Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Maków Podhalański
Miejscowość
Maków Podhalański
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Przemienienia Pańskiego (Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki i Królowej Rodzin)
Tagi
rzeźba XVIII wieku św. Piotr Wiktor Zin
Miejsce przechowywania
nawa główna
Identyfikator
DZIELO/03864
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba powstała w drugiej połowie XVIII wieku. W 1966 roku została przeniesiona z ołtarza bocznego Najświętszego Serca Pana Jezusa i umieszczona przy filarze na konsoli zaprojektowanej przez Wiktora Zina. W tym samym czasie Roman Skowron przemalował szaty figury.

Opis

Rzeźba drążona, ścięta z tyłu, przedstawiająca św. Piotra. Święty ustawiony frontalnie, o esowato wygiętej sylwetce, z ugiętą prawą nogą, opartą o stopień. W lewej uniesionej wysoko ręce trzyma dwa klucze, prawą podtrzymuje opartą o bok księgę. Głowa skierowana trzy czwarte w lewo i uniesiona w górę. Twarz ascetyczna, oczy uniesione w górę, rozchylone usta; okolona gęstą brodą, układającą się w pukle. Włosy siwe w postaci silnie skręconych loków po bokach i na tyle głowy oraz pukiel na czole. Święty ubrany jest w niebieską suknię z kołnierzykiem oraz przerzucony diagonalnie przez lewe ramię żółty płaszcz ze złoconą lamówką i zieloną podszewką. Tkanina ekspresyjnie kształtowana, silnie drapowana, miejscami przylegająca do ciała. Polichromia naturalistyczna, atrybuty i lamówka złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba powstała w drugiej połowie XVIII wieku wraz z drugą rzeźbą, przedstawiającą św. Pawła. Obie o charakterystycznie esowato wygiętej sylwetce, silnie skręconych włosach i obfitej draperii szat, noszą cechy typowe dla sztuki rokokowej. Święty Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu z atrybutami: dwoma kluczami symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa oraz otwartą księgą nawiązującą do jego udziału w misji apostolskiej. Jednak wizerunek św. Piotra charakteryzują nie tylko jego atrybuty, ale również fizyczny wygląd, który jest powszechnie rozpoznawalny w ikonografii chrześcijańskiej. W sztuce Orientu święty ma kręcone włosy, natomiast w sztuce Zachodu, wręcz przeciwnie, jest łysy lub ma tylko kępkę siwych włosów na głowie. Jego broda jest zawsze krótka. Liczba atrybutów przypisywanych św. Piotrowi jest nieliczna. Niektóre charakteryzują go jako apostoła, inne jako papieża. Najwcześniejszym i najbardziej rozpowszechnionym są klucze, które po raz pierwszy w ikonografii świętego pojawiły się w połowie V wieku, a następnie stały się wręcz jego znakiem rozpoznawczym. Zwykle świętego przedstawiano z dwoma kluczami złotym i srebrnym. Symbolizują one jego władzę w sprawach życia wiecznego i doczesnego, moc rozwiązywania i wiązania wszystkiego, zgodnie ze słowami, jakie wypowiedział Jezus do św. Piotra: „I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16, 19).

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, rzeźba po konserwacji.

Streszczenie

Rzeźba powstała w drugiej połowie XVIII wieku wraz z drugą rzeźbą, przedstawiającą św. Pawła, w tym samym warsztacie rzeźbiarskim. Obie o charakterystycznie esowato wygiętej sylwetce, silnie skręconych włosach i obfitej draperii szat, noszą cechy typowe dla sztuki rokokowej. Święty Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu z atrybutami: dwoma kluczami symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa oraz otwartą księgą nawiązującą do jego udziału w misji apostolskiej.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-13

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności