Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Bielany
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Macieja Apostoła
Tagi
rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
balustrada chóru muzycznego
Identyfikator
DZIELO/24010
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 150 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 148 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura św. Piotra powstała w drugiej połowie XVIII wieku. Być może pochodzi z wyposażenia dawnego, drewnianego kościoła w Bielanach.

Opis

Rzeźba pełna, ustawiona na niskiej podstawie. Święty zwrócony frontalnie, odchylony, z głową skierowaną w górę, w wykroku. Lewą rękę unosi wysoko w górę, prawą w bok, w dłoni trzyma klucze. Twarz ma szczupłą, o dużych oczach skierowanych w górę, garbatym nosie oraz pełnych, otwartych ustach; okoloną krótką, kręconą brodą oraz kręconymi włosami, sięgającymi ramion. Święty ubrany w ciemnoniebieską tunikę ze złoconymi lamówkami, przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na lewe przedramię i zawiązany w pasie z przodu postaci. Na stopach ma sandały. Polichromia ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Figura św. Piotra oparta jest na popularnym typie kompozycyjnym i formalnym rzeźb tego świętego z drugiej połowy XVIII wieku, które znajdują się w Raciechowicach, Sieciechowie, Mętkowie (dawniej w Niegowici), Brodach i Marcyporębie. Omawiane dzieło różni się jednak od nich tym, że postać prawą rękę ma wyciągniętą w bok, a nie podtrzymuje nią księgi na biodrze. Ma również inny typ twarzy, z długimi włosami, w przeciwieństwie do wskazanych przykładów.
Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. Jezus zmienił jego pierwotne imię Szymon, co później wyjaśnił: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała), i Ja na tej Skale zbuduje Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze do królestwa niebieskiego [...]” (Mt 16, 18-19), dlatego w ikonografii jednym z atrybutów świętego są właśnie klucze. Święci Piotr i Paweł często przedstawiani są razem. W Kościele uroczystość obu apostołów obchodzona jest wspólnie, gdyż w tradycji uznaje się, że zginęli w tym samym dniu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Lekkie zabrudzenia.

Streszczenie

Figura św. Piotra powstała w drugiej połowie XVIII wieku. Być może pochodzi z wyposażenia dawnego, drewnianego kościoła w Bielanach. Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. W ikonografii jednym z jego atrybutów są klucze.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-29

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności