Grupa Ukrzyżowania

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Zielonki
Miejscowość
Zielonki
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Krowodrza
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Grupa Ukrzyżowania rzeźba XVIII wieku sztuka pierwszej połowy XVIII wieku
Miejsce przechowywania
belka tęczowa
Identyfikator
DZIELO/25264
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Grupa rzeźbiarska Ukrzyżowania został wykonana prawdopodobnie w pierwszej połowie XVIII wieku.

Opis

Drewniana belka o wklęsło-wypukłej formie utworzona z dwóch stykających się wolut. Na jej froncie napis: „JEZU CHRYSTE ZMIŁUJ SIĘ NAD NAMI”. W centrum krzyż z figurą umarłego Chrystusa przybitą trzema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach, z głową opadającą na prawy bark oraz stopami skrzyżowanymi w układzie prawa na lewą. Twarz ma szczupłą, o zamkniętych oczach, garbatym nosie i wąskich ustach, okoloną krótką brodą oraz kręconymi, brązowymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało jest wychudzone, o podkreślonych mięśniach ramion i nóg oraz żebrach klatki piersiowej. Przez biodra przewiązane krótkie, ekspresyjnie drapowane perizonium, rozwiane po bokach. Pionowa belka krzyża zwieńczona tabliczką z napisem „INRI”.
Po lewej stronie krzyża figura Marii, ukazana frontalnie, w kontrapoście, pochylona, z dłońmi splecionymi z przodu. Twarz ma szczupłą, o małych oczach, prostym nosie i wąskich ustach. Ubrana jest w ciemnoczerwoną suknię, przepasaną w talii oraz niebieski płaszcz z jasnobrązową podszewką, zarzucony na lewe ramię i zawinięty wokół postaci.
Po prawej stronie krzyża figura św. Jana, zwrócona w trzech czwartych w prawo, w kontrapoście, z uniesioną głową oraz rękami skierowanymi w prawo, z prawą w geście wskazującym. Twarz ma szczupłą, o oczach skierowanych w górę, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną falowanymi włosami opadającymi na ramiona. Ubrany jest w jasnobrązową tunikę, przepasaną w talii oraz niebieski płaszcz z ciemnoczerwoną podszewką, zarzucony na prawe ramię i zawiązany na lewym boku. Polichromia ciał postaci naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawienie Ukrzyżowania z Marią i św. Janem zostało zaczerpnięte ze sceny, która wydarzyła się podczas męczeńskiej śmierci Chrystusa na krzyżu, a którą opisuje Ewangelia św. Jana: „Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki: «Niewiasto, oto syn Twój». Następnie rzekł do ucznia: «Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie” (J 19, 26-27). Chwilę później Chrystus skonał i ten właśnie moment opłakiwania z postaciami Marii i św. Jana przedstawia grupa rzeźbiarska.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Odpryski polichromii, silne zabrudzenia.

Streszczenie

Grupa rzeźbiarska Ukrzyżowania została wykonana prawdopodobnie w pierwszej połowie XVIII wieku. Przedstawienie Ukrzyżowania z Marią i św. Janem zostało zaczerpnięte ze sceny, która wydarzyła się podczas męczeńskiej śmierci Chrystusa na krzyżu, a którą opisuje Ewangelia św. Jana (J 19, 26-27).

Bibliografia

Dziubecki Tomasz , "Ikonografia Męki Chrystusa w nowożytnym malarstwie kościelnym w Polsce", Warszawa 1996

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Grupa Ukrzyżowania", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/grupa-ukrzyzowania-17

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności