Ołtarz boczny

Dzieje zabytku

Ołtarze na ścianie tęczowej postawiono podczas renowacji kościoła przeprowadzonej w 1934 roku, na co wskazuje tabliczka na odwrocie nastawy – „W 1934 r. w warsztacie P. Musiała w Krakowie przez rzemieślników Grabowskiego, Kusia, Bednarczyka”. W latach siedemdziesiątych XX wieku (po 1972) odnowiono w kościele wszystkie ołtarze. Retabulum zostało poddane konserwacji w 2010 roku.

Opis

Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, dwukondygnacyjna, ustawiona na cokole z wyodrębnionymi dwoma prostopadłościanami. Ołtarz prostopadłościenny, z drewnianą mensą. Antepedium ujęte profilowaną ramą, w polu medalion z monogramem IHS w glorii. Cokół dekorowany płycinami w partii wyodrębnionych prostopadłościanów wypełnionymi akantem. Pierwsza kondygnacja flankowana parą pilastrów i stojących przed nimi kolumn o kapitelach kompozytowych, dźwigających pełne belkowanie, wyłamane na ich osi, o fryzie dekorowanym rozetami. W polu centralnym nisza w formie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym, ujęta ramą zdobioną ornamentem roślinnym, z figurą Najświętszego Serca Jezusa. Druga kondygnacja ustawiona na cokole z wyodrębnionymi prostopadłościanami, flankowana parą pilastrów i stojących przed nimi kolumn o kapitelach kompozytowych, dźwigających imposty i fragmenty przerwanego, półkolistego przyczółka. Całość zamknięta fragmentem falistego gzymsu. W polu obraz św. Szymona z Lipnicy w formie stojącego prostokąta o ściętych narożach, ujętego ramą zdobioną ornamentem roślinnym. Obie kondygnacje z uszami utworzonymi ze stylizowanego akantu. Struktura polichromowana w kolorze zielonym, ze złoconymi kolumnami, profilami i ornamentyką.

Zarys problematyki artystycznej

Neostylowe ołtarze przytęczowe z XX wieku nawiązują poprzez swoją architekturę i dekorację do pozostałych nastaw w kościele św. Józefa z początku XVIII wieku. Są od nich jednak znacznie smuklejsze przez wzgląd na wąskie części ściany tęczowej. Architektura pierwszej kondygnacji ołtarzy przytęczowych naśladuje retabulum św. Franciszka i ma charakter aediculowy. Natomiast druga kondygnacja powtarza strukturę zwieńczenia ołtarza głównego. Charakter dekoracji ornamentalnej również nawiązuje do tej z początku XVIII wieku i do ołtarzy Jerzego Hankisa. Obie kondygnacje mają uszy utworzone ze stylizowanego akantu, zaś takie elementy architektury, jak gzymsy, fryzy i cokoły dekorowane są analogicznie jak w pozostałych ołtarzach w tym kościele.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, po konserwacji w 2010 roku.

Streszczenie

Ołtarze na ścianie tęczowej postawiono podczas renowacji kościoła przeprowadzonej w 1934 roku, na co wskazuje tabliczka na odwrocie nastawy – „W 1934 r. w warsztacie P. Musiała w Krakowie przez rzemieślników Grabowskiego, Kusia, Bednarczyka”. Neostylowe ołtarze przytęczowe z XX wieku nawiązują poprzez swoją architekturę i dekorację do pozostałych nastaw w kościele św. Józefa z początku XVIII wieku.

Bibliografia