Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Do prostego krzyża przybita trzema gwoździami figura umarłego Chrystusa. Ciało w lekkim zwisie, o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowie opadającej na prawy bark, lekko ugiętych nogach, stopach skrzyżowanych w układzie prawa na lewą. Twarz ma szczupłą, o zamkniętych oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną krótką brodą oraz długimi, kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie podkreślonym kośćcu, ścięgnach i mięśniach, zwłaszcza w partii klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Krótkie, złocone perizonium zawinięte wokół podwójnego sznura, ze zwisem tkaniny na lewym boku. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała. Pionowa belka krzyża zakończona banderolą z napisem „INRI”.
Zdjęcie nr 2: Do prostego krzyża przybita trzema gwoździami figura umarłego Chrystusa. Ciało w lekkim zwisie, o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowie opadającej na prawy bark, lekko ugiętych nogach, stopach skrzyżowanych w układzie prawa na lewą. Twarz ma szczupłą, o zamkniętych oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną krótką brodą oraz długimi, kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie podkreślonym kośćcu, ścięgnach i mięśniach, zwłaszcza w partii klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Krótkie, złocone perizonium zawinięte wokół podwójnego sznura, ze zwisem tkaniny na lewym boku. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała. Pionowa belka krzyża zakończona banderolą z napisem „INRI”.
Zdjęcie nr 3: Do prostego krzyża przybita trzema gwoździami figura umarłego Chrystusa. Ciało w lekkim zwisie, o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowie opadającej na prawy bark, lekko ugiętych nogach, stopach skrzyżowanych w układzie prawa na lewą. Twarz ma szczupłą, o zamkniętych oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną krótką brodą oraz długimi, kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie podkreślonym kośćcu, ścięgnach i mięśniach, zwłaszcza w partii klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Krótkie, złocone perizonium zawinięte wokół podwójnego sznura, ze zwisem tkaniny na lewym boku. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała. Pionowa belka krzyża zakończona banderolą z napisem „INRI”.

Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Michałowice
Miejscowość
Raciborowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Prądnik
Parafia
Św. Małgorzaty
Tagi
Chrystus Ukrzyżowany Cristo morte rzeźba XVII wieku
Miejsce przechowywania
łuk tęczowy
Identyfikator
DZIELO/05954
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVII wieku
Technika i materiał
drewno, rzeźbienie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura Chrystusa Ukrzyżowanego powstała zapewne w drugiej połowie XVII wieku. Została wymieniona w aktach wizytacji z 1783 roku: „Nad arkadą małego chóru zamiast Tęczy Passya wisząca z aniołem unoszącym wysrebrzanym i pozłacanym”. Zatem w XVIII wieku krucyfiks ukazany był w ikonografii „Znaku Syna Człowieczego”. Prawdopodobnie w XIX wieku usunięto rzeźbę anioła, a na łuku umieszczono późnogotyckie figury Matki Boskiej i św. Jana, które razem z krucyfiksem utworzyły grupę Ukrzyżowania.

Opis

Do prostego krzyża przybita trzema gwoździami figura umarłego Chrystusa. Ciało w lekkim zwisie, o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowie opadającej na prawy bark, lekko ugiętych nogach, stopach skrzyżowanych w układzie prawa na lewą. Twarz ma szczupłą, o zamkniętych oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną krótką brodą oraz długimi, kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie podkreślonym kośćcu, ścięgnach i mięśniach, zwłaszcza w partii klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Krótkie, złocone perizonium zawinięte wokół podwójnego sznura, ze zwisem tkaniny na lewym boku. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała. Pionowa belka krzyża zakończona banderolą z napisem „INRI”.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźbę charakteryzuje silnie wychudzona sylwetka, z wyraźnie podkreślonymi kośćmi klatki piersiowej oraz wklęsło-wypukłymi mięśniami ramion i nóg. Układ ciała Chrystusa o horyzontalnie rozłożonych ramionach, a także forma perizonium zawieszonego na sznurze, odsłaniającego biodra, pozwala określić czas wykonania figury na drugą połowę XVII wieku. Forma silnie wychudzonego ciała oraz wyraźnie zaznaczone ślady męki miały podkreślić fizyczny aspekt cierpienia Chrystusa, wzmagający emocje u wiernych.
Jezus został ukazany w typie Cristo morte, a więc jako umarły, po tym jak skonał na krzyżu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Silne zabrudzenia całej figury.

Streszczenie

Figura Chrystusa Ukrzyżowanego powstała zapewne w drugiej połowie XVII wieku. Jezus został ukazany w typie Cristo morte, a więc jako umarły, po tym jak skonał na krzyżu.

Bibliografia

Wyżga Mateusz, "Parafia Raciborowice od XVI do końca XVIII wieku. Studium o społeczności lokalnej", Kraków 2011

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
Akta wizytacji biskupich
Akta wizyty pod rządem dyecezyą J.O. Michała Jerzego Ciołka Xsiążęcia Poniatowskiego, biskupa płockiego, księcia pułtuskiego, koadiutora z całą jurysdykcją krakowksiego, xiążęcia siewierskiego, opata kommendataryusza czerwińskiego, dziekana warszawskiego, orderów Orła Białego i Świętego Stanisława kawalera, trzech dekanatów: proszowickiego, xiążnickiego i andrzejewskiego przez W.IMC.X Jacka Kochańskiego, kanonika sandomierskiego, plebana trojeckiego w roku 1783 odprawioney wypisane

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica posadowiona na szerokiej podstawie na rzucie koła, z trzonem w dolnej części lekko wklęsłym zakończonym puklowanym pierścieniem, z czarą o formie rozchylonego kielicha z regularnymi wgłębieniami zakończonego gładkim, zaoblonym brzegiem. Pokrywa miedziana w formie odwróconego kielicha zakończonego pozłacanymi kulą z krzyżem.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w postaci jednobiegowych, zakręconych w górnej partii schodów z pełną balustradą dekorowaną płycinami w kształcie rombów oraz poręczą w formie profilowanego gzymsu. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach i wklęsłych bokach, ustawiony na ćwierćkolistym wałku dekorowanym liśćmi i muszlą; z podwieszeniem w formie ostrosłupa o ściętym wierzchołku i narożach ujętych czterema spływami wolutowymi dekorowanymi akantem i muszlą, zakończonym szyszką. Kosz ujęty w narożach spływami wolutowymi, zdobionymi akantem i kampanulami, podtrzymującymi niepełne belkowanie z silnie wysuniętym gzymsem stanowiącym parapet. W polach ścianek kartusze z podwieszonymi girlandami. W narożu pulpit w postaci postumentu z rzeźbioną księgą. Zaplecek w formie wydłużonego prostokąta flankowanego pilastrami dekorowanymi zwisami, zakończonymi konsolami dźwigającymi imposty z silnie wysuniętym gzymsem oraz fragmenty przerwanego, wolutowego, odwróconego przyczółka. W polu zawieszony obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Zaplecek ujęty spływami wolutowymi oraz uszami w postaci strzępionych liści palmowych. Całość zwieńczona glorią promienistą z tablicami Dekalogu w centrum, w otoczeniu obłoków. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze beżowym, ornamentyka i profile złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, z ugiętą prawą nogą opartą na obłoku, o esowato wygiętej sylwetce, z obiema rękami uniesionymi wysoko i skierowanymi w prawo. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany jest w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder i nóg, odsłaniający tors. Skrzydła duże, złożone i złocone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Balustrada chóru muzycznego na profilowanym cokole, podzielona na osiem pól wydzielonych hermami dekorowanymi małżowiną i ornamentem roślinnym, dźwigającymi pełne belkowanie, stanowiące parapet. W polach płyciny naprzemiennie w formie leżącego prostokąta z uszakami i leżącego owalu z uszakami, ujęte w ramy. W nich malowane na desce obrazy, od lewej: św. Michał Archanioł walczący z szatanem, św. Małgorzata i zaloty namiestnika rzymskiego, nawrócenie św. Małgorzaty przez opiekunkę, chrzest świętej w czasie prześladowania chrześcijan, pojmanie św. Małgorzaty i zmuszenie jej, aby złożyła ofiarę bogom pogańskim, tortury świętej (przypalanie piersi), uwięzienie w wieży i wizja szatana w postaci smoka, ścięcie mieczem. Struktura polichromowana w kolorze kremowym, z cokołem i fryzem malowanym na sposób imitujący marmoryzację, profile i ornamentyka złocone.
chór muzyczny
Chór muzyczny
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta o ściętych narożach z przedstawieniem Chrystusa w półpostaci. Jezus zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową, skrzyżowanymi rękami złożonymi na piersi, o związanych sznurem przegubach, w prawej dłoni trzyma trzcinę. Twarz ma szczupłą, o półprzymkniętych, migdałowatych oczach, lekko garbatym nosie i rozchylonych ustach, okoloną długimi, falowanymi, brązowymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową, spod której spływają strużki krwi, wokół niej nimb. Chrystus na ramiona ma narzucony czerwony płaszcz, odsłaniający fragment poranionego torsu. Postać ukazana na ciemnobrązowym tle.
obraz
Ecce Homo

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna przedstawiająca Chrystusa zawieszonego na krzyżu na wyprostowanych ramionach, figura w typie Cristo vivo. Głowa Chrystusa delikatnie przechylona na prawe ramię; nogi wyprostowane w kolanach, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą. Twarz Zbawiciela szeroka o wyraźnych rysach, długim i wąskim nosie oraz krótkiej brodzie, zawiniętej na końcu w dwa krótkie i silnie skręcone pukle. Włosy długie, opadające na plecy z jednym długim puklem spływającym sztywno na prawe ramię. Na głowie Chrystus ma założoną ciasno splecioną, zieloną koronę cierniową, zawiązaną opaską z gałązek. Sylwetka wychudzona, ułożona w nienaturalnej pozie z dużymi dłońmi i stopami. Perizonium złocone, ciasno oplatające biodra, przewiązane pośrodku z jednym końcem wystającym z prawej strony. Nad głową Chrystusa znajduje się titulus w formie białej tabliczki namalowanej na wolutowo wyciętym kartuszu z napisem w polu „I(ESUS) N(AZARENUS) R(EX) I[UDAEORUM]”. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała z zaznaczonymi śladami męki. Krzyż drewniany, prosty, malowany na kolor ciemnobrązowy.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura Chrystusa ścięta z tyłu, przybita do belki krzyża trzema gwoździami, w typie Christo morte. Ciało w głębokim zwisie, ramiona ułożone w kształt litery „Y”. Głowa opadająca na klatkę piersiową, przechylona na prawe ramię. Twarz szeroka, okolona krótką brodą i włosami opadającymi na prawe ramię. Oczy zamknięte, nos niewielki, prosty, usta rozchylone. Na głowie korona cierniowa. Sylwetka ciała smukła o wyraźnie zaznaczonej muskulaturze, zwłaszcza w partii klatki piersiowej i ramion. Dłonie o zaciśniętych palcach. Wokół bioder perizonium układające się w głębokie poprzeczne fałdy, z rozwianym zwisem przy lewym boku. Stopy skrzyżowane, prawa założona na lewą. Karnacja ciała w jasnoszarym odcieniu z zaznaczonymi czerwoną farbą śladami męki. Włosy i zarost ciemnobrązowe, perizonium i korona cierniowa złote. Nad głową srebrny titulus w formie banderoli.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Na krzyżu z jasnego drewna zawieszono polichromowaną figurę martwego Chrystusa o szeroko rozpostartych ramionach. Ciało Zbawiciela do krzyża jest przymocowane za pomocą trzech gwoździ. On sam został ukazany jako martwy z zamkniętymi oczami i nieznacznie słaniającą się głową. Jego postać jest nieznacznie wysmuklona z naturalnie potraktowaną muskulaturą korpusu, zaznaczononą raną prawego boku. Nogi są lekko zwrółcone do osi środkowej, z założeniem prawej stopy na lewą. Twarz Zbawiciela jest mocno wychudła i pociągła. Charakteryzują ją zamknięte oczy, wydatny nos i usta. Otaczają ją brązowe włosy opadające puklami na kark oraz na prawe ramię oraz brązowy zarost. Chrystus ma na głowie cierniową koronę, spod której na czoło spływają nieznaczne krople krwi. Biodra Zbawiciela przepasane są szarobiałym perizonium w formie zawoju z rozwianym festonem przy prawym boku. Tkaninę drapują ostre załamania. Ponad głową Chrystusa na pionowej belce krzyża zawieszono rozwiany titulus z napisem INRI przytwierdzone do krzyża wbitym na środku gwoździem. Całą figurę pokrywa naturalistyczna polichromia.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura Chrystusa umarłego przybita trzema gwoździami do krzyża o prostych ramionach. Jego ciało jest w delikatnym zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach. Prawa noga ugięta w kolanie, stopy skrzyżowane w układzie prawa na lewą. Twarz Chrystusa jest szczupła, o głęboko osadzonych, zamkniętych oczach, prostym, krótkim nosie i lekko rozchylonych ustach, okolona krótką brodą skręconą w dwa pukle oraz kręconymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało szczupłe, miękko modelowane, o podkreślonej muskulaturze ud i ramion oraz silnie uwypuklonych żebrach i mostku klatki piersiowej. Biodra przesłonięte są białym, krótkim, mocno drapowanym i przylegającym do ciała perizonium z ekspresyjnie rozwianym zwisem tkaniny na prawym boku. Polichromia naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki. Na zakończeniu pionowej belki krzyża namalowana tabliczka z napisem „I.N. / R.I.”.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura umarłego Chrystusa przybita jest do krzyża o prostych ramionach czterema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowa bezwładnie opada na prawe ramię, nogi ugięte w kolanach, skierowane w prawo. Twarz Chrystusa jest pociągła, o zamkniętych oczach, prostym, długim nosie oraz pełnych, rozchylonych ustach, okolona krótką brodą oraz delikatnie kręconymi włosami opadającymi na prawe ramię. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie zaznaczonej muskulaturze rąk i nóg, wyraźnie podkreślonych żebrach klatki piersiowej i zapadłym brzuchu. Biodra przepasane są krótkim perizonium zawieszonym na sznurze, z rozwianym zwisem tkaniny przy lewym boku. Polichromia ciała naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki, korona cierniowa i perizonium pozłocone.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Krucyfiks w typie Christo morte; postać Chrystusa umarłego przybitego do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka w delikatnym zwisie, o silnie zaznaczonej anatomii ciała, z podkreśloną linią żeber i zaznaczonymi śladami męki. Perizonium w formie tkaniny przewiązanej na sznurze, sięgające kolan i odsłaniające prawe udo; z prawej strony spływające kaskadowo. Twarz Jezusa podłużna opadająca na prawe ramię, okolona zarostem; oczy zamknięte, nos podłużny, wystające kości policzkowe; włosy długie spływające na prawe ramię, na głowie złota korona cierniowa. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, korona cierniowa i perizonium złocone.
rzeźba

Krucyfiks

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-100

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności