Tabernakulum
Zdjęcie nr 1: Tabernakulum trójosiowe w formie prostopadłościennej skrzynki z tronem wystawienia, rozbudowanym architektonicznie, ustawionym na niskim cokole dekorowanym arkadowaniem. Pośrodku tron wystawienia flankowany odwróconą parą odrzwi z figurami aniołów, z monogramem IHS w polu na białym tle, zamknięty trójkątnym przyczółkiem, na szczycie kopuła wsparta na wąskich kolumienkach zwieńczona krzyżykiem. W osiach bocznych arkady z figurami klęczących aniołów, zamknięte zwieńczeniem analogicznym jak w osi środkowej. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale na kolor jasnoszary i zielony, ornamentyka i detale złocone.
Zdjęcie nr 2: Tabernakulum trójosiowe w formie prostopadłościennej skrzynki z tronem wystawienia, rozbudowanym architektonicznie, ustawionym na niskim cokole dekorowanym arkadowaniem. Pośrodku tron wystawienia flankowany odwróconą parą odrzwi z figurami aniołów, z monogramem IHS w polu na białym tle, zamknięty trójkątnym przyczółkiem, na szczycie kopuła wsparta na wąskich kolumienkach zwieńczona krzyżykiem. W osiach bocznych arkady z figurami klęczących aniołów, zamknięte zwieńczeniem analogicznym jak w osi środkowej. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale na kolor jasnoszary i zielony, ornamentyka i detale złocone.
Zdjęcie nr 3: Tabernakulum trójosiowe w formie prostopadłościennej skrzynki z tronem wystawienia, rozbudowanym architektonicznie, ustawionym na niskim cokole dekorowanym arkadowaniem. Pośrodku tron wystawienia flankowany odwróconą parą odrzwi z figurami aniołów, z monogramem IHS w polu na białym tle, zamknięty trójkątnym przyczółkiem, na szczycie kopuła wsparta na wąskich kolumienkach zwieńczona krzyżykiem. W osiach bocznych arkady z figurami klęczących aniołów, zamknięte zwieńczeniem analogicznym jak w osi środkowej. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale na kolor jasnoszary i zielony, ornamentyka i detale złocone.

Tabernakulum

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Jabłonka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Przemienienia Pańskiego
Tagi
Ferdinand Prinoth tabernakulum Tyrol
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/13741
Kategoria
tabernakulum
Ilość
1
Czas powstania
1912-1913
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Sankt Urlich, Tyrol, Austria
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i snycerskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz zakupiono w Tyrolu w latach 1912-1913 u tyrolskiego rzeźbiarza Ferdinanda Prinotha. Poddano go konserwacji w 2001 roku.

Opis

Tabernakulum trójosiowe w formie prostopadłościennej skrzynki z tronem wystawienia, rozbudowanym architektonicznie, ustawionym na niskim cokole dekorowanym arkadowaniem. Pośrodku tron wystawienia flankowany odwróconą parą odrzwi z figurami aniołów, z monogramem IHS w polu na białym tle, zamknięty trójkątnym przyczółkiem, na szczycie kopuła wsparta na wąskich kolumienkach zwieńczona krzyżykiem. W osiach bocznych arkady z figurami klęczących aniołów, zamknięte zwieńczeniem analogicznym jak w osi środkowej. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale na kolor jasnoszary i zielony, ornamentyka i detale złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Tabernakulum to ozdobna, zamykana na klucz szafka, która służy do przechowywania hostii i komunikantów. Ołtarz wraz z tabernakulum został wykonany w Tyrolu przez Ferdinanda Prinotha w latach 1912-1913 w stylu eklektycznym. Do elementów neobarokowych należą kopułowe zwieńczenia tabernakulum, natomiast do neogotyckich arkadowanie, krenelaż i kwiatony. Drzwiczki ozdobione są motywem kielicha z hostią, popularnym symbolem Eucharystii często umieszczanym na drzwiczkach tabernakulów.

Streszczenie

Tabernakulum zostało wykonane w Tyrolu przez Ferdinanda Prinotha w latach 1912-1913 w stylu eklektycznym. Do elementów neobarokowych należą kopułowe zwieńczenia tabernakulum, natomiast do neogotyckich arkadowanie, krenelaż i kwiatony. Drzwiczki ozdobione są motywem kielicha z hostią, popularnym symbolem Eucharystii często umieszczanym na drzwiczkach tabernakulów.

Bibliografia

Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959
"Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 2: Archidiecezja Krakowska, dekanaty pozakrakowskie", Kraków 2015
Trajdos Tadeusz, "Opis kościoła parafialnego w Jabłonce" , „Orawa” , s. 21-24
Mikołajska Ewa, "Neośredniowieczne ołtarze w Krakowie" , [w:] "Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX, cz. 1 " , Kraków 2004 , s. 141-187
"Jabłonka – stolica polskiej Orawy. Historia i współczesność", Nowy Targ-Jabłonka 2016
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem z prawej strony w postaci jednobiegowych schodów. Kosz czworoboczny, na planie kwadratu, o wypukłej ściance bocznej, z półwałkiem u dołu i podwieszoną szyszką. Na ściance frontowej kwadratowa płycina ze stylizowaną rozetą w polu. Na lewej ściance bocznej żłobkowanie i płaskorzeźba przedstawiająca Siewcę. Zaplecek w kształcie wydłużonego prostokąta, flankowany dwoma pilastrami, zamknięty profilowanym gzymsem. W polu dwie pionowe płyciny, górna zamknięta łukiem półkolistym, zdobione pojedynczymi motywami ornamentalnymi. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, na brzegach zdobiony lambrekinem. Na szczycie krzyż i otwarta księga z monogramami Chrystusa i Marii, ustawione na tle promienistej glorii i obłoków. Na podniebieniu baldachimu gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii, złożonej z wiązek promieni o nierównej długości. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale jasnozielone i srebrzone, ornamentyka i profilowania złocone. Płaskorzeźba w kształcie poziomego prostokąta, ujęta złoconą ramą. Pośrodku kompozycji mężczyzna zwrócony trzy czwarte w lewo, lewą ręką przytrzymuje płachtę z ziarnem, prawą sieje zboże na zaorane pole. Twarz szeroka, okolona brodą, włosy długie i bujne, opadające na plecy. Ubrany w spodnie górali orawskich, krótką sukmanę oraz torbę skórzaną przy pasku. Po lewej stronie obrazu umieszczone wysokie drzewo oraz ptaki wydziobujące ziarno, po prawej woły zaprzęgnięte do pługa oraz krzyż na wysokim pagórku. W oddali pejzaż wiejski, powyżej błękitne niebo. Kolorystyka ciepła, stonowana. Na kamieniu, po lewej stronie data „1869”.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Na tle sumarycznie ukazanego wnętrza przedstawiona postać anioła w pozycji klęczącej, widocznego z prawego profilu, z prawą ręką uniesioną, w której trzyma trybularz. Postać ubrana w długą, różową suknię z długimi rękawami, skrzydła długie, kolorowe, wokół głowy złoty i kolisty nimb. Karnacja w kolorze ciemnego brązu, włosy długie. W dolnej części kompozycji siedem świec w małych lichtarzach. Po prawej stronie wazon z kwiatami. U góry półkolisty łuk z napisem „VENITE – ADOREMUS”, a w jego polu gorejące serce. Tło wielobarwne. Na dole, po prawej sygnatura „Pr(ojekt) / pr(rojektował) Puchała / WYK(ONAŁ) / M(AKSYMILIAN) ROMAŃCZYK / KRAKÓW”. U dołu, po lewej inskrypcja „FUNDOWAŁ / Ks(iądz) JULIAN ŁYSEK / PROBOSZCZ w Jabłonce – / r(oku) 1937 Oraw(skiej)”.
witraż
Anioł
Zdjęcie nr 1: Kościół murowany, jednonawowy, na rzucie prostokąta, z późniejszymi dobudówkami. Prezbiterium usytuowane od północy, jednoprzęsłowe, węższe od korpusu, zamknięte półkolistą absydą. Do prezbiterium dobudowana zakrystia od wschodu oraz kaplica od zachodu poprzedzona niewielką kruchtą. Nawa główna trójprzęsłowa z partią wieżową niewyróżniającą się w bryle. Po bokach przęsła środkowego dostawione dwie kaplice na rzucie kwadratu: od wschodu Matki Boskiej Częstochowskiej, od zachodu św. Maksymiliana Marii Kolbego. Chór muzyczny wsparty na trzech arkadach. W prezbiterium sklepienie żaglaste, a w nawie krzyżowe, pozorne, oddzielone gurtami wychodzącymi z potężnych filarów przyściennych. Okna prostokątne, zamknięte półkoliście znajdują się w nawie, kaplicy przy prezbiterium, w wieży i w ścianach bocznych absydy. Natomiast w ścianach bocznych prezbiterium, na osi absydy i w kaplicach przy nawie okna koliste. Okna w większości wypełnione witrażami ze scenami figuralnymi, w innych ozdobne przeszklenia geometryczne. Fasada trójosiowa, na osi środkowej usytuowana wieża, delikatnie wystająca przed lico fasady, o podziałach ramowych, nakryta baniastym hełmem z dwukondygnacyjną latarnią. Osie boczne zwieńczone spływami wolutowymi. Dachy gontowe.
kościół
Kościół Przemienienia Pańskiego
Zdjęcie nr 1: Rzeźbiarska grupa Ukrzyżowania z Matką Boską, św. Janem Ewangelistą i św. Marią Magdaleną ustawiona na cokole, wspartym na dwóch wolutowych nóżkach i trzeciej w formie liścia. Frontalna ścianka cokołu flankowana pilastrami i zamknięta gzymsem utworzonym z dwóch wolut, spiętych pośrodku kulą, dekorowanym perełkowaniem. Jego pole zdobione jest esownicami, palmami oraz niewielką rzeźbą węża gryzącego jabłko po lewej i czaszką po prawej stronie cokołu. Na cokole ustawiona grupa rzeźbiarska: nieco z prawej strony krucyfiks i św. Maria Magdalena, po lewej św. Jan Ewangelista i Matka Boska. Chrystus przybity do krzyża trzema gwoździami. Figura w dużym zwisie o układzie rąk bliskim literze „V”, sylwetka esowato wygięta, stopy ułożone w układzie prawa na lewą, głowa opuszczona na prawe ramię. Twarz okolona zarostem, włosy długie, spływające na prawe ramię, na głowie korona cierniowa oraz krzyżowy nimb promienisty, zachowany fragmentarycznie. Ciało wychudzone o plastycznie kształtowanej anatomii z podkreśloną muskulaturą i zaznaczonymi śladami męki. Perizonium w formie tkaniny przewiązanej sznurem, z odsłoniętym prawym biodrem oraz zwisem z tyłu. Krzyż gładki, pomalowany na czarno. Poniżej figura św. Marii Magdaleny ukazana w pozycji klęczącej, rękami obejmująca krzyż, ustawiona na niskim cokole. Święta widoczna z lewego profilu. Twarz szeroka, usta małe, oczy zamknięte, czoło wysokie, długie włosy opadają na plecy. Święta ubrana w długą suknię z krótkimi rękawami oraz obszerny płaszcz okrywający ją z prawego boku, którego jedną połę trzyma w dłoniach. Po lewej stronie kompozycji św. Jan Ewangelista podtrzymujący rękami mdlejącą Matkę Boską. Święty zwrócony delikatnie w lewo, z głową skierowaną w stronę krzyża. Twarz szeroka, nos długi i szeroki, oczy skierowane ku górze, usta wąskie, długie włosy opadają na plecy. Święty ubrany w długą suknię z długimi rękawami oraz płaszcz rozwiany za jego plecami. Poniżej Matka Boska, która opada bezwładnie, prawą rękę trzyma na piersi, lewą opuszcza w dół. Twarz szeroka z zamkniętymi oczami i małymi ustami. Ubrana w długą suknię z długimi rękawami, welon na głowie oraz płaszcz otulający nogi. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, szaty i ornamenty na cokole złocone.
rzeźba
Grupa Ukrzyżowania
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. W centrum kompozycji przedstawienie Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, stojącej na półksiężycu i globie, ze złączonymi na piersi dłońmi. Maria zwrócona delikatnie w prawo, ukazana w kontrapoście z lewą nogą ugiętą w kolanie i z głową skierowaną w lewą stronę. Twarz pełna z długim i wąskim nosem, małymi ustami i z oczami wzniesionymi ku górze; włosy ciemne, długie, bujne, opadające na plecy i prawe ramię. Matka Boska ubrana jest w białą suknię z długimi i szerokimi rękawami oraz niebieski płaszcz zarzucony na lewe ramię. Ma bose stopy, a wokół głowy świetlisty nimb. Półksiężyc skierowany jest rogami do góry, owinięty wężem z jabłkiem w pysku. Po bokach Matki Boskiej dwa aniołki, jeden z gałązką białej lilii w dłoni. Na globie ziemskim dwie główki aniołków. Tło jednolite jasnobrązowe. Rama drewniana, ołtarzowa, profilowana, złocona i srebrzona. Na zewnętrznym profilu ozdobiona wicią z liści wawrzynu, a w kluczu okrągłym kartuszem.
obraz
Matka Boska Niepokalanie Poczęta
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z lewego profilu, z głową zwróconą silnie w lewo, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy z długimi i wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, a wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz zielony płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch aniołów znajdujących się po bokach głowy Marii, trzymających w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej. Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się blaszane, ażurowe korony z aplikowanymi sztucznymi kamieniami, natomiast wokół głów ryte nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, a u Dzieciątka nimb krzyżowy. Tło złocone. Obraz ujęty jest prostokątną ramą zdobioną płaskorzeźbionymi liśćmi akantu.
obraz
Matka Boska Nieustającej Pomocy

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie aediculi z półkolistą arkadą z portretem zmarłego i tablicą z inskrypcją poniżej. Arkada zwieńczona daszkiem portalowym, na którym infuła z karbowanymi taśmami i krzyżem oraz skrzyżowanymi za nią krzyżem i pastorałem. Duchowny przedstawiony w półpostaci, w trzech czwartych, w lewo. Twarz oddana realistycznie, o prostych rysach, z oczami zwróconymi na wprost, długim nosie, wyrazistych, zaciśniętych ustach, z odsłoniętą łysiną i czarną piuską na głowie. Ubrany w komżę i fioletowy mantolet. Na tablicy u dołu częściowo wypukłorzeźbiona, a częściowo ryta inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / KS(IĄDZ) JÓZEF KRZEMIEŃSKI / PRAŁAT DOM(OWY) OJCA Ś(więte)go KANONIK H(ONOROWY) WARSZAWSKI / ARCHIPREZBYTER KOŚCIOŁA N(AJŚWIĘTSZEJ) P(ANNY) MARYI / URODZONY w KRAKOWIE 1835 ZMARŁ w r(oku) 1912 / B(YŁY) PROBOSZCZ W MORAWICY. / PROSI O WESTCHNIENIE DO BOGA!"
płyta nagrobna
Epitafium proboszcza Józefa Krzemieńskiego
Zdjęcie nr 1: Kościół jest położony w centrum wsi, na północ od główne drogi we wsi, na placu otoczonym kamiennym murem, nakrytym betonowym daszkiem, obsadzony ozdobnym drzewostanem. Wejście na plac kościelny prowadzi przez bramę od południa i wąską furtkę od zachodu. Kościół jest budowlą założoną na planie krzyża łacińskiego, murowaną, skierowaną na północ, trójnawową z transeptem i prezbiterium zakończonym wielobocznie. Wewnątrz dwuprzęsłowe nawy oddzielone są ostrołukowymi arkadami wspartymi na zdwojonych filarach oraz na parze kolumn pośrodku świątyni. Podpory wspierają sklepienie krzyżowo-żebrowe. Od fasady dostawiona masywna wieża na planie prostokąta, zwężająca się ku górze, nakryta namiotowym daszkiem i zwieńczona krzyżem. Wejście południowe w formie prostokątnego portalu, ujętego w dużą ostrołukową arkadę wykonaną z kamiennej okładziny. Powyżej na tle trójdzielnego okna ustawiona jest figura Chrystusa. Pomiędzy zachodnim ramieniem transeptu, a prezbiterium dostawiona zakrystia z wejściem od północy, analogicznie po drugiej stronie kościoła kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad skrzyżowaniem ramion transeptu umieszczona jest ażurowa wieżyczka na sygnaturkę. Całość opięta szkarpami. Detale dekoracyjne, takie jak narożniki, portale, gzymsy i obramowania okien wykonane z piaskowca. Do świątyni prowadzi też zachodni przedsionek.
kościół
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Nastawa ołtarzowa architektoniczna, trójosiowa, jednokondygnacyjna z predellą, ze zwieńczeniem, na cokole. Cokół dekorowany płycinami z arkadami, w których znajdują się biforia. Mensa kamienna z portatylem. Antepedium z płaskorzeźbioną sceną Ostatniej Wieczerzy w niszy ujętej arkadkami. Scena flankowana dwiema płycinami z ornamentem roślinnym, ujęta kolumnami w ściętych narożach. Tabernakulum trójosiowe w formie prostopadłościennej skrzynki z tronem wystawienia, rozbudowanym architektonicznie, ustawionym na niskim cokole dekorowanym arkadowaniem. Pośrodku tron wystawienia flankowany odwróconą parą odrzwi z figurami aniołów, z monogramem IHS w polu na białym tle, zamknięty trójkątnym przyczółkiem, na szczycie kopuła wsparta na wąskich kolumienkach zwieńczona krzyżykiem. W osiach bocznych arkady z figurami klęczących aniołów, zamknięte zwieńczeniem analogicznym jak w osi środkowej. Predella w formie arkadek z płaskorzeźbionymi scenami, od lewej: Narodzenie Chrystusa, Nauczanie w świątyni, Chrystus wśród dzieci i Zmartwychwstanie. Arkady predelli dekorowane krenelażem, w przyłuczach zdobione ornamentem roślinnym. Oś środkowa nastawy ołtarzowej ujęta dwiema parami kolumn dźwigającymi fryz i gzyms, na których opiera się półokrągły łuk flankowany przez dwie nisze z płaskorzeźbami aniołów. W polu środkowym obraz Przemienienie Pańskie. Trzony kolumn zdobione festonami. Osie boczne niższe, w formie arkad opartych na kolumnach, w których znajdują się figury po lewej św. Cyryla, a po prawej św. Metodego. Arkady dźwigają gzyms, na którym stoją figury, po lewej św. Agnieszki, a po prawej św. Elżbiety Węgierskiej. Zwieńczenie w formie medalionu z płaskorzeźbą Boga Ojca wśród obłoków z gołębicą Ducha Świętego. Całość obwiedziona astwerkiem. We fryzie ornament roślinno-geometryczny. Łuk pola obrazowego dekorowany palmetami, w przyłuczach ornament roślinny. Struktura polichromowana na kolor beżowy, detale na kolor jasnoszary i zielony, ornamentyka i detale złocone.
ołtarz
Ołtarz główny
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. W centrum przedstawienie Marii w całej postaci, stojącej frontalnie na sierpie księżyca, w kontrapoście, z pochyloną głową. Dłonie ma skrzyżowane i złożone na piersi. Jej twarz jest owalna, o delikatnych rysach, oczach skierowanych w dół, prostym nosie i pełnych ustach. Wokół głowy nimb z dwunastu gwiazd. Ubrana jest w długą czerwoną suknię opadającą na bose stopy, niebieski płaszcz zarzucony na ramiona i podwiązany z przodu postaci, na głowie ma biały welon zawinięty wokół szyi. Maria ukazana jest na tle rozświetlonego żółto-brązowego nieba. Dolna część obrazu jest błękitna, oddzielona łukiem utworzonym z gęstych obłoków. W prawym dolnym rogu obrazu sygnatura „Fl(orian) Cynk 1912”.
obraz
Matka Boska Niepokalanie Poczęta
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zwieńczonego łukiem wklęsło-wypukłym, z przedstawieniem Matki Boskiej wręczającej różaniec św. Dominikowi (Dominik Guzmán OP). Matka Boska, ukazana w całej postaci, stoi na obłokach w prawej części obrazu, ubrana w długą, białą suknię i obszerny niebieski płaszcz okrywający głowę i plecy. Lewą ręką podtrzymuje Dzieciątko Jezus, w prawej trzyma różaniec. Biodra i nóżki Dzieciątka otulone są białą szatą. W lewej rączce trzyma kulę ziemską, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Wśród obłoków oraz przy płaszczu Marii ukazane aniołki. U dołu, po lewej stronie obrazu ukazany w trzech czwartych, tyłem do widza klęczący św. Dominik. Głowa lekko uniesiona do góry, wzrok skierowany w stronę Matki Boskiej, ręce rozłożone, uniesione do góry. Święty ubrany w habit dominikański i narzuconą na wierzch czarną kapę. Tło przestawienia stanowi rozległy, górzysty pejzaż z płynącą pośrodku rzeką. Kolorystyka delikatna, stonowana gama barwna. W prawym dolnym narożu sygnatura: Tary Lajos / 1912 Budapest .
obraz
Matka Boska Różańcowa
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna przedstawiająca św. Cyryla, ustawiona na niskim cokole. Figura ustawiona frontalnie, w lewej ręce trzyma księgę, w prawej krzyż. Twarz pociągła, długi i szeroki nos, oczy skierowane na wprost, okolona bujną, siwą i długą brodą. Święty jest ubrany w brązową togę filozofa z długimi rękawami i kapturem założonym na głowę, obwiedzioną na brzegach stylizowaną wicią roślinną, pod spodem ma białą, długą suknię. Księga w zielonej obwolucie, z krzyżykiem greckim na okładce. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, detale złocone i srebrzone.
rzeźba
Św. Cyryl

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Tabernakulum w formie sześcianu, na niskim cokole, z dwukolumnowym portykiem utworzonym z pilastrów toskańskich i kolumn kompozytowych od frontu i dwóch analogicznych kolumn na tle pilastrów po bokach podtrzymujących przełamujące się na nimi belkowanie. Kolumny osadzone na niskich piedestałach, lekko wybrzuszonych, otoczonych liśćmi akantu. Kolumny pokryte symetrycznie układającymi i przeplatającymi się wokół pionowego trzpienia liśćmi i zwieńczone jońskimi kapitelami. Fryz belkowania zdobiony uskrzydloną główką aniołka, liściastymi wolutami, rautami w drobnych kartuszach i kostkowaniem. Drzwi tabernakulum zdobione są płaskorzeźbionym kielichem z hostią. Po bokach wypukło rzeźbione główki anielskie, a nad nimi okrągły medalion z literami IHS obwiedziony wieńcem laurowym, z elementami przechodzących między sobą listw kartuszowych i podwieszonych pod nie festonów. W ściankach naroży tabernakulum cztery nisze konchowe z muszlami wypełnione figurkami świętych. Jeden w wielbłądziej skórze trzymający księgę z barankiem przedstawia św. Jana Chrzciciela. Trzej pozostali są trudni do identyfikacji. Jeden trzyma otwartą księgę, a u jego stóp widnieje mitra książęca, drugi trzyma pastorał a u jego stóp leży infuła, trzeci z laską i kapeluszem u stóp (św. Jakub?).
tabernakulum

Tabernakulum

Zdjęcie nr 1: Główna część tabernakulum w formie zbliżonej do sześcianu z drzwiczkami dekorowanymi motywem podwójnej bramy i krzyża, uformowanym z listewek; drzwiczki ujęte po bokach uszami z ornamentu małżowinowo-chrząstkowego. Nad tą sześcienną częścią tron wystawienia z obudową architektoniczną w formie aediculi, w centrum której nisza półkolista zamknięta sferycznie z wstawionym krzyżem ołtarzowym. Nisza ujęta dwiema parami pilastrów i kolumn o kapitelach korynckich, ustawionych na podwójnych cokołach, w dwóch strefach; cokoły rozmieszczone są u dołu tabernakulum i po bokach jego sześciennej części głównej. Podpory dźwigają pełne belkowanie wyłamane na ich osi. Całość zwieńczona przerwanym przyczółkiem o wklęsłych bokach. Górne cokoły dekorowane są płycinami z liśćmi akantu. Nisza z rytą dekoracją w postaci czterolistnych pól z dekoracją roślinną, liliami heraldycznymi i krzyżami, z otwartą koroną w centrum kompozycji.
tabernakulum

Tabernakulum

Zdjęcie nr 1: Tabernakulum w formie prostopadłościennej szafki o ściętych od przodu narożach, na niskim, profilowanym cokole, zamknięte od góry profilowanym gzymsem. Drzwiczki w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym, osadzone na zawiasach, zamykane na zamek, ozdobione płaskorzeźbionym kielichem z hostią, stojącym na obłokach. Tło drzwiczek czerwone. Szyld zamka w kształcie wydłużonego rombu. Struktura marmoryzowana na kolor zielony, profilowania oraz detale złocone i srebrzone.
tabernakulum

Tabernakulum

Zdjęcie nr 1: Tabernakulum na rzucie połowy ośmioboku, opięte w narożach czterema kolumnami na cokołach, dźwigającymi pełne belkowanie i gzyms, występujące w osi podpór. Ścianki dekorowane płycinami w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym. Drzwiczki o tym samym kształcie, osadzone na zawiasach, dekorowane aplikowanym krzyżem o zakończeniach ramion w kształcie rombu. Na gzymsie, w osi kolumn dwa wazony płomieniste. Całość w naturalnym odcieniu drewna, kolumny i detale złocone.
tabernakulum

Tabernakulum

Zdjęcie nr 1: Tabernakulum architektoniczne, trójosiowe, na wysokim cokole. Oś środkowa wyższa od bocznych. U jej podstawy prostokątne, złocone drzwiczki ujęte profilowaną ramą. Na froncie odlewana dekoracja w postaci kielicha z hostią w glorii promienistej w otoczeniu kłosów oraz winnych gron. Powyżej nisza na Tron Wystawienia zamknięta muszlą oraz rytą dekoracją akantową ujmującą medalion z inskrypcją IHS. Niszę ujmuje para zdwojonych, korynckich kolumn o złoconych trzonach dekorowanych ornamentem roślinnym, dźwigających odcinki pełnego belkowania oraz półkolistego przerwanego przyczółka. Pomiędzy odcinkami przyczółka cokół zamknięty gzymsem dekorowanym jajownikiem, od frontu zdobiony medalionem z Chrismonem, ujętym płycinami z akantem. Osie skrajne ujęte analogicznymi kolumnami mieszczą arkady o węgarach dekorowanych cekinami; z wolutowym kluczem. W polach antytetycznie ustawione płaskorzeźbione, polichromowane i srebrzone figury klęczących i modlących się aniołów. Osie zwieńczone profilowanym gzymsem, na którym dekoracja z wolutowo skręconego akantu. Struktura malowana na jasno-beżowo oraz zielono. Ornamentyka oraz tła złocone.
tabernakulum

Tabernakulum

Zdjęcie nr 1: Tabernakulum ma formę prostopadłościennej szafki na niskim cokoliku, zwieńczonej belkowaniem w formie półkolistego łuku nadwieszonego. Drzwiczki mają kształt stojącego prostokąta zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym, po bokach ujęte są parą listewek. Na tabernakulum nałożony niewysoki cokolik pełniący funkcję tronu wystawienia. Pole drzwiczek zdobi stylizowany motyw roślinny o symetrycznym układzie. Górna krawędź gzymsu wieńczącego zdobiona powtarzającym się motywem trójliścia oraz parą gałązek różanych. Struktura tabernakulum jest srebrzona, ornamentyka i detal architektoniczny złocone.
tabernakulum

Tabernakulum

Jak cytować?

Maria Działo, "Tabernakulum", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/tabernakulum-10

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności