Feretron z Matką Boską Częstochowska i św. Józefem

Województwo

ŚLĄSKIE

Powiat

żywiecki

Gmina

Ślemień

Miejscowość

Ślemień

Metropolia

Krakowska

Diecezja

Krakowska

Dekanat

Sucha Beskidzka

Parafia

Narodzenia św. Jana Chrzciciela

Dodaj do Udostępnij Drukuj Graf Pobierz

Miejsce przechowywania

Pomieszczenie na piętrze obok chóru muzycznego

Identyfikator

DZIELO/08468

Kategoria

feretron

Ilość

1

Czas powstania

XIX /XX wiek

Technika i materiał

drewno, blacha, masa plastyczna

Wymiary podstawowe

szerokość – 94 cm
wysokość – 152 cm
Inne wymiary – calosc: undefined wpreteksta: undefined wpasmanteria: undefined

Opis

Feretron w formie stojącego prostokąta, którego krótsze boki mają formę łuku wklęsło-wypukłego. Na awersie obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, na rewersie św. Józefa trzymającego Dzieciątko Jezus i kwiat białej lilii. Na postaci nałożone sukienki z masy plastycznej(?) utrzymane w kolorystyce złotej ochry, tło monochromatyczne, bardzo ciemne. Przedstawienia ujęte profilowaną, złoconą i srebrzoną ramą z elementami ornamentyki roślinnej u podstawy, po bokach i w zweńczeniu, dodatkowo w zwieńczeniu motyw zamkniętej korony zwieńczonej krzyżem greckim.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo zły

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica kamienna o formie kielichowej, składająca się z czary z pokrywą, trzonu oraz stopy. Stopa okrągłą, stanowiąca pierwotnie część żaren, w formie walca z otworem przy brzegu. Na niej zwężający się trzon złożony z nodusa i pierścieni. Na nodusie ornament plecionkowy, na pierścieniu lancetowate liście. Czara półokrągła, pokryta dekoracją z liści akantu, z gładką krawędzią i wydrążonym zagłębieniem na misę. Pokrywa drewniana, wysoka, półkolista, z szerokim otokiem dekorowanym półkolami; zwęża się ku górze. Rozbudowane zwieńczenie dekorowane od dołu kolejno koronką zakończoną półkoliście, puklowaniem, motywem płomieni oraz profilowanym trzonem zakończonym dużą szyszką. Chrzcielnica w kolorze kamienia, gdzieniegdzie pozostałości czerwonej farby, pokrywa złocona i srebrzona.

chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna składająca się z kosza, zaplecka, baldachimu i schodów z balustradą, zawieszona przy wschodnim filarze nawy. Kosz na planie sześcioboku, w narożach ustawiono pilastry wsparte na cokołach, pomiędzy którymi prostokątne pola. Wszystkie płaszczyzny zdobione prostokątnymi płycinami dekorowanymi płaskorzeźbionymi postaciami ewangelistów oraz Chrystusa ukazanymi w półpostaci. Każdy z ewangelistów jest ubrany w długą złotą suknię i złoty płaszcz, trzyma w rękach otwartą księgę (św. Jan zwój), towarzyszy mu atrybut umożliwiający identyfikację. Chrystus jest ustawiony frontalnie, prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma jabłko królewskie. Ma opadające na ramiona, zwinięte w pukle włosy oraz brodę. Podstawa kosza stożkowata, ujęta w narożach listwami, z pozłacaną szyszką od dołu. Zaplecek w kształcie prostokąta z płyciną ujętą pilastrami, wewnątrz której aplikowany stylizowany ornament roślinny. Baldachim powtarzający plan kosza, ujęty profilowanym gzymsem, wyłamanym w narożach, zwieńczony pełnoplastyczną figurą Chrystusa Zmartwychwstałego trzymającego krzyż, ustawioną na wielobocznej podstawie wspartej na sześciu wolutach. Chrystus został ukazany w całej postaci, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, lewą przytrzymującą krzyż. Ma owalną twarz okoloną długimi włosami, które spływają mu na ramiona i plecy; nad głową okrągły nimb. Jest ubrany w długą suknię, na którą ma zarzucony płaszcz spięty na ramionach. Obie szaty łamią się ostrymi fałdami. W podniebiu baldachimu znajduje się podwójna, ośmioramienna gwiazda wydzielona pozłacanymi listwami, z lampą na środku. Balustrada z profilowaną poręczą, artykułowana romboidalnymi płycinami i pilastrami. Kolorystyka pastelowa, jasna. Struktura w kolorze jasnoszarym, płyciny jasnobeżowe, detal architektoniczny, ornamenty oraz szaty pozłacane, atrybuty ewangelistów posrebrzane.

ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, całopostaciowa, ustawiona na niewysokim cokole. Chrystus ukazany w pozycji siedzącej, na podstawie imitującej blok skalny. Prawą ręką, opartą na udzie podtrzymuje głowę, lewą dłoń opiera na lewej nodze; kolana ma rozchylone, lewą stopę ustawioną przed prawą. Chrystus ma pociągłą twarz o wydatnych kościach policzkowych, wąskie brwi opadające prostą linią w dół, długi nos, zagłębione oczy i wyraźnie zaznaczone usta. Długie włosy opadają mu na ramiona i plecy, broda dzieli się w dwa pukle; na głowie grube zwoje korony cierniowej. Biodra ma przepasane białym perizonium, którego długi, wolny koniec opada między udami i za lewą nogą aż na podłoże. Na całym ciele zaznaczono ślady męki – równomiernie rozmieszczone krople spływającej krwi. W partiach ciała polichromia naturalistyczna.

rzeźba

Chrystus Frasobliwy

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura Chrystusa przybitego do krzyża trzema gwoździami. Ciało zwisa wyprężone, korpus sztywny, kolana odchylone na prawo, palce rąk częściowo przykurczone. Głowa Chrystusa opada na jego prawy bark. Ma pociągłą twarz, oczy zamknięte, usta rozchylone. Okala ją krótka, ciemnobrązowa broda i długie włosy zwinięte w pukle, opadające na plecy i barki; na głowie cienka korona cierniowa. Widoczne ślady męki, spod korony, w miejscach przebicia gwoździami i w boku zaznaczono strugi spływającej krwi. Biodra okrywa perizonium w formie białej tkaniny lamowanej złotem, przewiązanej grubym sznurem związanym na prawym biodrze. Na górnej belce krzyża, na kartuszu utworzonym z ornamentu małżowinowo-chrząskowego inskrypcja „INRI”.

rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Kościół murowany, orientowany, z półkoliście zamkniętym prezbiterium, niewielką zakrystią od północy, z przedsionkiem i wieżą od zachodu. Budynek trójnawowy, trójprzęsłowy, z nawą główną szerszą od bocznych, oddzieloną filarami, ze sklepieniem zwierciadlanym. Prezbiterium oddzielone łukiem tęczowym, dwuprzęsłowe, nakryte sklepieniem żaglastym z gurtami. Od zachodu chór muzyczny wsparty na ściankach i filarach przechodzących w pilastry. Ściany artykułowane płaskimi pilastrami. Ściany, podpory oraz sklepienie pokryte polichromią.
Między pilastrami naw bocznych oraz po obu stronach ołtarza okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Dwa mniejsze okna w przedsionku, po jednym w drugiej i trzeciej kondygnacji wieży od zachodu, w czwartej kondygnacji z czterech stron. Główne drzwi od wschodu, boczne od północy, kolejne do północy do zakrystii.
Fasada kościoła trójosiowa, czterokondygnacyjna, z wieżą na osi. Osie wydzielone są lizenami na narożach występu wieży, kondygnacje artykułowane otworami. Do wejścia prowadzą drzwi w kształcie stojącego prostokąta w niszy zamkniętej łukiem koszowym, w drugiej kondygnacji balkon, w którym na tle okna figura Marii. W osiach bocznych wąskie okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Kondygnacje oddzielone niezbyt wydatnym gzymsem. Dwie górne kondygnacje przeprute oknami, w ostatniej kondygnacji wieża przechodzi w ośmioboczną. Tynkowane ściany boczne naw oraz prezbiterium artykułowane murowanymi z kamienia lizenami, pomiędzy którymi są okna umieszczone we wnękach. Nawa główna oraz kruchta nakryte dachami dwuspadowymi, prezbiterium dwuspadowym zamkniętym półkoliście. Wieża zwieńczona hełmem w formie ostrosłupa z trójkątnymi wycięciami powyżej okien ostatniej kondygnacji. Pod kościołem znajduje się wymurowania z kamienia grota, do której spływa woda ze słynącego cudami źródła. W grocie ustawiono figurę Matki Boskiej.
Całe wyposażenie pochodzi z drugiej połowy XIX wieku.

kaplica

Kaplica Narodzenia Najświętszej Marii Panny na Jasnej Górce

Zdjęcie nr 1: Kościół murowany, orientowany, z półkoliście zamkniętym prezbiterium, zakrystią od północy i kaplicą od południa, z przedsionkiem i wieżą od zachodu. Budynek trójnawowy, trójprzęsłowy, z nawą główną szerszą od bocznych, oddzieloną filarami, ze sklepieniem kolebkowym z gurtami. Od zachodu chór muzyczny wsparty na filarach. Ściany artykułowane pilastrami, do których dochodzą gurty sklepienia, prezbiterium oddzielone łukiem tęczowym z napisem „OTO BARANEK BOŻY”. Między pilastrami naw bocznych oraz po obu stronach ołtarza okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Mniejsze w kaplicy, zakrystii, przedsionku, oraz z czterech stron wieży. Główne drzwi od wschodu, boczne od północy, kolejne do zakrystii.
Fasada trójosiowa, dwukondygnacyjna, zakończona wieżą z hełmem. Osie wydzielone są występami, kondygnacja artykułowana fragmentami gzymsu. W dolnej kondygnacji drzwi o wykroju prostokątnym, powyżej okulus. W osiach bocznych wąskie okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście, powyżej pod fragmentami gzymsu rzędy ornamentu kostkowego. W drugiej kondygnacji, na występującym fragmencie ściany tarcza zegara. Powyżej kondygnacja ośmiobocznej wieży, z czterech stron przeprutej wąskimi oknami o wykroju jak w fasadzie. Ściany boczne kościoła gładkie, przedsionek zaznaczony płaskimi lizenami, okna umieszczone we wnękach. Nawa główna, kaplica oraz kruchta nakryte dachami dwuspadowymi, prezbiterium dwuspadowym zamkniętym półkoliście. Wieża zwieńczona hełmem o rozbudowanej konstrukcji. Na zwężającym się dachu cebulasta kopuła zakończona latarnią przeprutą arkadkami zwieńczoną mniejszą kopułką cebulastą zakończoną krzyżem na kuli.

Do najstarszych elementów wyposażenia należą kamienna siedemnastowieczna chrzcielnica, krucyfiks z tego samego okresu oraz osiemnastowieczna rzeźba Chrystusa Frasobliwego.

kościół

Kościół parafialny Narodzenia św. Jana Chrzciciela

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.

Św. Antoni Padewski

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Feretron z Matką Boską Częstochowska i św. Józefem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/feretron-z-matka-boska-czestochowska-i-sw-jozefem

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności