Wniebowzięcie Matki Boskiej

Dzieje zabytku

Obraz był wzmiankowany w aktach wizytacji biskupich z 1747 i 1783 roku wraz z sukienkami. Zapis w wizytacji z 1747 roku brzmiał: „Sukienka srebrna na obrazie Nayświętszey Panny w Niebowzięcia w Wielkim Ołtarzu przez teraźnieyszego x. Plebana Sprawiona. Na tym Że Obrazie korona srebrne pozłocista, z dwiema Aniołkami małemi koronę trzymaiącemi. Jabłko Srebrne które trzyma ręku Matka Boska”. Obraz odnowiony w latach 1967-1975 z fundacji księdza Władysława Biśty.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji ukazana Matka Boska unosząca się na chmurze obłoków, z ugiętymi w kolanach nogami, z prawą ręką wzniesioną do góry, lewą odsuniętą w bok, z głową lekko uniesioną do góry. Strój zasłonięty metalową, trybowaną sukienką. Twarz szeroka, z długim i wąskim nosem, wzrokiem skierowanym ku górze, włosy ciemne schowane pod metalową koroną; u szyi trzy sznury czerwonych korali. Wokół głowy nimb ze złotych gwiazd, a na głowie metalowa korona zamknięta. W dolnej części kompozycji grupka nagich putt w ekspresyjnych pozach, ukazane z różnych ujęć, z akcentem zielonej tkaniny, która przebiega pomiędzy nimi. Druga grupka putt nieco wyżej, po lewej stronie obrazu: jedno trzyma wianek, drugie zieloną gałązkę palmy. W górnej części obrazu, po bokach Marii, przybite dwa aniołki z blachy. Sukienka ozdobiona grawerowaną, bujną wicią roślinną z wielopłatkowymi kwiatami i liśćmi akantu. Tło ciemne w odcieniach szarości i brązu.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz prawdopodobnie powstał w pierwszej połowie XVIII wieku. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieła. Scena Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny unoszącej się na chmurze obłoków w otoczeniu putt i uskrzydlonych główek był najczęstszą wersją tego tematu w sztuce nowożytnej. Kompozycja została rozpowszechniona przez grafikę m.in. Giovanniego Antoniego Lorenziniego według Guida Reniego z przełomu XVII/XVIII wieku (np. powieloną w obrazie Szymona Czechowicza w kościele w Obrze w 1756 roku), czy w nieco innej wersji według grafiki Carla Maraty z drugiej połowy XVIII wieku (przykład: obraz Łukasza Smuglewicza w kościele w Wolborzu z 1766 roku). Do tej pory nie udało się odkryć grafiki, z której korzystał autor biórkowskiego obrazu. Jednak najbliższe zapożyczenie wydaje się pochodzić z obrazu flamandzkiego malarza Petera Paula Rubensa z lat 1611-1614 (obecnie w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu), włącznie z parą aniołków trzymających wianek i palmę, które w lustrzanym odbiciu zostały ukazane po drugiej stronie biórkowskiego obrazu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, obraz nieco ściemniony.

Streszczenie

Obraz prawdopodobnie powstał w pierwszej połowie XVIII wieku. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieła. Najbliższe zapożyczenie kompozycji wydaje się pochodzić z obrazu flamandzkiego malarza Petera Paula Rubensa z lat 1611-1614 (obecnie w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu), włącznie z parą aniołków trzymających wianek i palmę, które w lustrzanym odbiciu zostały ukazane po drugiej stronie biórkowskiego obrazu.

Bibliografia