Wielka Rodzina Marii
Zdjęcie nr 1: Tryptyk ze sceną Rodziny Marii w polu głównym oraz mniejszymi scenami z życia Najświętszej Marii Panny na rewersie skrzydeł i świętymi dziewicami na awersie. W polu głównym obraz w formie stojącego prostokąta w drewnianej, profilowanej ramie. W centrum kompozycja przedstawiająca rodzinę Matki Boskiej w ujęciu trójstrefowym. W centrum umieszczona grupa z siedzącymi na kamiennej ławie, wyścielonej zielonym materiałem, św. Anną z Dzieciątkiem Jezus oraz Matką Boską. Obie zwrócone trzy czwarte ku środkowi. Święta Anna dwoma wyciągniętymi przed siebie rękami przytrzymuje stojące na jej kolanach Dzieciątko. Ma szeroką twarz z małymi ustami i dużymi oczami. Ubrana jest w brązową suknię z długimi rękawami oraz czerwony płaszcz z zieloną podszewką, na głowie ma biały welon z podwiką. Dzieciątko zwrócone jest trzy czwarte w lewo, w lewej dłoni trzyma jabłko, prawą błogosławi. Twarz okrągła o pucułowatych policzkach z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy krótkie, jasne, kędzierzawe. Matka Boska trzyma na kolanach otwartą księgę, prawą rękę wyciąga do Dzieciątka. Ubrana jest w brązową suknię z długimi rękawami i niebieski płaszcz. Jej głowę okalają bardzo długie, bujne włosy, opadające falami na ramiona i podwiązane wąska opaską. Wszyscy mają wokół głów złote i tłoczone nimby. U dołu obrazu siedzą z dziećmi: Maria Salome oraz Maria Kleofasowa. Jedna z kobiet karmi piersią niemowlę, druga uczy czytać dwójkę dzieci. Kobiety ubrane w obszerne suknie: zieloną i czerwoną, na głowach mają założone białe czepce. Po prawej stronie obrazu miniaturowa postać fundatora ze złożonymi dłońmi, który ubrany jest w czerwoną sutannę, białą komże z szerokimi rękawami oraz czarne nakrycie głowy. W górnej części kompozycji za ławą ukazani w półpostaci czterej mężczyźni, nad postacią św. Anny: Joachim, Kleofas i Salomas, a nad Matką Boską – św. Józef. Tło obrazu złocone i tłoczone w motywy roślinne. Kwatery dwudzielne, w lewej na awersie u dołu scena Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, u góry Zwiastowanie. Na awersie prawego skrzydła u dołu niezachowana scena, a u góry Pokłon Trzech Króli. Na rewersach skrzydeł: po lewej u góry św. Florian i św. Wojciech, niżej św. Stanisław i biskup bez atrybutu (św. Mikołaj?); na prawym skrzydle u góry św. Bartłomiej i św. Paweł, u dołu brak kwatery.

Wielka Rodzina Marii

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Jerzmanowice-Przeginia
Miejscowość
Racławice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Bolechowice
Parafia
Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Rodzina Marii tryptyk
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/24516
Kategoria
obraz
Dookreślenie zabytku
Tryptyk
Ilość
1
Czas powstania
XX wiek, kopia dzieła z początku XVI wieku
Technika i materiał
tempera na desce
Autor noty katalogowej
Maia Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Kopia tryptyku przechowywanego w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie.

Opis

Tryptyk ze sceną Rodziny Marii w polu głównym oraz mniejszymi scenami z życia Najświętszej Marii Panny na rewersie skrzydeł i świętymi dziewicami na awersie. W polu głównym obraz w formie stojącego prostokąta w drewnianej, profilowanej ramie. W centrum kompozycja przedstawiająca rodzinę Matki Boskiej w ujęciu trójstrefowym. W centrum umieszczona grupa z siedzącymi na kamiennej ławie, wyścielonej zielonym materiałem, św. Anną z Dzieciątkiem Jezus oraz Matką Boską. Obie zwrócone trzy czwarte ku środkowi. Święta Anna dwoma wyciągniętymi przed siebie rękami przytrzymuje stojące na jej kolanach Dzieciątko. Ma szeroką twarz z małymi ustami i dużymi oczami. Ubrana jest w brązową suknię z długimi rękawami oraz czerwony płaszcz z zieloną podszewką, na głowie ma biały welon z podwiką. Dzieciątko zwrócone jest trzy czwarte w lewo, w lewej dłoni trzyma jabłko, prawą błogosławi. Twarz okrągła o pucułowatych policzkach z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy krótkie, jasne, kędzierzawe. Matka Boska trzyma na kolanach otwartą księgę, prawą rękę wyciąga do Dzieciątka. Ubrana jest w brązową suknię z długimi rękawami i niebieski płaszcz. Jej głowę okalają bardzo długie, bujne włosy, opadające falami na ramiona i podwiązane wąska opaską. Wszyscy mają wokół głów złote i tłoczone nimby. U dołu obrazu siedzą z dziećmi: Maria Salome oraz Maria Kleofasowa. Jedna z kobiet karmi piersią niemowlę, druga uczy czytać dwójkę dzieci. Kobiety ubrane w obszerne suknie: zieloną i czerwoną, na głowach mają założone białe czepce. Po prawej stronie obrazu miniaturowa postać fundatora ze złożonymi dłońmi, który ubrany jest w czerwoną sutannę, białą komże z szerokimi rękawami oraz czarne nakrycie głowy. W górnej części kompozycji za ławą ukazani w półpostaci czterej mężczyźni, nad postacią św. Anny: Joachim, Kleofas i Salomas, a nad Matką Boską – św. Józef. Tło obrazu złocone i tłoczone w motywy roślinne. Kwatery dwudzielne, w lewej na awersie u dołu scena Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, u góry Zwiastowanie. Na awersie prawego skrzydła u dołu niezachowana scena, a u góry Pokłon Trzech Króli. Na rewersach skrzydeł: po lewej u góry św. Florian i św. Wojciech, niżej św. Stanisław i biskup bez atrybutu (św. Mikołaj?); na prawym skrzydle u góry św. Bartłomiej i św. Paweł, u dołu brak kwatery.

Streszczenie

Kopia tryptyku przechowywanego w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie.

Bibliografia

Gadomski Jerzy , "Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1500-1540", Warszawa-Kraków 1995
Tomczyk Kazimierz, "Kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach", Racławice 2014
Tomczyk Kazimierz, "Dzieje wsi i parafii Racławice. Od średniowiecza do czasów współczesnych", Kraków 2000
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
Kornecki Marian , "Sztuka sakralna", Kraków 1993
Pencakowski Paweł, "Recepcja dzieł dawnej sztuki i pamiątek przeszłości w diecezji krakowskiej", Kraków 2009

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona nadwieszona, przyścienna, wsparta na żelaznym pręcie. Kosz na planie ośmioboku; na ściankach płyciny w kształcie wąskich, stojących prostokątów, zamknięte trójbocznie z namalowanymi przedstawieniami symboli ewangelistów z podpisami: „S(ANCTUS) IOANNES”, „S(ANCTUS) MARCUS”, „S(ANCTUS) LVCAS”, „S(ANCTUS) MATHE[US]”. Ścianki wydzielone kolumnami na cokole o gładkich trzonach ze stylizowanymi kompozytowymi kapitelami, dźwigającymi pełne belkowanie wyłamane na ich osi. Na belkowaniu ornamenty małżowinowe. Parapet w formie silnie wystającego, profilowanego gzymsu. Z prawej strony dostawione, jednobiegowe schody z barierką zwieńczoną profilowanym gzymsem. Bariera z dwoma romboidalnymi płycinami, z przedstawieniami modlącego się świętego z modelem kościoła w dłoniach przed Marią i Chrystusem na obłokach oraz Chrystusa błogosławiącego z inskrypcją: „QUINIMO BEATI QVI AVDIVNT VERBVM DEI”. Baldachim na planie ośmioboku o profilowanym gzymsie wsparty na profilowanych listwach. Ambona marmoryzowana w tonacjach bieli, zieleni, błękit; detale złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Balustrada chóru muzycznego dziewięcioosiowa, jednokondygnacyjna, od spodu z podwieszonym lambrekinem, na osi środkowej wypukła. Osie flankowane kolumienkami ustawionymi na cokołach, które podtrzymują imposty ustawione pod kątem, wyłamujące profilowany gzyms balustrady. Trzony kolumienek malowane na czarno, kapitele stylizowane na korynckie, złocone. W każdej osi umieszczona płycina w kształcie stojącego prostokąta zamknięta łukiem nadwieszonym. Kolejno od lewej strony malowane w płycinach obrazy: aniołek grający na trąbce, aniołek grający na bębnach, ponownie aniołek grający na trąbce i aniołek grający na skrzypach. Na środku osi płycina w kształcie stojącego prostokąta zamknięta trójkątnie o wyłamanym zwieńczeniu, w polu przedstawienie króla Dawida grającego na harfie. U góry banderola z napisem „LAUDATE DOMINUM IN CITHARA”. Po drugiej stronie balustrady, kolejno od lewej: aniołek grający na wiolonczeli, aniołek grający na trąbce, aniołek grający na flecie i aniołek grający na mandolinie. Wszystkie postacie ukazane na jasnobłękitnym tle, na chmurze białych obłoków. Anioły półnagie, ubrane w czerwone szaty. Struktura balustrady marmoryzowana na biało z niebieskimi przetarciami, detale złocone i malowane na czarno.
chór muzyczny
Balustrada chóru muzycznego
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica ustawiona na dwustopniowej, schodkowej, okrągłej podstawie, wsparta na prostopadłościennym, niskim cokoliku; trzon gruszkowy; czara puklowana, zamknięta profilowanym brzegiem. Pokrywa miedziana, puklowana o szerszej części dolnej, oddzielonej opaską z uchwytami od cebulastej, puklowanej części górnej zakończonej kulą.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Figura pełnoplastyczna przedstawiająca Chrystusa Frasobliwego. Chrystus ukazany w pozycji siedzącej na kamiennym postumencie, wspierający prawą ręką głowę, a lewą rękę opierający na prawym kolanie, z głową delikatnie przechyloną na prawą stronę. Ciało o szczupłej sylwetce. Twarz podłużna, z długim i szerokim nosem, przymkniętymi oczami, okolona krótką i jasną brodą. Włosy jasne, średniej długości opadające na plecy. Na głowie Chrystus ma założoną koronę cierniową złożoną z przeplatających się symetrycznie dwóch gałązek. Perizonium złocone, ciasno oplatające biodra, silnie drapowane. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna. Cokół pomalowany na kolor zielony.
rzeźba
Chrystus Frasobliwy
Zdjęcie nr 1: Rzeźby aniołków na segmentowych przyczółkach ukazane w pozycji klęczącej, natomiast rzeźby w partii zwieńczenia w pozycji siedzącej. Wszystkie figury zwrócone ku sobie, przeciwstawnie, z głowami uniesionym do góry, z rękami wyrażającymi teatralne gesty, w pasie przewiązane złotą chustą; modelunek ciała subtelny. Twarze okrągłe, z pucułowatymi policzkami i otwartymi ustami. Włosy średniej długości, ciemnobrązowe, zasłaniające uszy. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, skrzydła i chusty złocone.
rzeźba
Cztery anioły w zwieńczeniu
Zdjęcie nr 1: 1. Rzeźba po prawej stronie ołtarza Figura pełnoplastyczna, stojąca w kontrapoście, prawa ręka uniesiona trzymająca włócznię, lewa skierowana ku dołowi, głowa skierowana ku górze. Twarz podłużna, pełna o drobnych oczach, nosie i ustach. Włosy ciemne, kręcone sięgające do szyi. Anioł ubrany w długą suknię, odkrywająca prawą nogę. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, szata złocona, skrzydła srebrzone. 2. Rzeźba po lewej stronie ołtarza Figura pełnoplastyczna, stojąca w kontrapoście, lewa ręka uniesiona w górę wskazuje na arma Christi, zaś prawa jest opuszczona ku dołowi. Głowa aniołą skierowana ku górze. Twarz podłużna, pełna, o drobnych oczach, nosie i ustach. Włosy ciemne, kręcone sięgające szyi. Tunika z podwiniętymi rękawami przepasana sznurem, odkrywająca lewą nogę. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, szata złocona, skrzydła srebrzone.
rzeźba
Dwa anioły

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Epitafium osadzone na dwudzielnym, prostopadłościennym cokole, z prostokątną tablicą inskrypcyjną ujętą pilastrami o trzonach z prostokątnymi płycinami zamkniętymi trójlistnie i czworoliściami. Podpory dźwigają profilowany, wyłamany na ich osiach gzyms. Zwieńczenie zamknięte schodkowo, z tarczą z godłem herbu własnego rodziny Kube. Zwieńczenie ujmują pinakle, a wieńczy krzyż. W polu inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Optimis Parentibus / Ignatio Kube / C(esareo) R(egii) Praefecto bonorum Niepołomice / die 8vo Novembris anni 1832 aetatis 65 annorum defuncto / et / Mariae Theresae B(aronissae) de Kriegsriesen Kube / die 26 ma Aprilis 1853 aetate 75 annorum demortuae / Gratus Filius / Ludovicus Kube C(esareo) R(egii) Consularius Locumenentiae / et Circuli Czortkoviensis Capitaneus / aureae crucis meritorum insignis posuere / + / A(NNO) D(OMINI)1858".
płyta nagrobna

Epitafium Ignacego i Marii z Kriegseisenów Kube

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Epitafium w północnej części nawy bocznej, z czarnego marmuru, w kształcie kwadratowej płyty z inskrypcją kutą majuskułą, po łacinie: D.O.M. / MARIA de REGAZZI, GHERRI / HIC QVIESCIT / OBIIT DIE 1ma MARTIJ / A.D. 1772do. Nad inskrypcją znajduje się płytko wyryty niewielki krzyż, a poniżej symbol vanitas - trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Marii de Regazzi Ghierri

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Drewniany, polichromowany na niebiesko strop, na planie ośmioboku, ujęty profilowaną ramą. W jego centrum grupa Koronacji Marii w glorii promienistej. W środku grupy figura Matki Boskiej na tle opaski dekorowanej kwiatami. Maria ukazana frontalnie, w kontrapoście, z rękami złożonymi w geście modlitwy. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o młodzieńczych rysach, okoloną długimi włosami, upiętymi z tyłu głowy. Ubrana jest w srebrzoną suknię oraz złocony płaszcz narzucony na ramiona i zawinięty na lewej nodze, na głowie ma koronę zamkniętą. Marię flankują dwie banderole z napisem: „FIAT”. Po jej prawej znacznie większa figura Chrystusa, ukazanego frontalnie, w pozycji siedzącej, z głową skierowaną do wewnątrz; jego lewa ręka spoczywa na piersi, prawa jest ugięta i uniesiona w geście wskazującym. Twarz ma pociągłą, szczupłą, okoloną brodą skręconą w dwa pukle, oraz kręconymi włosami. Chrystus przewiązany jest w partii bioder złoconym płaszczem otaczającym postać i odsłaniającym lewą nogę. Jego ciało w odsłoniętych partiach, ma delikatnie zarysowaną muskulaturę, z zaznaczonymi śladami męki. Po lewej stronie Marii znacznie większa figura Boga Ojca, ukazanego frontalnie, w pozycji siedzącej. Lewą ręką przytrzymuje jabłko królewskie, w dłoni dzierży berło, prawą wyciąga w geście błogosławieństwa. Twarz ma pociągłą, o starczych rysach, okoloną długą, kręconą brodą opadającą na pierś oraz krótkimi włosami. Ubrany jest w obficie drapowaną srebrzoną tunikę, przepasaną w talii oraz złocony płaszcz z dekoracyjną, kameryzowaną lamówką, zapięty na piersi i opadający na boki, z zawiniętym fragmentem tkaniny na lewej nodze. Nad postaciami nadlatująca gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej z banderolą z napisem: „FIAT”. Grupa na tle trzystrefowej glorii promienistej dekorowanej gwiazdami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Glorię z grupą Koronacji otacza dwunastu aniołów, ułożonych naprzemiennie w cztery pary muzykujących postaci (ze skrzypcami, wiolonczelą, gitarą, trąbką, harfą) z czterema aniołami podtrzymującymi tace z symbolicznymi przedmiotami (różaniec, wieniec laurowy, chleb (?), dyscyplina). Strop dekorowany jest w całości gwiazdami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Figury w partiach ciała polichromowane są naturalistycznie, ich szaty są złocone, srebrzone i laserowane; atrybuty są srebrzone.
rzeźba

Drewniany strop z dekoracja rzeźbiarską grupy Koronacja Marii i muzykujących aniołów

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym, ujęty w złoconą, profilowaną ramę. Kompozycja wielopostaciowa, dwustrefowa. W dolnej części obrazu przedstawiona grupa dwunastu apostołów skupionych wokół pustego grobu Marii, ukazanych na tle rozległego pejzażu z widocznymi w tle zabudowaniami oraz zamkiem. W górnej strefie ukazujące się w obłokach uskrzydlone główki anielskie. Grobowiec Marii kamienny, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu, ukazany skrócie perspektywicznym. Na pierwszym planie ustawieni częściowo tyłem św. Piotr ukazany jako starszy, siwy mężczyzna w granatowej szacie i brązowym płaszczu oraz św. Jan Ewangelista, który został przedstawiony jako młodzieniec o twarzy pozbawionej zarostu ubrany w obszerny, czerwony płaszcz. Nieco z lewej grupa kolejnych apostołów ze św. Pawłem w czerwonym płaszczu na czele. Postaci zwracają się w kierunku grobowca, zaglądając do jego wnętrza. Na dalszym planie kolejni uczniowie Chrystusa pochylający się nad grobowcem oraz wykonujący dynamiczne gesty, m.in. wskazujący na niebo. Wszyscy apostołowie, poza św. Janem Ewangelistą zostali ukazani jako brodaci, dojrzali mężczyźni o twarzach z widocznymi zmarszczkami. Kolorystka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów i czerni.
obraz

Apostołowie u grobu Najświętszej Marii Panny

Jak cytować?

Maia Działo, "Wielka Rodzina Marii", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/wielka-rodzina-marii

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności