Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Skawina
Miejscowość
Wola Radziszowska
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
gotyk późny gotyk rzeźba gotycka rzeźba późnogotycka rzeźba XVI wieku sztuka gotycka sztuka XVI wieku
Miejsce przechowywania
belka tęczowa
Identyfikator
DZIELO/09562
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVI wieku
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane i srebrzone
Autor noty katalogowej
Justyna Kuska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Obecnie istniejący kościół w Woli Radziszowskiej to niewielkich rozmiarów świątynia wzniesiona w stylu gotyckim około 1440 roku. Wyposażenie kościoła pochodzi z różnych epok. Do najstarszych dzieł sztuki znajdujących się w nim zalicza się gotycki obraz przedstawiający Matkę Boską w typie Hodegetrii w ołtarzu głównym z około 1460 roku oraz omawiany późnogotycki krucyfiks umieszczony na profilowanej belce tęczowej datowany na początek XVI wieku.

Opis

Figura Chrystusa Ukrzyżowanego w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach tworzących kąt rozwarty. Głowa przechylona na prawe ramię. Twarz pociągła, szczupła, okolona zarostem. Oczy zamknięte, prosty i długi nos, lekko rozchylone usta. Włosy brązowe w formie grubych, spiralnie skręconych pukli, opadających na prawe ramię. Broda krótka, kędzierzawa. Korona cierniowa w kształcie czepca w kolorze zielonym. Sylwetka ciała wychudzona z nienaturalnie długimi, szczupłymi ramionami. Na ciele widoczne ślady męki – krwawiąca rana w boku oraz dłoniach i stopach. Perizonium srebrno-niebieskie, ściśle opinające biodra, przewiązane z przodu, opadające ostro łamaną fałdą wzdłuż lewego boku postaci. Polichromia ciała naturalistyczna. Krzyż gładki, prosty w kolorze jasnobrązowym. U szczytu pionowej belki krzyża titulus z napisem „JEZUS NAZARENUS / REX JUDAEORUM”.

Zarys problematyki artystycznej

Drewniany późnogotycki krucyfiks datowany jest na pierwszą połowę XVI wieku. Rzeźbę charakteryzują typowe dla tego okresu cechy: twarz Chrystusa wyraża ból, ma lekko otwarte usta, całe ciało pokrywają liczne strużki krwi, sylwetka jest nadnaturalnie wychudzona. Włosy podobnie jak w innych dziełach z tego okresu ułożone są w grube, skręcone pukle, a na głowie Chrystus ma założoną ciasno oplecioną, zieloną koronę cierniową. Niewyjaśnioną pozostaje kwestia autora rzeźby. Należy ją najprawdopodobniej zaliczyć do pierwotnego wyposażenia kościoła – umieszczenie wizerunku Ukrzyżowanego na belce tęczowej należało do obowiązkowych przedstawień w wyposażeniu każdej świątyni.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Drewniany, późnogotycki krucyfiks umieszczony na profilowanej belce datowany jest na pierwszą połowę XVI wieku. Rzeźbę należy najprawdopodobniej zaliczyć do pierwotnego wyposażenia kościoła w Woli Radziszowskiej – umieszczenie wizerunku Ukrzyżowanego na belce tęczowej należało do obowiązkowych przedstawień w wyposażeniu każdej świątyni.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Kracik Jan, "Wola Radziszowska. Parafia z czasów piastowskich", Kalwaria Zebrzydowska 2000
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016

Jak cytować?

Justyna Kuska, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-63

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności