Dwa anioły

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Mucharz
Miejscowość
Mucharz
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Wojciecha
Tagi
organy rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
chór muzyczny
Identyfikator
DZIELO/04438
Kategoria
rzeźba
Ilość
2
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Organy, których częścią są omawiane anioły, zostały wykonane w zakładzie należącym do braci Riegerów mającym swoją siedzibę w Jägerndorf (obecnym czeskim Karniowie) i istniejącym od 1845 roku.

Opis

Rzeźby drążone, ścięte z tyłu. Figury aniołów zwrócone frontalnie, unoszące się z ugiętymi swobodnie nogami; o rozpostartych skrzydłach. Anioł po lewej stronie z wniesionymi do góry rękami. Ma podłużną, pełną twarz o młodzieńczych rysach, półdługich, kręconych włosach. Biodra przepasane sięgającą łydek, drapowaną, ekspresyjnie rozwianą tkaniną, podwiązaną na lewym ramieniu wstążką. Anioł z prawej strony z głową przechyloną na lewe ramię, prawą ręką uniesioną do góry i lewą wyciągniętą przed siebie. Ma podobną twarz o na wpół przymkniętych oczach; włosy półdługie, falowane. Ubrany w szatę odsłaniającą lewe ramię, przepasaną w talii oraz płaszcz opasujący biodra. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, szaty i skrzydła złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Anioły są z natury bezcielesne, nie dziwi zatem, że sposoby i formy obrazowania tych istot były przez lata tematem sporów teologicznych. W sztukach przedstawiających nadaje się im formę ludzką, najczęściej młodzieńców o delikatnych rysach. Od końca IV wieku anioły były wyobrażane ze skrzydłami, a od XV wieku również jako kobiety. Najstarsze przedstawienie pochodzi z II wieku z rzymskich katakumb Pryscylli i jest częścią sceny Zwiastowania. Anioły z chóru mucharskiego kościoła zostały ukazane w typowej konwencji ikonograficznej jako młodzieńcy otuleni częściowo obszernym płaszczem, ze skrzydłami utworzonymi z ptasich piór. Zgodnie z historią przedstawień anioły często jedynie asystowały w większych scenach, stanowiąc np. część świty, muzykując lub bawiąc się lub, jak w tym przypadku, pełniły rolę dekoracyjną.
Zakład, który wykonał organy, gdzie umieszczono omawiane anioły, istniał od 1845 roku. Jednak ze względu na ich niewątpliwie wcześniejszą formę, można uznać, iż rzeźby zostały wykorzystane wtórnie do dekoracji instrumentu. Wcześniej mogły stanowić część któregoś z niezachowanych, osiemnastowiecznych ołtarzy bocznych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Osiemnastowieczne anioły zostały wtórnie użyte do ozdoby organów wykonanych po 1845 roku. Ukazano je w typowej konwencji ikonograficznej jako młodzieńców otulonych częściowo obszernymi płaszczami, ze skrzydłami utworzonymi z ptasich piór.

Bibliografia

Künstle Karl, "Ikonographie der christlichen Kunst, Bde. 1-2", Freiburg 1928
Heumann Stanisław, "Wiadomość o parafii i kościele parafialnym w Mucharzu, w dekanacie Suskim, dyecezyi Krakowskiej, zebrana na podstawie akt, wizyt biskupich i innych źródeł ", Kraków 1899

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Dwa anioły", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dwa-anioly-4

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności