Św. Teresa z Lisieux

Dzieje zabytku

Rzeźba przedstawiająca św. Teresę z Lisieux została wykonana na początku lat czterdziestych XX wieku przez krakowskiego rzeźbiarza Wojciecha Maciejowskiego. Maciejowski wraz ze swoim uczniem i współpracownikiem Antonim Baranem zrealizowali wiele elementów wyposażenia dla kamieńskiej świątyni. Artysta dla kościoła w Kamieniu wykonał również figurę Chrystusa Zmartwychwstałego (przed 1939), krucyfiks poświęcony 3 maja 1942 oraz rzeźbioną Pietę, którą poświęcono 18 października 1942 (obie rzeźby umieszczone w kruchcie kościoła). W latach 1941-1943 rzeźbiarz miał również nadzorować prace nad powstaniem konfesjonałów oraz stalli dla kamieńskiej świątyni, których wykonaniem zajął się warsztat działający przy klasztorze Kanoników laterańskich.

Opis

Rzeźba ustawiona na niewielkim, prostopadłościennym postumencie oraz rozbudowanej, neobarokowej konsoli. Święta ukazana frontalnie, w pozycji stojącej z prawą ręką wyciągniętą na bok oraz lewą złożoną na piersi, podtrzymującą krzyż opleciony różami. Teresa została ukazana jako młoda kobieta o owalnej twarzy, dużych oczach i wydatnym nosie. Ubrana jest w ciemnobrązowy, karmelitański habit z jasnym płaszczem. Konsola, na której ustawiona jest rzeźba wspierana jest przez postać jasnowłosego anioła w beżowej szacie trzymającego w rękach banderolę z napisem „Św(ięta) TERESO Módl się za nami". Anioł umieszczony na tle srebrzonego obłoku; banderola, skrzydła anioła oraz detale architektoniczne konsoli złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Autorem dzieła jest Wojciech Maciejowski, działający od 1923 roku w Krakowie rzeźbiarz, który do lat czterdziestych XX wieku wykonywał elementy wyposażenia dla wielu krakowskich kościołów oraz klasztorów. Prowadził on własny warsztat rzeźbiarski zlokalizowany przy ulicy Mazowieckiej w Krakowie. Przez pewien czas posiadał również dodatkową pracownię przy krakowskim konwencie Kanoników Regularnych Najświętszego Zbawiciela Laterańskiego, dla których wykonywał liczne zlecenia w krakowskim kościele Bożego Ciała m.in. antepedium ołtarza głównego w latach trzydziestych XX wieku i figury aniołów na ołtarzu Matki Boskiej Łaskawej (1942). Zapewne to dzięki pośrednictwu kanoników Maciejowski trafił do kościoła w Kamieniu, w którym od utworzenia parafii w 1909 roku duszpasterstwo sprawował właśnie krakowski konwent. W swojej twórczości rzeźbiarz chętnie nawiązywał do elementów stylowych zaczerpniętych z wcześniejszych epok, szczególnie baroku, wykorzystując jednocześnie doświadczenia Art déco i modernizmu. Charakterystyczne dla jego twórczości są wysmukłe proporcje rzeźbionych postaci oraz ostro cięte fałdy szat. Ukazywane przez Maciejowskiego figury zazwyczaj wyróżniają się regularnymi rysami twarzy o wydatnych nosach i brodach oraz ciężkich powiekach. Ich głowy okalają pukle wijących się, stylizowanych włosów, które zdaniem Katarzyny Brzeziny i Adama Organistego stały się znakiem rozpoznawczym artysty. Wszystkie wymienione wyżej cechy z łatwością można odnaleźć w omawianym dziele. Rzeźba przedstawia św. Teresę z Lisieux, zwaną także Teresą od Dzieciątka Jezus. Święta urodziła się w 1873 roku w Normandii, zmarła w 1897 roku. W wieku 15 lat wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych. W ikonografii przedstawiana jest na podstawie autentycznych fotografii, często w ręku trzyma krucyfiks lub pęk róż. Jest patronką zakonów: karmelitów bosych, karmelitów trzewiczkowych, Francji oraz chorych na bóle głowy i serce.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba przedstawiająca św. Teresę z Lisieux została wykonana na początku lat czterdziestych XX wieku przez krakowskiego rzeźbiarza Wojciecha Maciejowskiego. Prowadził on własny warsztat rzeźbiarski zlokalizowany przy ulicy Mazowieckiej w Krakowie. Przez pewien czas posiadał również dodatkową pracownię przy krakowskim konwencie Kanoników Regularnych Najświętszego Zbawiciela Laterańskiego, dla których wykonywał liczne zlecenia w kościele Bożego Ciała. Zapewne to dzięki pośrednictwu kanoników Maciejowski trafił do kościoła w Kamieniu, w którym duszpasterstwo sprawował właśnie krakowski konwent. Prócz omawianej figury przedstawiającej św.Teresę z Lisieux, zwanej także Teresą od Dzieciątka Jezus Maciejowski dla kościoła w Kamieniu wykonał także rzeźbę Chrystusa Ukrzyżowanego oraz rzeźbioną Pietę (obie umieszczone w kruchcie kościoła). W latach 1941-1943 rzeźbiarz miał również nadzorować prace nad powstaniem konfesjonałów oraz stalli dla kamieńskiej świątyni. Święta Teresa z Lisieux żyła w latach 1873-1897. W wieku 15 lat wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych. W ikonografii przedstawiana jest w habicie karmelitańskim w ręku trzyma krucyfiks lub pęk róż.

Bibliografia