Portal i drzwi do kaplicy zakonnej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Klasztor Sióstr Bernardynek
Tagi
architektura barokowa barok Borromini Francesco Placidi Francesco
Miejsce przechowywania
kruchta
Identyfikator
DZIELO/21092
Kategoria
portal
Ilość
1
Czas powstania
1742-1761
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Według informacji w kronice klasztoru portal został ufundowany przez księdza Jacka Łopackiego, archiprezbitera kościoła Mariackiego w Krakowie. Nie odnotowano czasu powstania, ani jego autora. Na podstawie analizy stylistycznej projekt portalu przypisano Francescowi Placidiemu. Dzieło mogło więc powstać po 1742 roku, gdy Placidi rozpoczął swoją działalność architektoniczną w Polsce, a przed 1761 rokiem, w którym zmarł Łopacki.

Opis

Portal drzwi prostokątnych, prowadzących do kaplicy zakonnej, dwuskrzydłowych, czteropolowych, z romboidalnymi występami został ujęty ukośnie dostawionymi pilastrami z konsolami w miejscu głowic, podtrzymującymi profilowany, mocno wysunięty gzyms. Górna część jest flankowana spływami wolutowymi z kampanulami, zakończonymi rokokowymi wazonami i jest zwieńczona profilowanym gzymsem w kształcie łuku nadwieszonego. W zwieńczeniu owalny obraz w profilowanej, złoconej ramie z wizerunkiem św. Kingi.

Zarys problematyki artystycznej

Projektant portalu nie był dotąd znany. Być może był nim jeden z artystów związanych z księdzem Jackiem Łopackim, który w tym samym czasie realizował ambitny plan modernizacji wnętrza kościoła Mariackiego. Ów twórca dobrze znał dzieła Francesca Borrominiego. To niepozorne dzieło jest trawestacją dwóch projektów Borrominiego – portali w pałacach należących do rodzin Spada, Falconierich i Barbernich w Rzymie. Wstępnie projekt portalu przypisać można Francescowi Placidiemu, architektowi pochodzącemu z Rzymu, który w swojej twórczości często wykorzystywał motywy zaczerpnięte z dzieł Borrominiego. Z uwagi na rokokowe wazony i fakt, iż Placidi pojawił się w Krakowie około 1742 roku wykonanie projektu i jego realizację należałoby umieścić po tej dacie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Niepozorne dzieło, jakim jest portal prowadzący do kaplicy zakonnej, ufundował archiprezbiter kościoła Mariackiego Jacek Łopacki. Jego projekt mógł wykonać Francesco Placidi, gdyż kształt nawiązuje do portali w pałacach rodziny Spada, Falconieri i Barberini w Rzymie, skąd przyjechał Placidi. Rzymskie portale zaprojektował Francesco Borromini.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 2: Kościoły i klasztory śródmieścia, z. 1", Warszawa 1971

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Portal i drzwi do kaplicy zakonnej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/portal-i-drzwi-do-kaplicy-zakonnej

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności