiewka z napisem „30” i wysypującymi się monetami, obcęgi, trzy kości do gry, dzban i młotek. Po prawej stronie analogicznie do włóczni jest usytuowana długa trzcina z gąbką i ze skrzyżowanymi na niej maczugą i płonącą pochodnią, niżej jest bicz. W prawym dolnym rogu znajduje się kamienny słup w formie tralki z przymocowanymi kajdanami; na nim stoi kogut. Tło kompozycji jest jednolite, czarne.
obraz
Chrystus Ukrzyżowany (kopia Chrystusa Kobylańskiego?)
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty jest profilowaną, złoconą i polichromowaną w odcieniu ciemnej czerwieni ramą, zawiera wizerunek Jezusa w typie Ecce Homo. Jezus ukazany jest na wprost, w półpostaci. Zwróconą w trzech czwartych w lewo, przechyloną w bok głowę charakteryzuje owalna twarz o sumarycznie opracowanych rysach, wyraziście zaznaczonych oczach, zwłaszcza dolnych powiekach, szerokich łukach brwiowych, długim prostym nosie, wyraźnym wykroju ciemnych ust. Dodatkowo cechują ją światłocieniowo zaznaczone policzki oraz krótki, dwudzielny, ciemnobrązowy zarost. Długie, skręcone w rurkowe pukle włosy wspierają się na barkach. Częściowo odsłonięty tors Jezusa charakteryzuje sumaryczny modelunek muskulatury oraz zarysu żeber. Na ramiona nałożony jest związany na klatce piersiowej niebieskim troczkiem i przewieszony przez przedramiona czerwony płaszcz. Skrzyżowane w nadgarstkach ręce związane są sznurem. W prawej dłoni Jezus trzyma pojedynczą trzcinę. Głowę wieńczy korona cierniowa i okala promienisty nimb. Na twarzy, szyi, torsie i rękach widoczne są drobne stróżki krwi. Tło przedstawienia jest jednolite, utrzymane w odcieniu ciemnej zieleni. Obraz charakteryzuje intensywna, nasycona kolorystyka. U dołu napis „ECCE HOMO”.
obraz
Chrystus Ecce Homo
Zdjęcie nr 1: Kościół parafialny w Gruszowie znajduje się na niewielkim wzniesieniu w centrum miejscowości. Budowla jest orientowana, jednonawowa, z szerokim zamkniętym trójbocznie prezbiterium oraz czworoboczną wieżą od zachodu. Korpusu nawowy i prezbiterium charakteryzuje konstrukcja zrębowa, natomiast wieżę słupowa. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia na rzucie prostokąta, natomiast do nawy zamknięta trójbocznie kaplica boczna. Do wnętrza kościoła prowadzą dwie kruchty, jedna od strony południowej, druga przez wieżę od zachodniej. Nad korpusem nawowym i prezbiterium znajduje się jednokalenicowy dach kryty gontem, a na styku nawy i prezbiterium usytuowana jest drewniana wieżyczka na sygnaturkę nakryta baniastym hełmem z latarnią. Zakrystia przekryta jest dachem pulpitowym, natomiast kaplica boczna oraz kruchty dachami dwuspadowymi krytymi gontem. Izbicową, o pochyłych ścianach wieżę wieńczy okuty blachą dach namiotowy. Elewacje osłania szalunek z pionowych desek z tzw. listwowaniem oraz pseudopilastry, dodatkowo wieżę w jednej trzeciej wysokości obiega niewielki parapet kryty gontem. W strukturze korpusu nawowego otwory okienne znajdują się po stronie południowej i mają kształt stojących prostokątów. W prezbiterium znajduje się po jednym oknie od południa i od wschodu, ich prostokątna forma jest zamknięta łukiem w ośli grzbiet. W kaplicy bocznej jest jedno okno od strony zachodniej. Ściana wschodnia zakrystii przepruta jest dwoma niewielkimi oknami, natomiast kruchty południowej jednym. W kruchcie zachodniej od południa jest jedno okno, natomiast w dolnej partii wieży znajdują się trzy, z czego dwa dolne oddziela od górnego niewielki daszek pulpitowy. Wnętrze korpusu nawowego i prezbiterium kościoła nakryte jest drewnianym stropem. Do kaplicy bocznej prowadzi szerokie przejście o ostrołukowym wykroju. Południowy portal w korpusie nawowym wieńczy wykrój w formie łuku w ośli grzbiet. Ściany i stropy wnętrza kościoła pokrywa secesyjna polichromia. Plac przykościelny otoczony jest drewnianym ogrodzeniem oraz starodrzewem.
kościół
Kościół Rozesłania Świętych Apostołów w Gruszowie

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Wisząca, przyścienna ambona składa się z kosza, zaplecka i baldachimu. Dojście do kosza prowadzi przez dwuskrzydłowe drzwi usytuowane w zaplecku. Kształt kosza oparto na planie siedmiu boków z dziesięcioboku, ustawionych na wałku, z podwieszeniem w formie zbliżonej do stożka, zakończonego szyszką oraz dekorowanym rozetami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Ścianki kosza artykułowano prostokątnymi, obramienionymi płycinami z pięcioma płaskorzeźbionymi przedstawieniam czterech ewangelistów i siewcy. Każdego ewangelistę identyfikuje jego atrybut. Siewca, umieszczony na trzeciej płycinie, został ukazany jako młody mężczyzna, który idąc przez zaorane pole rzuca w nie ziarno. U jego stóp widać pług oraz worek ze zbożem na zasiew. Parapet kosza uzyskał formę gzymsu. Zaplecek został ujęty profilowaną ramą. W jego pole wpisano prostokątne, dwuskrzydłowe drzwi w profilowanym obramieniu. Baldachim uzyskał rzut analogiczny do kosza ambony. Płaskie podniebie z wyobrażeniem gołębicy Ducha Świętego na tle złocistych promieni ujmuje profilowany, łamany gzyms, ponad którym poprowadzono kopulasty dach. Na jego szczycie ustawiono rzeźbę Mojżesza trzymającego tablice Dekalogu. Struktura ambony została polichromowana w kolorze beżowym, z białymi i czerwonymi profilami, oraz pozłacanymi detalami, profilami i ornamentyką. Płaskorzeźby na koszu oraz figura Mojżesza otrzymały naturalistyczną polichromię.
ambona

ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, umieszczona na ścianie łuku tęczowego, z parapetem dziś nieistniejących schodów od strony prezbiterium i usytuowanej przy nim kaplicy. Kosz ambony założony na rzucie trójliścia z trójkątnymi występami, wsparty na puklowanej konsoli z podwieszoną szyszką. Dolna część ambony wybrzuszona, pokryta rozłożystymi liśćmi akantu, kosz prosty na rzucie odcinków koła z prostokątnymi płycinami wypełnionymi liśćmi akantu, zakończony profilowanym gzymsem. Zaplecek z profilowaną płyciną zakończoną łukiem półkolistym nadwieszonym. Nad koszem baldachim powielający rzut kosza, zwieńczony silnie wystającym gzymsem, z podwieszoną w podniebieniu gołębicą Ducha Świętego na tle glorii promienistej. Nad baldachimem kabłąki w formie spływów wolutowych opatrzonych liśćmi akantu, podtrzymujące koronę zamkniętą z kulą i krzyżem. Parapet schodów z dekoracją w postaci trzech płycin w kształcie równoległoboku obwiedzionych profilowanymi ramami. Płycina w polu łączącym parapet schodów z podestem przed amboną w formie stojącego prostokąta z uszakami, ujętego motywami roślinnymi. Ambona w kolorze czarnym, z zielonymi i czerwonymi imitacjami marmoryzacji, ze złoconymi ornamentami.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca ustawiona przy północnej ścianie, dostępna jednobiegowymi schodami z balustradą od strony prezbiterium. Kosz na planie sześcioboku u dołu z ćwierćwałkiem, zdobionym na narożach dekoracją rokokową; u góry zamknięty profilowanym gzymsem. Ścianki artykułowane spływami wolutowymi o karbowanych trzonach. W polach prostokątne płyciny mieszczące płaskorzeźbione rocaille. Podwieszenie w formie stożka o wklęsło-wypukłych bokach, zakończonego płaskorzeźbioną rozetą. Ścianki flankowane w narożach analogicznie jak kosz, w polach trapezoidalne płyciny, przerwane pośrodku okręgiem z rozetką. Zaplecek prostokąty ujęty płaskim obramieniem o zgeometryzowanych wolutach w dolnych narożach oraz rocaille'm w górnych. Pośrodku płaskorzeźbione przedstawienie św. Jana Chrzciciela na tle pejzażu. Baldachim powtarzający plan kosza, zwieńczony wazonem ustawionym na sześciu spiętych kabłąkach. W podniebiu gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii, na brzegach zawieszony lambrekin. Balustrada schodów pełna, od dołu ujęta półwałkiem, zamknięta profilowanym gzymsem, w polu dwie płyciny w kształcie rombów, w których umieszczone są rocaille. Balustrada zakończona filarkiem, na którym ustawiony jest wazonik. Całość struktury ambony polichromowana w odcieniach brązu, płaskorzeźba wielobarwna, profilowania i detal architektoniczny pozłacany, podniebienie baldachimu malowane na niebiesko, lambrekin posrebrzany.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona stojąca, ustawiona w prezbiterium. Stopa na planie ośmioboku z uskokiem; tuleja na podwójnym cokole, ośmioboczna, przechodząca w podstawę dla kosza; dekorowana w narożach maswerkiem. Kosz na planie sześciu boków z ośmioboku. Ścianki wydzielone wąskimi kolumienkami na wysokich cokołach podtrzymujących wysokie imposty i parapet kosza. W polu ścianek bocznych prostokątne płyciny z maswerkiem, powyżej fryz z kwadratowymi płycinami ze stylizowanymi rozetkami. Kosz u spodu dekorowany motywem geometrycznym i krenelażem. Na parapecie ustawiony na nóżce kwadratowy pulpit w profilowanej ramie. Z boku dwustopniowe schodki z metalową, ażurową balustradą, dekorowaną motywem roślinnym. Polichromia w kolorze jasnozielonym, z marmoryzowanymi i czerwonymi elementami, detale złocone.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca z dostępem od zakrystii. Podwieszenie w formie odwróconego ostrosłupa o ściętym wierzchołku, na krawędziach flankowane pilastrami zakończonymi u góry wolutowo, a na ściankach zdobione płycinami. Kosz na planie kwadratu umieszczony na wybrzuszonej podstawie, dekorowanej rocaille'owymi kartuszami, o ściętych górnych narożach; ścianki wklęsłe, zwężające się ku górze, ujęte w narożach pilastrami z trzonami dekorowanymi rocaille'em i zwisami z różanych gałązek. Podpory dźwigają gzyms wyłamany na ich osi, tworzący parapet. W polu ścianek płyciny z rocaille'ami w narożach z malowanymi olejem na desce obrazami przedstawiającymi ewangelistów. Od strony lewej: św. Mateusz z aniołem, pośrodku św. Marek z lwem i św. Łukasz z wołem, a po prawej św. Jan z orłem. Ewangeliści ukazani w pozycji siedzącej z księgami w dłoniach, ubrani w różnokolorowe, powłóczyste szaty na złotym tle. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, ujęty pilastrami dekorowanymi rocaille'ami. W polu płycina w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem nadwieszonym z płaskorzeźbionymi tablicami dekalogu, ujętymi od dołu skrzyżowanymi gałązkami oliwnymi, związanymi wstęgą. Belkowanie nad zapleckiem o wypukłej linii, z przerwanym pośrodku gzymsem, od góry wypełnionym rocaille'em, od dołu ozdobionym podwieszonym lambrekinem z chwostami. Zwieńczenie ma formę zbliżoną do trapezu, ujęte jest wolutami spływającymi na belkowanie, na których ustawione są rokokowe wazony. W polu zwieńczenia znajduje się medalion z glorią pośród obłoków, a powyżej gołębica Ducha Świętego. Zwieńczenie flankują umocowane na ścianie, uskrzydlone główki aniołków dobrej i złej rady: po lewej o jasnej karnacji, a po prawej o czarnej karnacji. Szczyt zwieńczenia ma formę gzymsu z podwieszonym lambrekinem. Całość wieńczy zawieszona na ścianie promienista gloria z wieńcem utworzonym z obłoków. Struktura polichromowana jest w kolorze czerwonym, z czarnymi profilami oraz złoconą i srebrzoną ornamentyką.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zaplecka. Kosz jest na planie ściętego sześcioboku ze ściankami wydzielonymi półfilarami o kapitelach korynckich. Pola ścianek wypełniają płyciny w kształcie stojącego prostokąta o narożach w formie uszaków, ujęte profilowanym obramieniem. Dół kosza obiega belkowanie z wybrzuszonym architrawem, szerokim fryzem i delikatnym gzymsem. Podwieszenie kosza zakończone jest motywem złoconej szyszki. Parapet ambony jest w formie belkowania ze znacznie wysuniętym gzymsem. W dolnej części zaplecka znajdują się prowadzące na ambonę drzwi. Powyżej jest płycina w kształcie leżącego prostokąta z płaskorzeźbioną, złoconą parą tablic Mojżeszowych, ujętych srebrzonymi obłokami. Baldachim na rzucie sześcioboku tworzy sześć wklęsłych płycin, dołem obiega je belkowanie z wydatnym gzymsem. Powyżej gzymsu znajduje się niewysoki cokół wyłamujący się na narożach, na których ustawione są płonące wazony. Baldachim wieńczy krzyż. Płyciny kosza ambony zdobią motywy stylizowanej ornamentyki roślinnej, w podniebiu znajduje się sylwetka gołębicy Ducha Świętego ujętej promienistą glorią. Struktura ambony utrzymana jest w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka są złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Ambona", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ambona-74

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności