Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Pcim
Miejscowość
Trzebunia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Parafia Św. Marii Magdaleny
Tagi
Matka Boska z Dzieciątkiem sukienka na obraz
Miejsce przechowywania
ołtarz w kaplicy bocznej
Identyfikator
DZIELO/23536
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX/XX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie (?); tkanina, haftowana, z aplikacjami; szkło; kamienie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Twarze, dłonie i tło są malowane, szaty i korony, wykonane z dekorowanego haftem i kamieniami materiału, zostały nałożone na obraz. Maria spogląda na widza, na lewej ręce trzyma Dzieciątko, w prawej ma różaniec, jej głowa jest nieproporcjonalnie mała w stosunku do okrytego szatami ciała. Ma owalną, delikatną twarz o szeroko otwartych ciemnych oczach, wąskim, długim nosie i małych ustach. Jest ubrana w kremową suknię marszczoną pod szyją i na rękawach, związaną na dekolcie tasiemką na kokardkę ozdobioną zielonym kamieniem. Na suknię ma nałożony granatowy, zarzucony na głowę płaszcz lamowany ornamentem z wici utworzonej ze sznurka i koralików, z których wykonano również dekorujące poły kwiaty i gwiazdki. Dzieciątko siedzi na jej ręce, patrzy przed siebie, prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, w lewej trzyma książeczkę. Ma podłużną twarz, duże oczy, wąski nos i małe usta. Okalają ją ciemne loki. Jezus jest ubrany w czerwoną suknię z wykonaną ze sznurka i koralików dekoracją kwiatową. Obie postaci mają na głowach korony zamknięte skomponowane z nakładanych sznurków, korali i kamieni, w centrum korony Marii jej monogram, w centrum korony Chrystusa „IHS”. Za głowami malowane nimby promieniste, tło jednolite – szare.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w trzebuńskiej świątyni jest współczesną wersją Madonny w typie Hodegetrii – przewodniczki wskazującej na Jezusa, która w tym przypadku w tej samej dłoni trzyma również różaniec. Wizerunki tego typu powstawały powszechnie w XV wieku. Ten typ ikonograficzny wykształcił się w kościele wschodnim i z czasem przeniknął do kościoła łacińskiego. Pojawił się i rozpowszechnił na terenie Polski, docierając tutaj przez Bałkany lub Czechy. Pierwowzoru można poszukiwać w czeskim wizerunku Matki Boskiej Doudlebskiej, nazywanym w Polsce Piekarskim, który był popularny w XV wieku w dawnej diecezji krakowskiej. Wizerunek Matki Boskiej Piekarskiej (Doudlebskiej) stał się obok przedstawień Matki Boskiej Częstochowskiej oraz Śnieżnej, najczęściej kopiowanym na terenie Polski wyobrażeniem Marii. Obraz przyozdobiony jest haftowanymi sukienkami i koronami.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Matka Boska z Dzieciątkiem – wizerunek w ołtarzu bocznej kaplicy w Trzebuni został namalowany w XIX lub w XX wieku i jest współczesną wersją typu ikonograficznego Hodegetrii – Marii przewodniczki wskazującej na Jezusa. Partie ciała są malowane, resztę postaci przykrywają bogato zdobione sukienki i korony.

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Matka Boska z Dzieciątkiem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-13

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności