Ołtarz główny

Dzieje zabytku

Ołtarz wraz z rzeźbami powstał w trzeciej ćwierci XVIII wieku. W 1783 roku odnotowano go aktach wizytacji biskupiej. W polu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1623 roku, a na zasuwie obraz przedstawiający Najświętsze Serce Jezusa z 1897 roku.

Opis

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem z bramkami. Bramki z przejściami w formie stojącego prostokąta, zwieńczone fantazyjnym łukiem ujętym spływami wolutowymi, zakończonymi cokołami z figurami aniołów. Ołtarz kamienny w drewnianej obudowie z drewnianą mensą. Antepedium w formie leżącego prostokąta w profilowanej ramie, podzielone na pięć pól, w środkowym aplikowany monogram maryjny. Tabernakulum o wypukłej ścianie frontowej, ujęte w narożach ukośnie dostawionymi pilastrami o trzonach utworzonych z wolut. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokiem; w polu kielich z hostią w glorii. Tron wystawienia w formie zwężającego się ku górze cokołu o ściętych narożach, ujętych spływami wolutowymi. Z przodu owalny kartusz z monogramem IHS. Kondygnacja ustawiona na zdwojonym cokole, ujęta parą zwielokrotnionych pilastrów i parą kolumn wysuniętych do przodu o kapitelach kompozytowych, dźwigających imposty zwrócone do wewnątrz ołtarza oraz przerwany falisty przyczółek z siedzącą parą puttów. W polu środkowym profilowana rama w kształcie stojącego prostokąta z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, na zasuwie obraz „Najświętsze Serce Jezusa”. Zwieńczenie w formie promienistej glorii. W polu obłoki z otwartą księgą i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Kondygnacja ujęta uszami utworzonymi z ażurowego ornamentu rocaille'owego z elementami wstęgi. Struktura polichromowana w kolorze beżowym, kolumny marmoryzowane w kolorze różowo-czerwonym, detale i ornamentyka złocone oraz srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz główny w kościele w Giebułtowie powstał w trzeciej ćwierci XVIII wieku w stylu rokokowym. Reprezentuje typ jednokondygnacyjnej, jednoosiowej nastawy, zwieńczonej dużą promienistą glorią, adekwatnie do czasu powstania. W polu głównym umieszczony jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z 1623 roku, od wieków otoczony szczególnym kultem w parafii. Od 1897 roku na zasuwie ołtarza znajduje się też obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa, ufundowany staraniem księdza Wojciecha Strzelichowskiego i parafian. Kult Najświętszego Serca Pana Jezusa sięga jeszcze XVII wieku. Na jego teologiczne ujęcie i liturgiczny kształt nabożeństwa miały wpływ objawienia siostry Marii Alacouque. W XIX wieku kult ten rozpropagowało Apostolstwo Modlitwy, założone w 1844 roku w Vals, co przyczyniło się do powstania licznych wizerunków w malarstwie i rzeźbie przedstawiających Najświętsze Serce Jezusa. Niestety nie znana jest atrybucja rzeźb aniołów umieszczonych po bokach ołtarza i w jego zwieńczeniu, ukazanych w teatralnych pozach i gestach.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz główny w kościele w Giebułtowie powstał w trzeciej ćwierci XVIII wieku w stylu rokokowym. W polu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1623 roku, a na zasuwie obraz przedstawiający Najświętsze Serce Jezusa z 1897 roku.

Bibliografia