Tabernakulum

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Spytkowice
Miejscowość
Spytkowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Kościół
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Miejsce przechowywania
kościół, ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/06713
Kategoria
tabernakulum
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza ćwierć XVII wieku
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, złocone
Wymiary podstawowe
wysokość – 90 cm
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Tabernakulum w ołtarzu głównym ufundowanym przez właściciela Spytkowic i kolatora świątyni Łukasza Opalińskiego, podkomorzego poznańskiego oraz proboszcza w Spytkowicach księdza Józefa Stradowskiego. Jak odnotowano w kronice kościoła ołtarz wykonano w 1645, a konsekrowano w 1683 roku.

Opis

Tabernakulum w formie sześcianu, na niskim cokole, z dwukolumnowym portykiem utworzonym z pilastrów toskańskich i kolumn kompozytowych od frontu i dwóch analogicznych kolumn na tle pilastrów po bokach podtrzymujących przełamujące się na nimi belkowanie. Kolumny osadzone na niskich piedestałach, lekko wybrzuszonych, otoczonych liśćmi akantu. Kolumny pokryte symetrycznie układającymi i przeplatającymi się wokół pionowego trzpienia liśćmi i zwieńczone jońskimi kapitelami. Fryz belkowania zdobiony uskrzydloną główką aniołka, liściastymi wolutami, rautami w drobnych kartuszach i kostkowaniem. Drzwi tabernakulum zdobione są płaskorzeźbionym kielichem z hostią. Po bokach wypukło rzeźbione główki anielskie, a nad nimi okrągły medalion z literami IHS obwiedziony wieńcem laurowym, z elementami przechodzących między sobą listw kartuszowych i podwieszonych pod nie festonów. W ściankach naroży tabernakulum cztery nisze konchowe z muszlami wypełnione figurkami świętych. Jeden w wielbłądziej skórze trzymający księgę z barankiem przedstawia św. Jana Chrzciciela. Trzej pozostali są trudni do identyfikacji. Jeden trzyma otwartą księgę, a u jego stóp widnieje mitra książęca, drugi trzyma pastorał a u jego stóp leży infuła, trzeci z laską i kapeluszem u stóp (św. Jakub?).


Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz, w którym znajduje się tabernakulum, powstał w 1645 roku. Architektoniczna forma tabernakulum wskazuje na wytrawnego projektanta, ale ornamentyka dzieła – ornamenty kartuszowe i okuciowe – na wcześniejszą proweniencję, lub zapóźniony warsztat realizujący ambitniejszy projekt.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Brak czterech uskrzydlonych główek aniołków nad wnękami.

Streszczenie

Tabernakulum w ołtarzu głównym ufundowanym przez właściciela Spytkowic i kolatora świątyni Łukasza Opalińskiego, podkomorzego poznańskiego oraz proboszcza w Spytkowicach księdza Józefa Stradowskiego. Jak odnotowano w kronice kościoła ołtarz wykonano w 1645, a konsekrowano w 1683 roku. Architektoniczna forma tabernakulum wskazuje na wytrawnego projektanta, ale ornamentyka dzieła – ornamenty kartuszowe i okuciowe – na wcześniejszą proweniencję, lub zapóźniony warsztat realizujący ambitniejszy projekt.

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Tabernakulum", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/tabernakulum

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności