Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Franciszka z Asyżu
Tagi
krucyfiks
Miejsce przechowywania
krużganki
Identyfikator
DZIELO/09142
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek (?)
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 124 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Pełnoplastyczna figura Chrystusa na prostym krzyżu umieszczona na tle malowanego przedstawienia grupy Ukrzyżowania z Marią, św. Janem i z Jerozolimą pośrodku. Rzeźba Chrystusa przybita do krzyża trzema gwoździami, ukazana w typie Cristo morto. Ciało w delikatnym zwisie, sylwetka wydłużona o delikatnie podkreślonej anatomii, nogi lekko ugięte w kolanach. Chrystus ma głowę przechyloną na prawe ramię. Twarz szczupła, z wąskim i długim nosem, zamkniętymi oczami, na wpół otwartymi ustami, okolona krótką brodą, rozdzieloną na końcu w dwa pukle. Włosy długie, spływające na ramiona dwoma skręconymi lokami, na głowie założona korona cierniowa. Perizonium zawiązane na węzeł na prawym boku, z jednym końcem zwisającym wzdłuż prawej nogi, z przodu tworzące fałdy na kształt litery „V”. Z boku, dłoni, stóp i spod korony cierniowej spływają strużki krwi. Polichromia ciała naturalistyczna, perizonium i titulus złocone. Krzyż gładki, nad głową Chrystusa titulus w formie pionowej banderoli z napisem „I.N./R.I.”.

Zarys problematyki artystycznej

Nazywa krucyfiks pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Przedstawienie Ukrzyżowania zredukowane wyłącznie do postaci wiszącego na krzyżu, martwego Chrystusa ma uzmysłowić oglądającym Jego osamotnienie w czasie męki. Rzeźba umieszczona jest na tle malowanej grupy Ukrzyżowania z Matką Boską oraz św. Janem Ewangelistą. Chrystus został ukazany w typie Cristo morte – tzn. jako umarły z zamkniętymi oczami i rozchylonymi ustami. Postać Chrystusa pozbawiona jest ekspresji charakterystycznej dla XVIII wieku – jego sylwetka jest wyraźnie statyczna. Silnie skręcone w loki włosy opadają na klatkę piersiową. Nieudolnie oddane dłonie przywodzą na myśl warsztat rzeźbiarza prowincjonalnego lub mogą wskazywać na dopracowanie nowych ramion w późniejszym czasie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, krucyfiks po konserwacji, brak gwoździa przy stopach Chrystusa, odpryski warstwy malarskiej na głowie.

Streszczenie

Krucyfiks z pierwszej połowy XVIII wieku został umieszczony na tle malowanego przedstawienia grupy Ukrzyżowania z Marią, św. Janem i z Jerozolimą pośrodku. Rzeźba Chrystusa przybita do krzyża trzema gwoździami i ukazuje Zbawiciela w typie Cristo morte.

Bibliografia

Kalinowski Konstanty, "Krucyfiks „Cristo vivo” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu" , [w:] "Nobile claret opus: studia z dziejów sztuki dedykowane Mieczysławowi Zlatowi " , red.Kalinowski Lech, Mossakowski Stanisław, Ostrowska-Kębłowska Zofia , Wrocław 1998 , s. 209-215

Jak cytować?

Maria Działo, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-94

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności