Sakralne Dziedzictwo Małopolski

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta w drewnianej, profilowanej, złoconej i fakturowanej ramie, w narożach i pośrodku boków zdobionej wicią stylizowanego rocaille'u. W centrum kompozycja przedstawiająca rodzinę Matki Boskiej w ujęciu dwustrefowym. W centrum umieszczona grupa z siedzącymi na ławie Matką Boską z Dzieciątkiem, zwróconą trzy czwarte w lewo oraz św. Anną zwróconą trzy czwarte w prawo. Maria dwiema wyciągniętymi przed siebie rękami przytrzymuje stojące na jej kolanach Dzieciątko. Matka Boska ma owalną twarz z wysokim czołem, zadartym nosem, małymi ustami i oczami. Głowę okalają bardzo długie, bujne włosy, opadające falami na ramiona i podwiązane wąska opaską. Ubrana jest w czerwoną suknię z długim rękawem oraz granatowy płaszcz ze złotą lamówką. Dzieciątko zwrócone jest trzy czwarte w lewo, ma podkulone nóżki, dłońmi sięga po owoce, które na półmisku trzyma św. Anna. Twarz okrągła o pucułowatych policzkach z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy krótkie, jasne z loczkiem pośrodku czoła. Ubrane jest w długą, przezroczystą sukienkę. Święta Anna ma twarz o wyrazistych rysach. Ubrana jest w oliwkową suknię z długimi rękawami, czerwony płaszcz z żółtą podszewką i biały welon na głowie. Cała trójka ma wokół głów złote i tłoczone nimby. W lewym dolnym narożu obrazu siedzi Maria Salome z małym św. Janem Ewangelistą na kolanach. Maria ubrana jest w czerwoną suknię i fioletowy płaszcz, ma również białą podwikę z welonem i czepcem na głowie. W prawej dłoni trzyma białą różę. Święty Jan ukazany został jako małe dziecko z kielichem w dłoniach, z którego wyłania się wąż. Dziecko ubrane jest w białą pieluszkę, odsłaniającą nagie ramiona i klatkę piersiową. Po prawej stronie obrazu jest ucięta postać św. Elżbiety, zwrócona trzy czwarte w prawo, która wyciąga dłoń ku stojącemu obok młodzieńczemu św. Janowi Chrzcicielowi. Święta ubrana jest w brązową suknię oraz fioletowy płaszcz z czerwoną podszewką. Na głowie ma biały welon spięty ozdobną opaską z klejnotami, a na kolanach trzyma otwartą księgę. Święty Jan Chrzciciel zwrócony jest w stronę Matki. Na prawej ręce trzyma małego białego baranka oraz prosty krzyż. Ubrany jest w skórę z sierści wielbłąda. Nad głowami Marii Salome, św. Jana Ewangelisty, św. Elżbiety oraz św. Jana Chrzciciela znajdują się złote i okrągłe nimby. W górnej strefie obrazu za wysoką ławą stoją kolejno od lewej: Zebedeusz, św. Józef oraz św. Joachim. Zebedeusz ubrany jest w ciemnozieloną suknię, jasnofioletowy płaszcz oraz czerwoną czapkę; św. Józef ma ciemnofioletową suknię z białym kołnierzykiem i brązowy płaszcz; św. Joachim ma czerwoną suknię, zielony płaszcz z żółtą podszewką oraz trójkolorowe nakrycie głowy. Wszyscy mężczyźni mają twarze ukazujące ich w sile wieku, okolone bujnymi brązowymi brodami. Pomiędzy św. Józefem, a św. Joachimem, wyłania się spośród obłoków niewielkie popiersie błogosławiącego Boga Ojca i gołębica Ducha Świętego. Tło obrazu złocone i tłoczone w motywy roślinne. U dołu inskrypcja: „1516 / RENOVATVM / 1638 / RENOVATVM / 1825 / RENOVATVM 1921”.

Zarys problematyki artystycznej

Dzieło przedstawia Rodzinę Marii i jest kopią obrazu z 1516 roku, który obecnie znajduje się w pałacu arcybiskupim w Krakowie. Ikonografia obrazu ukazuje tzw. małą rodzinę Marii. Dzieł o tej treści malowano wiele, m.in. ich przykłady znajdują się w Muzeum Narodowe w Krakowie (obraz z Gosprzydowej), w kościołach w Proszowicach, Łukowicy, Racławicach Olkuskich, Harklowej, Słomnikach i Nowym Targu.

Streszczenie

Dzieło przedstawia Rodzinę Marii i jest kopią obrazu z 1516 roku, który obecnie znajduje się w pałacu arcybiskupim w Krakowie. Ikonografia obrazu ukazuje tzw. małą rodzinę Marii. Dzieł o tej treści malowano wiele, m.in. ich przykłady znajdują się w Muzeum Narodowe w Krakowie (obraz z Gosprzydowej), w kościołach w Proszowicach, Łukowicy, Racławicach Olkuskich, Harklowej, Słomnikach i Nowym Targu.