Ołtarz boczny Królowej Jadwigi

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Świątniki Górne
Miejscowość
Świątniki Górne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Tagi
Matka Boska Częstochowska ołtarz boczny św. Jadwiga Królowa Polski
Miejsce przechowywania
Ołtarz boczny
Identyfikator
DZIELO/08557
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XIX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, snycerskie i rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
szerokość – 265 cm
wysokość – około 5 m
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

W 2005 roku w centrum glorii promienistej znajdowała się rzeźba gołębicy Ducha Świętego. W 2013 roku ołtarz określono jako wymagający przeprowadzenia prac konserwatorskich.

Opis

Ołtarz architektoniczny, przyścienny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy ze zwieńczeniem. Mensa drewniana prostopadłościenna, przesłonięta prostokątnym antepedium wypełnionym tkaniną. Nastawa ustawiona na wysokim cokole ujęta pilastrami oraz stojącymi na ich tle gładkimi kolumnami kompozytowymi, podtrzymującymi odcinki rozbudowanego, częściowo ażurowego belkowania oraz fragmenty przyczółków, na których posadowiono złote aniołki o srebrnych skrzydłach. Pilastry dekorowane wicią akantową z rocaille’ami i palmetami schodzącymi do ustawionych poniżej relikwiarzy. W osi środkowej, w partii cokołu obraz Matki Boskiej Chęstochowskiej w złoto-srebrnej sukience, w prostokątnej, profilowanej, dekorowanej ramie. Powyżej obraz z wizerunkiem tronującej św. Jadwigi królowej Polski ujęty ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem wklęsło-wypukłym. Powyżej dwie symetryczne plakiety ornamentalne ujmujące rozetkę. W zwieńczeniu zamkniętym łukiem nadwieszonym dekorowanym pąkami kwiatów gloria promienista z gładkim, okrągłym polem centralnym otoczonym obłokami.
Całość struktury ołtarza polichromowana na kolor kremowy wnętrza płycin ciemniejsze, detal architektoniczny i ornamenty pozłacane i posrebrzane.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz boczny kościoła w Świątnikach Górnych nosi cechy bujnego i klasycyzującego baroku, tworząc konstrukcję, którą można określić jako neobarokową. Struktura opiera się na wzorach wykształconych w sztuce nowożytnej. Nastawa jest posadowiona na wysokim cokole, z polem głównym flankowanym podporami, z obrazem w pierwszej kondygnacji oraz glorią promienistą w zwieńczeniu. Uzupełniają ja dekoracje inspirowane ornamentami opartymi na popularnym w okresie rokoko rocaille’u. Dekoracja głowic kolumn i kapiteli złożona ze stylizowanych akantów jest ukłonem w stronę sztuki klasycyzującej. Wskazne powyżej cechy pozwalają wywnioskować, że ołtarz jest dziełem neobarokowym, łączącym w sobie w kreatywny sposób elementy różnych odcieni baroku. Sposób stylizacji głowic kapiteli i kolumn dowodzi, że ołtarz św. Jadwigi oraz główny powstały w tym samym warsztacie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W 2013 roku zaznaczono, że ołtarz wymaga prac konserwatorskich.

Streszczenie

Neobarokowy ołtarz św. Jadwigi królowej Polski powstał w drugiej połowie XIX wieku. Nosi cechy bujnego i klasycyzującego baroku, tworząc konstrukcję, którą można określić jako neobarokową.

Bibliografia

Batko Franciszek, "Pisma z historii Świątnik Górnych i okolic", Świątniki Górne 2008

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ołtarz boczny Królowej Jadwigi", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-krolowej-jadwigi

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności