Św. Jakub Starszy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Zator
Miejscowość
Palczowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Jakuba
Miejsce przechowywania
ołtarz główny, lewa strona
Identyfikator
DZIELO/05197
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1906 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane, złocone
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 160 cm
Wymiar podstawy – 45 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba św. Jakuba, jako element wystroju ołtarza głównego, powstała najprawdopodobniej w 1906 roku w krakowskiej pracowni Zygmunta Wałaszka.

Opis

Całopostaciowa, drążona z tyłu figura św. Jakuba zwróconego na wprost, stojącego w wyraźnym kontrapoście na niewysokiej ośmiobocznej podstawie. Pociągłą twarz charakteryzują delikatne rysy oraz długi, brązowy zarost. Długie, kręcone włosy opadają na plecy. Głowę okala wąska aureola. Święty ubrany jest w zieloną, przewiązaną złoconym pasem suknię i spięty pod szyją, czerwony płaszcz z jasnoróżowym podszyciem. W prawej dłoni trzyma laskę na długim drzewcu ozdobionym parą złoconych nodusów w górnej partii, w lewej zaś zamkniętą księgę w złoconej oprawie.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz główny w kościele parafialnym w Palczowicach powstał w 1906 roku w Krakowie w pracowni Zygmunta Wałaszka, która znajdowała się przy ulicy Floriańskiej 39. W czasopiśmie „Architekt” z 1907 roku opublikowano ogłoszenie obejmujące krótką charakterystykę kierowanego przez Wałaszka „Zakładu artystyczno-rzeźbiarskiego i pozłotniczego” oferującego „wszelkie roboty rzeźbiarskie, stolarskie, pozłotnicze, polichromie i w ogóle wszystko co wchodzi w zakres sztuki zdobniczej”, a więc wykonywano tam zarówno retabula ołtarzowe, ambony, jak i figury, feretrony, cyboria, chorągwie, baldachimy, krzyże, obrazy, w tym stacje drogi krzyżowej itp. Oferta pracowni obejmowała także renowacje starych elementów wyposażenia świątyń, jak i przestrzeni świeckich, zapewniając przy tym o trwałości stosowanych technologii i ich odporności na działanie czynników niszczących. Wałaszek zapewniał także, iż wykonywane w jego zakładzie prace powstają „podług żądanego stylu, wzoru i rysunku”. Subtelny, miękki modelunek oraz smukłe sylwetki ujmujących retabulum ołtarza głównego figur swą formą nawiązują do realizacji rzeźbiarskich powstających w XIX i na początku XX wieku w warsztatach tyrolskich. Ikonografia figury świętego nie pozwala jednoznacznie zidentyfikować go jako św. Jakuba Apostoła. Wskazywałyby na to jednak atrybuty – laska pielgrzyma i księga – oraz wezwanie kościoła. Powyższą interpretację można uzasadnić także faktem, że jest to jedyny wizerunek patrona świątyni umieszczony w ołtarzu głównym, gdzie pole środkowe zajmuje przedstawienie Wszystkich Świętych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania dobry.

Streszczenie

Figura św. Jakuba, znajdująca się po lewej stronie ołtarza głównego w kościele parafialnym w Palczowicach powstała najprawodopodbniej w tym samym co retabulum okresie, czyli około 1906 roku. Ołtarz został wykonany w krakowskim zakładzie snycerskim Zygmunta Wałaszka.

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Św. Jakub Starszy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jakub-starszy-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności