Ukrzyżowanie

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Tagi
malarstwo krakowskie malarstwo XVII wieku Scena Ukrzyżowania
Miejsce przechowywania
północna ściana nawy bocznej
Identyfikator
DZIELO/25045
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1618 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
olej na drewnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 248 cm
Wymiary szczegółowe
Szerokość bez ramy – 242 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz przedstawiający scenę Ukrzyżowania został wykonany przez Łukasza Porębskiego w 1618 roku. Powstał do ołtarza głównego w kościele św. Marka (autorstwa Baltazara Kuncza). W późniejszym czasie został przeniesiony i zawieszony w północnej nawie bocznej.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym przedstawiający ukrzyżowanego Chrystusa z postaciami Matki Boskiej, św. Marii Magdaleny i św. Jana u dołu dzieła. Niemal całą szerokość i wysokość obrazu wypełnia krzyż o prostym zakończeniu ramion z postacią umarłego Chrystusa w górnej połowie, przybitego do niego trzema gwoździami. Ciało Jezusa jest w lekkim zwisie, o szeroko rozstawionych ramionach, układających się w delikatny łuk, z głową opadającą na prawy bark, ugiętymi w kolanach nogami i stopami w układzie prawa na lewą. Twarz ma podłużną, trójkątną, o zamkniętych oczach, dużym, garbatym nosie i pełnych ustach; okoloną krótką brodą oraz brązowymi włosami sięgającymi ramion. Na głowie ma szeroką koronę cierniową, wokół niej wiązki promieni. Jego ciało jest smukłe i wydłużone, z podkreśloną muskulaturą klatki piersiowej i ramion, z zaznaczonymi śladami męki. Przez biodra przewiązane białe, krótkie i opadające perizonium ze zwisem tkaniny na prawym boku. Krzyż zakończony banderolą z napisem „INRI”, u jego dołu leżą puszka, czaszka i piszczel. Postać Chrystusa flankują dwa adorujące aniołki. W dolnej części krzyża klęczy św. Maria Magdalena, zwrócona w trzech czwartych w lewo, z głową skierowana w górę, obiema rękami obejmuje belkę. Twarz ma owalną, o dużych oczach skierowanych w górę, prostym nosie i pełnych ustach, okoloną długimi, kręconymi włosami, opadającymi na ramiona. Ubrana jest w jasnoniebieską suknię spodnią, jasnofioletowa suknię wierzchnią oraz jasnobrązowy płaszcz zarzucony na lewe ramie i plecy. Po prawej stronie krzyża stoi Matka Boska, zwrócona w trzech czwartych w lewo, z głową skierowaną w górę i rękami złożonymi w geście modlitwy. Twarz ma szczupłą, z oczami skierowanymi w górę, garbatym nosem i wąskimi ustami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię, niebieski płaszcz zarzucony na ramiona oraz brązowy welon, opadający na ramiona. Po lewej stronie krzyża stoi św. Jan, zwrócony w trzech czwartych w prawo, z głową skierowaną w górę oraz opuszczonymi rękami ze splecionymi dłońmi. Twarz ma owalną, o dużych, zapłakanych oczach zwróconych do góry, dużym nosie i pełnych, otwartych ustach; okoloną brązowymi i kręconymi włosami, opadającymi na ramiona. Ubrany jest w brązowo-zieloną tunikę, wiązaną pod szyją oraz czerwony płaszcz przewiązany diagonalnie przez prawe ramię. Scena ukazana jako nokturn z niebem zakrytym ciemnymi obłokami z widocznym prześwitem światła, na tle górzystego pejzażu z widokiem miasta w oddali. W prawym dolnym rogu obrazu, na kamieniu, sygnatura: „LVCAS PORHEBIVS / A(NNO) 1618 PINXERAT.”

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz przedstawiający scenę Ukrzyżowania został wykonany przez Łukasza Porębskiego w 1618 roku. Powstał do ołtarza głównego w kościele św. Marka. W późniejszym czasie został przeniesiony i zawieszony w północnej nawie bocznej.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 3: Kościoły i klasztory śródmieścia, z. 2", Warszawa 1978
Sudacka Aldona, "Kościół św. Marka w Krakowie. Wyposażenie – przemiany historyczne" , [w:] "Studia z dziejów kościoła św. Marka w Krakowie" , red.Kliś Zdzisław , Kraków 2001 , s. 189-201
Samek Jan, Heydel Maria, "Porębski Łukasz" , [w:] "Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 7" , red.Makowska Urszula , Warszawa 2003 , s. 418-420
Samek Jan, "Porębski Łukasz" , [w:] "Polski słownik biograficzny, t. 27" , Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983 , s. 659-660

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Ukrzyżowanie", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ukrzyzowanie-18

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności