Ołtarz boczny lewy Chrystusa Ukrzyżowanego

Dzieje zabytku

Powstał podczas budowy kaplicy w latach 1862-1866.

Opis

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, trójosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, na cokole. Mensa skrzyniowa, z antepedium artykułowanym trzema prostokątnymi płycinami, w bocznych rozety, w środkowej krzyż równoramienny. Cokół nastawy siedmiodzielny, z nieparzystymi częściami wysuniętymi przed lico, zdobionymi plakietami ornamentalnymi. Nastawa dzielona kolumnami z opaskami w jednej trzeciej wysokości, o kapitelach utworzonych z elementów roślinnych, podtrzymujących belkowanie wyłamane na ich osiach. W wyłamanych częściach fryzu plakiety dekoracyjne z motywem roślinnym. W polu centralnym nisza z rzeźbą ukrzyżowanego Chrystusa między narzędziami męki, oprawiona w szeroką, profilowaną ramę. Powyżej niej para putt trzymająca kartusz obwiedziony ramą z kwitnących róż z napisem „JEZU / ZMIŁUJ SIĘ / NAD / NAMI”. W polach bocznych ustawione na konsolach i cokołach figury św. Józefa po lewej i św. Joachima (?) po prawej stronie. W partii zwieńczenia urwane fragmenty przyczółka ponad zewnętrznymi fragmentami belkowania, na nich posadowione modlące się postacie. Na środku, w okrągłym polu monogram IHS otoczony obłokami, na tle glorii promienistej.
Ołtarz marmoryzowany na kolor jasnobrązowy, płyciny na kolor brązowo-żółty, kolumny na ciemnobrązowy. Detale i ornamenty złocone; polichromia w partiach ciała postaci naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz z wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa wykazuje cechy stylowe dziewiętnastowiecznego neobaroku w znacznie bardziej spokojnej i uproszczonej formie niż ołtarz główny kaplicy. Jednolita kolorystyka, rytmizacja elementów, symetria oraz czytelność wskazują, że autor inspirował się klasycznym nurtem baroku. Główna oś wypełniona wizerunkiem Ukrzyżowanego, kartuszem z inskrypcją „JEZU ZMIŁUJ SIĘ NAD NAMI” oraz chrystogram „IHS” w zwieńczeniu jednoznacznie przypomina, że ołtarz ma skłaniać do pokuty za popełnione grzechy i wzbudzać refleksję nad ofiarą Chrystusa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego, wykonany między 1862 a 1866 rokiem, wykazuje cechy dziewiętnastowiecznego neobaroku, inspirowanego, co potwierdza struktura i kolorystyka, klasycznym nurtem sztuki nowożytnej.

Bibliografia