Zesłanie Ducha Świętego

Dzieje zabytku

Ołtarz jak i omawiany obraz stanowią część siedemnastowiecznego wyposażenia powstałego po pożarze kościoła w 1594 roku. Pierwotnie nastawa nosiła wezwanie św. Ventury Spolitańskiego, założyciela kościoła i szpitala szpitalników w Spoleto, czczonego w zakonie marków.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujętego czarno-złotą ramą z uszakami i dekoracją w postaci złoconych wolut w zwieńczeniu oraz po bokach. Scena Zesłania Ducha Świętego rozgrywa się w ciemnym pomieszczeniu ujętym po bokach kolumnami. Na zgromadzonych w wieczerniku Marię ukazaną w centrum kompozycji, siedzące po jej bokach dwie kobiety oraz otaczających ich w półokręgu 12 apostołów spływają płomyki ognia. W górnej części kompozycji, na tle świetlistej glorii, ukazana gołębica Ducha Świętego. Maria przedstawiona jako młoda kobieta z uniesioną do góry głową i rękami skrzyżowanymi na wysokości piersi. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z długimi rękawami oraz niebieski płaszcz. Na jasne włosy ma narzuconą białą chustę. Stopy Matki Boskiej są bose. Nieco z tyłu za Marią przedstawiono dwie młode kobiety z pochylonymi do dołu głowami okrytymi białymi chustami. Po prawej stronie Marki Boskiej przedstawiony św. Jan Ewangelista wyobrażony jako młody, jasnowłosy mężczyzna o owalnej twarzy i delikatnych rysach. Św. Jan odwraca głowę w lewo i unosi wzrok ku górze. W ręku trzyma otwartą księgę. Święty ubrany jest w zielone szaty z długimi rękawami oraz intensywnie czerwony płaszcz. Po lewej stronie Marii ukazano św. Piotra, który odwraca głowę w prawo i unosi wzrok ku górze. Prawą dłoń składa na piersi. Świętego przedstawiono jako starszego mężczyznę z krótką, siwą brodą i łysiną ponad czołem, Ubrany jest w ciemnoszare szaty z długimi rękawami i żółty płaszcz. Pozostali apostołowie tworzą dwie pięcioosobowe grupy rozmieszczone po prawej i lewej stronie kompozycji. Postaci o zróżnicowanych typach fizjonomicznych ukazane zostały z dynamicznych pozach z głowami uniesionymi w kierunku gołębicy Ducha Świętego. Tło jednolicie ciemne. Kolorystyka obrazu ciemnam nasycona.

Zarys problematyki artystycznej

Zesłanie Ducha Świętego opisano w Dziejach Apostolskich (Dz 2, 1-13): „Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.”

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, po konserwacji.

Streszczenie

Ołtarz jak i omawiany obraz stanowią część siedemnastowiecznego wyposażenia powstałego po pożarze kościoła w 1594 roku. Pierwotnie nastawa nosiła wezwanie św. Ventury Spolitańskiego, założyciela kościoła i szpitala szpitalników w Spoleto, czczonego w zakonie marków. Obraz przedstawia scenę Zesłania Ducha Świętego opisaną w Dziejach Apostolskich (Dz 2, 1-13).

Bibliografia