Epitafium Eufemii z Pietrzyków Grzybowskiej
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Igołomia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
kościół, ściana południowa
Identyfikator
DZIELO/01808
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
1895 rok
Technika i materiał
kamień, techniki kamieniarskie, złocenie
Wymiary podstawowe
szerokość –
54 cm
wysokość –
43 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Opis
Płyta epitafijna w kształcie leżącego prostokąta, obwiedziona linią przechodzącą w narożach w stylizowane akroteriony. W polu kuta, złocona inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / ś(więtej) p(amięci) Eufemia z Pietrzyków / GRZYBOWSKA / d(nia) * 16/IX. 1865 r(oku) + 6/IV 1895 r(oku) / w żalu pogrążony mąż wraz z dwoma / małemi sierotami, kładąc tę pamiątkę / proszą o Zdrowaś Marya / za Jej duszę”.
Zarys problematyki artystycznej
Tablica epitafijna z końca XIX wieku została poświęcona Eufemii z Pietrzyków Grzybowskiej (1865-1895). Tablicę charakteryzują prostota formy i oszczędność zastosowanych środków wyrazu oraz subtelna linia ornamentu. Treść epitafium wyraża żal i smutek rodziny po zmarłej, czym nawiązuje do szeregu podobnych zabytków kommemoratywnych.
Stan zachowania / Prace konserwatorskie
Dobry.
Streszczenie
Epitafium z końca XIX wieku, upamiętniające Eufemię z Pietrzyków Grzybowską (1865-1895).
Inne dzieła z tego miejsca
![Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica osadzona na wysokim postumencie wmurowanym w ścianę, prostopadłościennym cokole, z trzonem w typie gruszkowym oraz czarą z puklami i profilowanym brzegiem. Na trzonie herb Przyjaciel i sygle wokół niego: "MB O[LSZYŃSKI] / S[ANCTAE] T[HEOLOGIAE] D[OCTOR] / P[AROCHUS] I[GOLOMIENSIS]". Pokrywa w kształcie ażurowej świątynki, na rzucie sześcioboku, ujętej spływami wolutowymi, nakryta czaszą ozdobioną liśćmi akantu, z popiersiem Boga Ojca błogosławiącego z kulą w dłoni; wewnątrz św. Jana Chrzciciel chrzczący Jezusa w Jordanie.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761635a94eef3d32613be86/WorkImage/5b4c82d31051a19af8ec8b57/5b4c82d31051a19af8ec8b57_blockSmall.jpg?rand=1728699596)
Inne dzieła z tego roku
![Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie leżącego prostokąta. W polu kuta inskrypcja „D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) MARYA Z PERSKICH / MACHNICKA / UR(ODZONA) DN(IA) 24/III 1824. ZM(ARŁA) DN(IA) 23/III 1865 / NAJUKOCHAŃSZEJ MATCE / WDZIĘCZNE DZIECI”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761635b94eef3d32613bea3/WorkImage/5c66b17a1c123a706992b06c/5c66b17a1c123a706992b06c_blockSmall.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Płyta epitafijna w kształcie leżącego prostokąta. W polu kuta inskrypcja: "D[EO] O[OPTIMO] M[AXIMO] / Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) / STANISŁAWA z MACHNICKICH / MIESZKOWSKA / UR(ODZONA) DN(IA) 19/II 1852 ZM(ARŁA) D(NIA) 31/X 1877 R(OKU)"](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761635b94eef3d32613bea5/WorkImage/5c66b159d25dce70885f7cde/5c66b159d25dce70885f7cde_blockSmall.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie leżącego prostokąta, wsparte na szerokim, wydatnym gzymsie z perełkowaniem, z narożami ujętymi liśćmi, z konsolą z wolutami i liśćmi oraz uskrzydloną główką anioła oraz owalnym herbem Uniwersytetu Jagiellońskiego w ozdobnym kartuszu, zwieńczonym koroną. Tablicę wieńczy gzyms z motywem wolich oczu, na którym osadzone jest półkoliste zwieńczenie z akroterionami, wypełnione muszlą palmetową i okrągłym medalionem obwiedzionym motywem wolich oczu z płaskorzeźbionym wizerunkiem zmarłego. Postać ukazana jest w popiersiu, zwrócona w lewo, o twarzy wyrazistej, z wąsami i wysokim czołem z zakolami. W marmurowej tablicy inskrypcja: „LUCYAN RYDEL / MED(YCYNY) I CHIR(URGII): DOKTOR PROF(ESOR) OKULISTYKI, 3 krotnie DZIEKAN / WYDZIAŁU LEKARSKIEGO, REKTOR UNI(WERSYTETU) JAGIEL(LOŃSKIEGO) CZŁONEK / WIELU TOW(ARZYSTW) NAUKOWYCH KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH / ZAŁOŻYCIEL I PREZES TOW(ARZYSTWA) LEK(ARSKIEGO) KRAK(OWSKIEGO) / *17/10 1833 †27/4 1895 / ZNAKOMITEMU PROFESOROWI, ZACNEMU KOLEDZE, NIESKA/ZITELNEGO CHARAKTERU MĘŻOWI, TOW(ARZYSTWO) LEK(ARSKIE) KRAK(OWSKIE) WSPOL/NIE Z PROFESORAMI UNIW(ERSYTETU) JAGIEL(LOŃSKIEGO)”. Na medalionie sygnatura: „Z[ygmunt] Langman / Kraków”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5a8ede0246e8a55cb43092ec/WorkImage/5b76b5cad97fd1f836c31f30/5b76b5cad97fd1f836c31f30_blockSmall.jpg?rand=1728699596)
Podobne dzieła
Po tytule
Po kategorii
Po tagach
Po technice i materiale
![Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761632794eef3d32613ba97/WorkImage/5b446d5a4d9d597226db9bba/5b446d5a4d9d597226db9bba_home.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna kamienna w kształcie prostokąta o ściętych dolnych narożach. Na niej wykuta inskrypcja „ADRIANVS SKASSEWSKI DECAN(US) / CRVSVICIEN(SIS) CANONIC(US) VLAD/ISLAVIEN(SIS) R(EVERENDISSI)MI I(N) CHR(IST)O P(AT)RIS D[OMINI] / D(OMI)NI ANDREAE ZEBRIDOWSKI DE / VIANCZBORG DEI GRA(TIA) EPISCO/PI CRAC(OVIENSIS) DVCISQ(UE) SEVERIEN(SIS) THE/SAVRARI(US) VIR PIVS ET CATHOLI/CVS AN(N)O D(OMI)NI MDLV DIE 27 / MENSIS OCTOBR(IS) VITA FVNCT(US) / IN HOC TVMVLO REQESCIT / CVI(US) A(N)I(M)AE SIT DE(US) P(PRO)PICIVS”](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761632a94eef3d32613bace/WorkImage/5b44744870d08872201b7793/5b44744870d08872201b7793_home.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Płytowe epitafium ścienne składa się z trzech zasadniczych części - konsoli, płyty właściwej i zwieńczenia. Całość wspiera się na prostopadłościennej konsoli mającej formę leżącego, wydłużonego prostokąta. Na niej ustawiono czworoboczną płytę z inskrypcją wspartą na dwóch trapezoidalnych nóżkach, z dłuższym bokiem u góry. Płytę przy krawędziach ozdobiono ornamentem roślinnym tworzącym dekoracyjną bordiurę. Pole w całości wypełnia napis: "Magdalenie z Ostrzeszewiczów / WRONOWSKIEY / Zmarłey dnia 8[ósme]go Maia 1823 / w Roku życia 76 / przywiązane Dzieci / nayukochańszey Matce swoiey / Pomnik ten niewygasłego żalu kładą / Przechodzących / prosząc o westchnienie do Boga za Jey / Duszę". Na płycie wsparto na okrągłych podporach, pierwotnie zdobionych aplikacjami z brązu, zwieńczenie w formie płaskiego obelisku o ściętym wierzchołku. Jego pole zdobi profilowane obramienie oraz ryta arkatura. Na szczycie znajduje się półwypukła waza. Pomiędzy podporami obelisku umieszczono wykonane z brązu litery: "D[eo] O[pitmo] M[aximo]".](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5bd1b9698a68d45184978166/WorkImage/5c6bf0d4d25dce7088603917/5c6bf0d4d25dce7088603917_home.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Epitafium z fantazyjnie wyciętą płyciną o bokach w kształcie półkolistych, nadwieszonych łuków na wklęsłych uskokach, ujętą uproszczonymi wolutami z chrząstkami. Pod dolną krawędzią kartusz z tarczą z godłami herbów Ostoja i Rola. W górnej części epitafium okrągły medalion ujęty taśmami zakończonymi ślimacznicami z krzyżem. W jego polu uproszona trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami. W polu Inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / PERIL(LVST)RI ET R(EVERENDI)S(I)MO DOMINO ADAMO / PAVLO A TARNOW TARNOWSKI PRAEPO/SITO SEVERIENSI FRATRI SVO GERMA/NO DESIDERATISSIMO AN(NO) 1712 / ATQVE / IOSEPHO, ET STANISLAO FILIIS AC MA/RIANNAE ET SALOMEAE TVM GEMINIBVS / ANNAE ALTER AEVE SALOMEAE NEC NON CHRI/STINAE FILIABVS, CHARISSIMAE SOBOLI SVAE PVBESCENTE AETATE ANNV(M) 1725 /DEFVNCTIS / SIBIQVE / ILLVSTRES ET MAGNIFICI MICHAEL STANISLAVS AB EADEM TARNOW TARNOWSKI EX / VENATORE LANCICIEN[sic] CAPITANEO SEVERIEN(IS) PRIMO BIECEN(SI] NVNC SIRADIENSIS CASTELLANVS / ET ROSA DE RILSKO SCIBOROWNA CONIVGES AD HIC VIATORES TAMEN MORITVRI, PRO / MORE CHRISTIANO AMORE HOC POSVERVNT MONVMENTVM AN(NO) D(OMINI) 1729 / QVORVM / VIRVTES ET QVALITATES MERITA VERITATI / VERITAS REFERAT POSERITATI / ETTI LECTOR PIE ETIAM MORTALIS / ANIMABVS FIDELIVM DEFVNCTORVM / PACEM PRECANDO DIC / REQVIESCANT IN PACE /AMEN".](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/58e6a9e2b221af032fccb289/WorkImage/5b0bfa7ca14fc72ff0d3c479/5b0bfa7ca14fc72ff0d3c479_home.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Płyta owalna, malowana na czarno. W polu łacińska inskrypcja, litery złocone: „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / HIC IACET AD(MOD)UM R(EVERE)NDUS D(OMI)N(U)S / ANDREAS STRZAŁKOWSKI / QUONDAM / ECCLESIAE COLLEGIATAE / S(ANCTORUM) OMNIU(M) CRAC(OVIAE) VICARIUS. / POSTEA / PACZUŁTOVIENSIS ET RACŁAVIENSIS / INDIGNUS PASTOR / REGIME(N) DUXIT ISTIUS ECCLESIAE / AB ANNO D(OMI)NI 1684 USQVE AD / AN(N)UM 17 [..] NATUS A(NNO) D(OMINI) 1642 OBIIT / AN(N)O D(OMI)NI 17 [...] VIATOR UTI PRO / PECCATORE / ET ANIMA IPSIUS / NO(N) SIT TIBI GRAVE DICERE / MARIAE / AVE".](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761645094eef3d32613cf00/WorkImage/5c66d525deaa5e706fa07194/5c66d525deaa5e706fa07194_home.jpg?rand=1728699596)
![Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem przez drzwi w partii zaplecka. Kosz na planie zbliżonym do koła o wklęsło-wypukłym zarysie, na cokole w postaci spłaszczonego wałka, z podwieszeniem w formie zbliżonej do spłaszczonej półkuli, zdobionej rozetami, ujętej lizenami dekorowanymi zwisami, zakończonej szyszką. Ścianki kosza wydzielone pilastrami dźwigającymi belkowanie tworzące parapet. Trzony dekorowane zwisami, ścianki rozetami. Na krawędzi cokołu siedzące figury czterech ewangelistów. Baldachim na planie analogicznym do kosza w formie belkowania z podwieszonym lambrekinem. Na nim woluty tworzące cokół dla wazonu, na którym znajduje się otwarta księga w glorii promienistej. Na księdze napis: „BŁOGOSŁA/WIENI / KTÓRZY / SŁUCHAIĄ / SŁOWA / BOŻEGO, I / STRZEGĄ / GO. / U S(więtego) Łukasza w rozdz(iale) XI wier(sz) [28]”. Na podniebieniu baldachimu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze beżowym, ze złoconymi profilami, ornamentyką i detalami.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5b71674cabd1bbf849d55cd7/WorkImage/5bd7014930395f9fda52e8bc/5bd7014930395f9fda52e8bc_home.jpg?rand=1728699596)
Jak cytować?
Maria Działo , "Epitafium Eufemii z Pietrzyków Grzybowskiej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-eufemii-z-pietrzykow-grzybowskiej