![Zdjęcie nr 1: Nagrobek kamienny na cokole, w formie prostopadłościanu o fazowanych bokach, zakończony wyniesionym, uproszczonym trójkątnym przyczółkiem. W zwieńczeniu owalny medalion, w którym mógł znajdować się wizerunek Chrystusa, obecnie bardzo zniszczony, ujęty wieńcem (?). Poniżej płycina zamknięta łukiem półkolistym i inskrypcją „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Tu spoczywają zwłoki / s(więtej) p(amięci) Wicentego / MOKSY / urodzonego [...] / * 1800 [...] / [...] 1870 [...] / [...] do Boga”. Powyżej płyciny rzeźbiona głowa w owalnym medalionie. Nagrobek był ziweńczony krzyżem, obecnie ułamanym, leżącym obok cokołu. Na przedniej ścianie, na cokole sygnatura kamieniarza F. HOCHSTIM.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761634994eef3d32613bd3f/WorkImage/5b487e951051a19af8ebcd5b/5b487e951051a19af8ebcd5b.jpg?rand=1714099047)
![Zdjęcie nr 2: Nagrobek kamienny na cokole, w formie prostopadłościanu o fazowanych bokach, zakończony wyniesionym, uproszczonym trójkątnym przyczółkiem. W zwieńczeniu owalny medalion, w którym mógł znajdować się wizerunek Chrystusa, obecnie bardzo zniszczony, ujęty wieńcem (?). Poniżej płycina zamknięta łukiem półkolistym i inskrypcją „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Tu spoczywają zwłoki / s(więtej) p(amięci) Wicentego / MOKSY / urodzonego [...] / * 1800 [...] / [...] 1870 [...] / [...] do Boga”. Powyżej płyciny rzeźbiona głowa w owalnym medalionie. Nagrobek był ziweńczony krzyżem, obecnie ułamanym, leżącym obok cokołu. Na przedniej ścianie, na cokole sygnatura kamieniarza F. HOCHSTIM.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761634994eef3d32613bd3f/WorkImage/5b487e95e8ad5d9ace82e249/5b487e95e8ad5d9ace82e249.jpg?rand=1714099047)
Nagrobek Wicentego Moksy
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków-Nowa Huta
Miejscowość
Kraków-Nowa Huta (dawniej Górka Kościelnicka)
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Wszystkich Świętych
Kościół
Wszystkich Świętych
Miejsce przechowywania
cmentarz
Identyfikator
DZIELO/01458
Kategoria
nagrobek
Ilość
1
Czas powstania
1870 rok (?)
Technika i materiał
kamień, techniki kamieniarskie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Dzieje zabytku
Pomnik wystawiono po śmierci Wicentego Moksy.
Opis
Nagrobek kamienny na cokole, w formie prostopadłościanu o fazowanych bokach, zakończony wyniesionym, uproszczonym trójkątnym przyczółkiem. W zwieńczeniu owalny medalion, w którym mógł znajdować się wizerunek Chrystusa, obecnie bardzo zniszczony, ujęty wieńcem (?). Poniżej płycina zamknięta łukiem półkolistym i inskrypcją „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Tu spoczywają zwłoki / s(więtej) p(amięci) Wicentego / MOKSY / urodzonego [...] / * 1800 [...] / [...] 1870 [...] / [...] do Boga”. Powyżej płyciny rzeźbiona głowa w owalnym medalionie. Nagrobek był ziweńczony krzyżem, obecnie ułamanym, leżącym obok cokołu. Na przedniej ścianie, na cokole sygnatura kamieniarza F. HOCHSTIM.
Zarys problematyki artystycznej
Jest to nagrobek, który swoją formą wpisuje się w stylistykę sztuki neogotyckiej. Kształtem koresponduje z nagrobkiem zmarłej żony Wicentego poświęconym Magdalenie z Kmiecików Moksinie. Na pomniku Wicentego widnieje opisana data urodzenia (1800) i druga, nieopisana: 1870. Można by ją odnieść do roku śmierci, jednak gdyby tak ją interpretować, Wicenty nie mógłby wznieść pomnika swojej żonie zmarłej w 1873 roku. Niestety inskrypcje obu nagrobków są częściowo nieczytelne, co utrudnia rozwiązanie zagadki.
Stan zachowania / Prace konserwatorskie
Kamień zmurszały, spękany, porośnięty mchem z widocznymi zaciekami i odbarwieniami.
Streszczenie
Dziewiętnastowieczny nagrobek upamiętnia Wicentego Moksę, urodzonego w 1800 roku. Pomnik wpisuje się w stylistykę sztuki neogotyckiej i koresponduje formą z nagrobkiem zmarłej żony Wicentego – Magdaleny z Kmiecików Moksiny.
Inne dzieła z tego miejsca
Inne dzieła z tego roku
![Zdjęcie nr 1: Scena ujęta malowaną ramą koloru złotego o polu stojącego prostokąta z uszakami, z prostokątnie wciętymi dłuższymi bokami i wyłamanym półkoliście bokiem górnym i półkoliście wciętym bokiem dolnym; w górnej części ozdobiona stylizowanym ornamentem akantowym. W polu głównym ukazany jest Chrystus stojący na niebieskim globie w otoczeniu dwóch aniołów. Lewą rękę ma zgiętą w łokciu, a dłoń położoną na piersi, natomiast prawą rękę ma wyprostowaną, skierowaną w dół. Na obu dłoniach widoczne są ślady męki. Twarz podłużna z długim i szeroko zakończonym nosem, okolona krótką brodą. Włosy długie, bujne, brązowe opadają na ramiona i plecy. Chrystus ubrany w czerwoną suknię, na którą narzucony jest błękitny płaszcz. Wokół głowy ma jasnozłoty kolisty nimb krzyżowy. Anioły widoczne są w półpostaci, częściowo schowane za globem ziemskim. Anioł po lewej zwrócony jest w prawo, w dłoniach trzyma koronę cierniową. Ubrany jest w suknię z niebieskimi rękawami oraz ugrową tunikę. Po prawej anioł ukazany frontalnie z krzyżem w dłoniach. Ubrany jest w białą suknię i zielony płaszcz, spięty pod szyją. Twarze aniołów są silnie zarumienione, z wyraźnymi długimi nosami, okolone długimi włosami. Po lewej stronie obrazu sygnatura: „Pinx[it] F(rater) Didacus. / Batarina 1870”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761632e94eef3d32613bb2e/WorkImage/5b447b6aa5bf37726e049fe8/5b447b6aa5bf37726e049fe8_blockSmall.jpg?rand=1714099047)
![Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie stojącego prostokąta z obwiedzioną złotą ramką inskrypcją „JOZEF KAROL DRDA z / Jana i Juzefy z Drdow / urodzony dnia 10 Lutego / 1804 r(oku) zasłuzony Burmistrz / miasta Wieliczki czło/nek wielu Towarzyst[w] / Ozdobiony Krzyzem / złotym zasługi zmarł / dnia 24 Marca 1870 / roku”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/59d914bf2a76077e8b31d36f/WorkImage/5bbf1770ab2f34518f501eb4/5bbf1770ab2f34518f501eb4_blockSmall.jpg?rand=1714099047)
Podobne dzieła
Po tytule
Po kategorii
Po tagach
Po technice i materiale
![Zdjęcie nr 1: Nagrobek Grzegorza i Katarzyny Branickich znajduje się w kaplicy rodowej pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, na ścianie południowej, naprzeciwko wejścia. Składa się z trójosiowego cokołu i potrójnej filarowo-kolumnowej arkady z klęczącymi postaciami zmarłych po bokach adorujących znajdującą się pośrodku scenę ze zmartwychwstałym Chrystusem ukazującym się niewiernemu Tomaszowi. Całość wieńczy półkolista arkada z herbami Gryf i Kotwicz i tablicami inskrypcyjnymi.
Dolna część artykułowa lizenami ozdobionymi motywami kandelabrowymi. W polu środkowym czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami z inskrypcją w górnej i dolnej części: „POWIEDZ SVIETA [M]ADROSCI IESLI ZE SMIERC ZIWA / CZI MARTWA IESLI MARTWA CZEMV ZIWĄ BIWA / MALOWANA A IESLI ZIWA SMIERCIĄ CZEMV / ZOWIĄ IĄ NAD TO ZYWOT PRZECZ BIERZE KOZI/DEMV / TA IEST NA TWE PITANIE ODPOWIEC PRAWDZIWA / GDI TI ZYESZ SMIERC MARTVA GDY VMIERAS ZIWA / A IESLI ZLA CZI DOBRA CHCZES WIEDZIEC LI O TYM / IAKIS SĄM TAKĄ SMIELE SMIERC MIEĆ BĘDZIESZ PO TYM”. Na lewym polu inskrypcja „CO ZA DZIW ZEM POPIOLEM / WIEDZCIE ZESCIE WY / IAKO IA TENZE POPIOL, TO / IEDNO ZE ZYWY / BO GDIM SIĘ W PROCH ROSSIPAL / DOPIROM PRAWDZIWIE DOSZEDL, ZE CZLOWIEK TYMZE / PROCHEM CHOCIA ZYWIE / PATRZ ZE ZYWY POPIELIE A / TO POMNI SOBIE / ZES NA SWIECIE POPIOLEM / POPIOLEM I W GROBIE / A ZASZ NIEWIES CZYMEM BYL / A TERAZEM IAKI / OGLIANDAI, VWAZAIACZ ZE / SAM BEDZIESZ TAKI / BYLEM TERAS MIE NIE MASZ / IAK BIM TISZ NA SWIECIE / NIE BYL WY DZIS IESTESCIE / IUTRO NIEBEDZIECIE”. W polu cokołu „KTO TV LEZY POBOZNOSC / CNOTA OBYCZAIE / IAKICH NIERYCHLO VIZRĄ / BLISKO LEGLE KRAIE / IAKOSZ IE TAK MALY KĄT / MOGL ZACHOWAC W SOBIE / CZOSZ ALBO CNOTI LVCZKIE / GRZEBIĄ SCZIALEM W GROBIE / TILKOC TV CIALO LIEZY LIECZ / DVSZA W PRZESTRONE / NIEBIESKIE GMACHI WESŁA / KĘDI NIEZLICZONE / LATA POWIEDZIE. CZEMV IZE / MATKĄ BYLA / NIERZKAC POTOMSTWV ALIE / I SIROTOM SILA / TAKCI ZYWOT ZYWOTEM BYWA ZAKVPIONY / DOBRI FRIMARK DAC PLOCHI / ZA ON NIESKONCZONY”. Cokół zamyka wąski, silnie wysunięty gzyms z kimationem jońskim.
Trójosiowy podział nagrobka jest zachowany w partii środkowej, składającej się z trzech arkadowych wnęk, z których środkowa ujęta jest wolnostojącymi kolumnami jońskimi pokrytymi spiralnie ułożonymi pasami z motywem wici roślinnej, a sąsiednie od zewnątrz flankowane filarami pokrytymi motywami kandelabrowymi. W niezbyt głębokich niszach, których podniebienia zdobią kasetony z rozetami w kluczach uskrzydlone główki aniołków umieszczono wykonane w marmurze pińczowskim płaskorzeźby Chrystusa Zmartwychwstałego i adorujących go zmarłych, Grzegorza i Katarzynę Branickich.
Zbawiciel jest ujęty całopostaciowo, frontalnie, w niewielkim wykroku, z głową zwróconą lekko do klęczącego po prawej stronie św. Tomasza. Jego ciało jest smukłe, wąskie w ramionach, z zaznaczonymi żebrami i mięśniami, osłonięte przewiązaną na biodrach szatą i płaszczem na lewym ramieniu. Chrystus ma pociągłą twarz, o wysokim czole, szerokich kościach policzkowych, wydatnym nosie i z głębokimi oczodołami. Przedstawiony został z długimi wąsami i brodą oraz opadającymi na ramiona, kręconymi włosami. W lewej ręce trzyma chorągiew i podtrzymuje szatę, a prawą rękę ma opuszczoną ku dołowi.
Święty Tomasz ukazany jest z profilu, w szacie podwójnie przewiązanej w pasie sznurem i przerzuconym przez lewe ramie płaszczem. Twarz z brodą i długimi włosami, odwrócona w stronę Chrystusa. Do góry unosi również prawą rękę, zachowaną tylko do łokcia, lewą rękę trzyma ponad pasem. Figura mężczyzny wyrzeźbiona w kamieniu, polichromowana, przysłania wieniec z obłoków i uskrzydlonych głów puttów otaczający Chrystusa.
Postacie stoją na podwójnym postumencie. W jego górnej części wyryto sentencję łacińską na prostokątnej tablicy umieszczonej w ozdobnym kartuszu, z zawiniętym spiralnie wycięciem krawędzi górnej i z dodaną w krawędzi dolnej główką uskrzydlonego putta. Napis na postumencie: „PER QVEM ET NOS / RESVRGERE DEVOTA / MENTE, CREDIMVS”. Na płycie poniżej płaskorzeźbione, leżące na prawym boku putto podpierające głowę na prawej ręce, natomiast w lewej trzymające klepsydrę. Nagie ciało, lekko przysłonięte draperią, spoczywa na poduszce z dwoma pomponami. Prawa noga jest wyprostowana, lewa zgięta w kolanie. Twarz pucołowata, z otwartymi oczami, otoczona gęstymi puklami loków. Przed dzieckiem leży czaszka. Nad nim znajduje się grawerowany kartusz z napisem: „HODIE MIHI / CRAS TIBI”.
W arkadzie po lewej stronie przedstawiony został w trzech czwartych, zwrócony ramionami do widza Grzegorz Branicki. Postać klęczy na poduszce, szerokie dłonie złożone ma razem na piersiach, a głowę lekko uniesioną. Twarz Branickiego o pociągłych rysach, szerokich kościach policzkowych i dużych oczach, z wysokim czołem przysłoniętym zaczesanymi do przodu włosami. Ukazany z wąsami i długą, pofalowaną brodą. Ubrany jest w pełną, dekorowaną zbroję, spod której wystaje jaka i nogawice. Na szyi zawieszony łańcuch, a u stóp ostrogi. Przy nogach Branickiego leżą rękawice i hełm z trzema piórami. Nad głową wznoszą się panoplia, złożone z okrągłej tarczy i skrzyżowanych miecza, szabli, buławy, łuku, kołczanu ze strzałami i włóczni.
Po lewej stronie arkadę wypełnia ujęta z profilu, postać klęczącej na dwóch kolanach Katarzyny Branickiej. Jest ubrana w długą szubę, opadającą sztywnymi, rozchodzącymi się fałdami, u dołu załamującymi się, które zasłaniają sylwetkę. Na głowie ma czepiec przysłaniający włosy i podwikę. Twarz o łagodnych rysach, z długim nosem, małymi ustami i lekko zadartym podbródkiem. Ręce złożone razem na piersiach. Na palcach wskazującym i serdecznym lewej dłoni pierścienie, a ponad nadgarstkiem czterokrotnie nawinięty różaniec. Ponad figurą płaskorzeźbione tondo z Matką Boską z Dzieciątkiem otoczonymi wieńcem obłoków. Maria siedzi, ubrana w długą suknię, z welonem na głowie, z płaszczem zarzuconym na ramiona, którym lekko okrywa nagie Dzieciątko.
Zwieńczenie nagrobka o brzegach inkrustowanych marmurowymi kołami i elipsami, ujęte ornamentalnymi uszami, jest zakończone pasem z zawijającymi się do środkami kartuszami i równolegle ułożonymi liśćmi akantu. Tympanon wypełnia dekoracja złożona z czterech kartuszy: dwóch owalnych na tle paludamentu, zwieńczonych uskrzydloną główką anioła z godłami herbów Gryf i Kotwicz i dwóch podłużnych z inskrypcjami. Na tablicy po lewej stronie inskrypcja: „MAGNIFICO D(OMI)NO GREGORIO A RUSCA BRANICZKI OLIM VENA/TORI ET BURGRABIO CRAC(OVIENSI) CAPITANEO NIEPOŁOMIECEN(SI) VIRO / INTEGERRIMO DE REGIBVS SVIS ET RE PVB(LICA) BENE MERITO RELIGIO/NIS CATHOLICE AMANTISSIMO AMICIS FIDELISSIMO, OMNIBVS AFFABI/LI ET BENIGNO JOANNES A RUSCA BRANICZKI VENATOR CRACO(VIENSIS) CAPITANEVS NIEPOŁOMICEN(SI) MESTVS FILIUS PARENTI CHA/RISSIMO POSVIT OBYT 9 MAII A(NNO) D(OMINI) 1595 AETATIS SUE 60”. Napis wykuty po prawej stronie: “MAGNIFICAE D(OMI)NE CATHARINAE MAGNIFICI OLIM D(OMI)NI AUGUSTINI / KOTFICZ D(OMINI) SIGISMVNDI I POLONIAE REGIS STABVLI PREFECTI / VEXILIFERISQUE CURIE ET BURGRABY CRACO(VIENSIS) FILIE MATRONAE / LECTISSIME QVE CVM PVDORE ET MORVM MIRA ELEGANTIA / MARITI SUMMUM AMOREM VIRTUTE ET MODESTIA OMNIVM BENE/VOLENTIAM MERVISSET ACERBISSIMA MORTE AB OCVLIS EREPTA EST / IDEM FILIUS MATRI AMANTISSIME CVM LACRIMIS POSVIT. OBYT / 8 OCTOBRIS A(NNO) D)OMINI) 1588 AETATIS SUE 38".](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576163ff94eef3d32613c9fe/WorkImage/5bae07433bb7845170093bcb/5bae07433bb7845170093bcb_home.jpg?rand=1714099047)
Jak cytować?
Agata Felczyńska , "Nagrobek Wicentego Moksy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/nagrobek-wicentego-moksy