Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Myślenice
Miejscowość
Krzyszkowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Anny
Tagi
Chrzest Chrystusa
Miejsce przechowywania
nawa główna, przy łuku tęczowym
Identyfikator
DZIELO/21447
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
szerokość – 40 cm
wysokość – 110 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Chrzcielnica została wykonana w drugiej połowie XVIII wieku, zapewne do wcześniejszej kaplicy dworskiej. Została uratowana z pożaru budynku i przeniesiona do obecnej świątyni po jej wybudowaniu (1856-1860) i przeniesieniu (1874).

Opis

Półkolista misa o płaszczu z imitacją puklowania i brzegiem w formie profilowanego gzymsu. Ujęta uszami w kształcie wolut przytwierdzonych do ściany. Podstawę misy tworzy rzeźbiona półpostać anioła wyłaniającego się z obłoku, który dźwiga ją na plecach i ujmuje uniesionymi w górę rękami. Twarz ma pociągłą, o pełnych policzkach i wysokim czole, dużych, migdałowatych oczach, szerokim nosie i rozchylonych, wąskich ustach. Głowę okalają krótkie, silnie kręcone włosy. Anioł ubrany w złoconą tunikę z podwiniętymi rękawami. Skrzydła złocone, złożone. Pokrywa złożona z podstawy na planie ściętego koła, z wybrzuszeniem dekorowanym liśćmi, na niej cztery rocaille'owe kabłąki, dźwigające prostokątną podstawę, na której umieszczona jest niewielka grupa rzeźbiarska ze sceną Chrztu Chrystusa. Misa polichromowana na sposób imitujący marmoryzację.

Zarys problematyki artystycznej

Misa chrzcielnicy jest polichromowana w sposób imitujący marmoryzację, a dokładnie czarny marmur dębnicki, który w XVII i XVIII wieku niezwykle często służył jako materiał do wykonywania tego rodzaju sprzętów, m. in. lawaterzy, chrzcielnic i kropielnic. Ponadto drewniana misa naśladuje dekorację charakterystyczną dla tego rodzaju elementów wyposażenia, jak gzymsowanie i puklowanie.
Chrzcielnice podtrzymywane przez anioły były bardzo popularne w XVII i XVIII wieku. Ten rodzaj dekoracji wiąże się z tradycją uczestnictwa aniołów przy Chrzcie Chrystusa i ich pośrednictwie w łaskach otrzymanych dzięki temu sakramentowi.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Chrzcielnica została wykonana w drugiej połowie XVIII wieku, zapewne do wcześniejszej kaplicy i przeniesiona do obecnej świątyni po jej wybudowaniu (1856-1860). Drewniana chrzcielnica pod względem formy i materiału naśladuje wyroby z marmuru dębnickiego. Chrzcielnice podtrzymywane przez anioły były bardzo popularne w XVII i XVIII wieku, a wiązały się wiąże się z tradycją uczestnictwa aniołów przy Chrzcie Chrystusa.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Samek Jan, "Res-imagines. Ze studiów nad rzemiosłem artystycznym czasów nowożytnych w Polsce (1600-1800)" , „Rocznik Historii Sztuki” , s. 177-248
Zawiski Mieczysław, "Dzieje parafii pod wezwaniem świętej Anny w Krzyszkowicach w latach 1896-1984", Kraków 1996

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-78

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności