Św. Juda Tadeusz

Dzieje zabytku

Obraz św. Judy Tadeusza powstał z przeznaczeniem do zwieńczenia ołtarza, który pierwotnie nosił wezwanie św. Antoniego Padewskiego i powstał przed 1748 rokiem. Wykonany został najpewniej przez Piotra Korneckiego, malarza i rzeźbiarza, którego warsztatowi przypisuje się wykonanie wyposażenia kościoła. Obraz był prawdopodobnie odnawiany i konserwowany razem z całym retabulum w latach 1905, 1976-1979 i 1998.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta o wklęsłych górnych narożach. Święty ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z głową uniesioną delikatnie w górę. W lewej ręce trzyma pałkę, a w prawej owalny medalion z wizerunkiem Chrystusa. Twarz ma o starczych rysach, z oczami patrzącymi w górę, garbatym nosem i pełnymi ustami, okoloną gęstą, krótką brodą, odwijającą się do góry oraz jasnymi, krótkimi włosami. Juda Tadeusz ubrany jest w zieloną tunikę o dużym dekolcie przepasaną w talii żółtą szarfą oraz w czerwony płaszcz przerzucony przez ramiona i spięty na piersi rzemykiem. Tło jednolite, czarne. W górnej części obrazu napis „S(anctus) Tadeus”.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz św. Judy Tadeusza można przypisać Piotrowi Korneckiemu na podstawie analizy porównawczej z jego potwierdzonymi archiwalnie dziełami. Typ twarzy św. Judy jest analogiczny do tego z obrazu św. Wojciecha w bazylice w Bochni (wykonanego przez Korneckiego), o tak samo malowanych rysach, łukowato kształtowanych oczach patrzących w górę oraz z charakterystyczną gęstą brodą. Na gdowskim obrazie szaty modelowane są światłocieniem w lekkie zgięcia i załamania, tak samo jak na wszystkich obrazach tego malarza w Bochni czy Zakliczynie.
Święty Juda miał przydomek Tadeusz, był apostołem, bratem św. Jakuba Młodszego. Jednym z jego atrybutów był wizerunek Chrystusa. Wiąże się to z legendą, według której miał on spotkać się w Edessie z królem Abgarem i uzdrowić go za pomocą mandylionu, czyli chusty z odbitą na niej w cudowny sposób twarzą Chrystusa. Drugim atrybutem świętego jest pałka, narzędzie jego męczeńskiej śmierci.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz był odnawiany i konserwowany razem z całym retabulum w latach 1905, 1976-1979 i 1998.

Streszczenie

Obraz św. Judy Tadeusza namalowano z przeznaczeniem do zwieńczenia ołtarza, który pierwotnie nosił wezwanie św. Antoniego Padewskiego i powstał przed 1748 rokiem. Wykonany został najpewniej przez Piotra Korneckiego, malarza i rzeźbiarza, którego warsztatowi przypisuje się wykonanie wyposażenia kościoła. Święty Juda Tadeusz w ikonografii przedstawiany jest z wizerunkiem Chrystusa. Wiąże się to z legendą, według której miał on spotkać się w Edessie z królem Abgarem i uzdrowić go za pomocą mandylionu, czyli chusty z odbitą na niej w cudowny sposób twarzą Chrystusa. Drugim atrybutem świętego jest pałka, narzędzie jego męczeńskiej śmierci.

Bibliografia