Ołtarz boczny

Dzieje zabytku

Ołtarz powstał w pierwszej ćwierci XX wieku. Obrazy w zwieńczeniach oraz rzeźby do ołtarzy bocznych zakupił ksiądz Julian Łysak (proboszcz w Jabłonce w latach 1928-1967). Ołtarz przekształcono w 1950 roku. Osie boczne wykonali stolarze z Jabłonki: Czesław Kojs i Ignacy Suwada. W 2004 roku ołtarz poddano gruntownej konserwacji.

Opis

Ołtarz przyścienny, architektoniczny, trójosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Ołtarz skrzyniowy, sarkofagowy, z kamiennym portatylem. Mensa wklęsło-wypukła, z wydzielonym polem, pośrodku którego, ujęte okrągłą ramą płaskorzeźbione, polichromowane gorejące serce. Tabernakulum w formie prostopadłościennej skrzynki, ustawione na niskim cokole, ujęte parą lizen zdobionych cekinami, zamknięte profilowanych gzymsem. Drzwiczki dekorowane płyciną w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem półkolistym, w polu z płaskorzeźbioną winną latoroślą i kłosami zbóż na zielonym tle. Retabulum ustawione na wysokim cokole, kształtowanym schodkowo. Osie boczne retabulum w formie ażurowych, architektonicznych tempiett, o profilowanych wielobocznych podstawach z pięciobocznym podwieszeniem. Baldachimy, wsparte na parze kolumn, kształtowane są na wzór architektonicznych dachów, z wycięciem arkadkowym u dołu oraz ze zwieńczeniem w formie wielobocznej latarni zakończonej kwiatonem. W niszy po lewej figura św. Jacka, a po prawej św. Kazimierza królewicza. Część środkowa retabulum flankowana parą kolumn wspierających wyłamane pośrodku niepełne belkowanie. W polu obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, dookoła dekorowany bujnym ornamentem akantowym i stylizowaną muszlą u góry, po bokach na czerwonym tle zawieszone liczne wota. Zwieńczenie w formie owalu ujętego dekoracyjną ramą z obrazem św. Józefa. U szczytu rzeźbiona, uskrzydlona główka aniołka i łaciński krzyż. Polichromia w kolorze jasnobeżowym, detale zielone, profilowania i ornamentyka złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz boczny prawdopodobnie został wykonany w warsztacie tyrolskim w pierwszej ćwierci XX wieku. Oś główną ołtarza flankują kolumny w stylu jońskim z ornamentyką neobarokową. Mensa w typie sarkofagowym, również w stylu neobarokowym. Pośrodku ołtarza znajduje się obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy sprowadzony z kościoła w Trzcianie, a tam przywieziony z Rzymu, jako kopia cudownego obrazu z kościoła św. Alfonsa. Natomiast po bokach ołtarza znajdują się rzeźby polskich świętych: św. Jacka oraz św. Kazimierza królewicza. Osie boczne ołtarza zostały przerobione przez dwóch stolarzy z Jabłonki: Czesława Kojsa i Ignacego Suwadę, którzy wykonali je w postaci ośmiobocznych, ażurowych tempiett, nieco odbiegających od neobarokowego stylu ołtarza.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, ołtarz po konserwacji.

Streszczenie

Ołtarz boczny prawdopodobnie wykonany w warsztacie tyrolskim w pierwszej ćwierci XX wieku. Pośrodku ołtarza znajduje się obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy sprowadzony z kościoła w Trzcianie, a tam przywieziony z Rzymu, jako kopia cudownego obrazu z rzymskiego kościoła św. Alfonsa. Natomiast po bokach ołtarza znajdują się rzeźby polskich świętych: Jacka oraz Kazimierza królewicza, a w zwieńczeniu obraz św. Józefa z Dzieciątkiem. Osie boczne zostały przerobione przez dwóch stolarzy z Jabłonki: Czesława Kojsa i Ignacego Suwadę, którzy wykonali je w postaci ośmiobocznych, ażurowych tempiett.

Bibliografia