Św. Jan Paweł II

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Kęty
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Małgorzaty i św. Katarzyny
Miejsce przechowywania
obok ołtarza Bożego Miłosierdzia
Identyfikator
DZIELO/24197
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza ćwierć XXI wieku
Technika i materiał
odlew gipsowy, polichromia
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Wszystkie prawa zastrzeżone

Dzieje zabytku

Figura pierwotnie znajdowała się obok ambony i ołtarza głównego, następnie umieszczona została po lewej stronie ołtarza bocznego Miłosierdzia Bożego.

Opis

Pełnoplastyczna figura przedstawia św. Jana Pawła II ukazanego w całej postaci, w postawie stojącej i zwróconego na wprost. Papież ukazany jest jako mężczyzna w podeszłym wieku, o przygarbionej sylwetce. Pokrytą głębokimi bruzdami twarz charakteryzują niezwykle realistyczne rysy obrazujące lekki, ciepły uśmiech. Jan Paweł II ubrany jest w papieską sutannę przewiązaną szerokim, jedwabnym pasem z herbem papieskim. Na ramionach ma białą pelerynę, a na głowie piuskę. W lewej, przysuniętej do piersi ręce trzyma niewielki wizerunek Matki Boskiej Kęckiej, w prawej, nieco opuszczonej srebrny różaniec. Figura ustawiona jest na niewysokim, ośmiobocznym postumencie.

Zarys problematyki artystycznej

Zanim Jan Paweł II został ogłoszony świętym najczęstszym powodem wykonywania jego wizerunków było pragnienie upamiętnienia w materialny sposób papieża Polaka i jego pontyfikatu. Innym powodem była chęć zaakcentowania związków danego miejsca z jego osobą, czy to w kontekście wizyty papieskiej, czy wcześniejszych podróży Karola Wojtyły. Jednym z najbardziej charakterystycznych sposobów upamiętniania sylwetki polskiego papieża są jego pomniki i przedstawienia rzeźbiarskie. Na podstawie sporej liczby pomników można stopniowo nakreślić wątki rodzącej się ikonografii Jana Pawła II. Wśród pełnoplastycznych wizerunków papieskich dominują ujęcia w całej postaci, gdzie papież z reguły ukazywany jest w postawie stojącej. Najczęściej pojawia się w stroju pontyfikalnym, zdecydowanie rzadziej w sutannie (m.in. Kraków-Mistrzejowice, Worów, Dzwono-Sierbowice). Jana Pawła II przedstawiano bardzo często w geście pozdrowienia lub błogosławieństwa, z krzyżem w lewej dłoni. Stosunkowo rzadko spotyka się ujęcia papieża w podeszłym wieku. Jednymi z ciekawszych tego typu pomników są dzieła autorstwa Leszka Sobisza w Lubichowie oraz Marka Szali przy Księżówce w Zakopanem. Wizerunki dopełniają zazwyczaj wybrane atrybuty nawiązujące bezpośrednio, bądź w sposób symboliczny do papiestwa. Jako rybak ukazywany bywa z siecią lub łodzią. Chrystusowy zwrot „Tu es Petrus” jest obrazowany przez postument rzeźby przypominający kształtem skałę, bądź wyraża to sam materiał, z jakiego wykonana jest rzeźba. Papież bywa ukazywany także z laską pasterską. W ikonografii Jana Pawła II pojawiają się także wątki kapłaństwa, jak unoszony kielich eucharystyczny. W szeregu pomników akcentowany jest szeroki aspekt pontyfikatu papieża Polaka. Liczne pielgrzymki – kroczący po fragmencie kuli ziemskiej, spuścizna intelektualna – katechizm, otwarta księga, troska o życie i godność człowieka – w relacji z dziećmi. Istnieje też grupa dzieł akcentujących oddanie i wielki kult Matki Boskiej. Stąd usytuowanie wielu pomników w maryjnych sanktuariach, bądź kompozycje nawiązujące do Marii – figurka, symbole maryjne stanowiące dekorację infuły lub szat liturgicznych, lub do modlitwy różańcowej. Przykładem tego typu ikonografii jest rzeźba Jana Pawła II w kościele parafialnym w Kętach. W lewej ręce papież trzyma niewielki wizerunek kęckiej Matki Boskiej w typie krakowskiej Hodegetrii, w prawej różaniec. Atrybuty dodatkowo podkreślają związki Karola Wojtyły z kościołem parafialnym w Kętach – poświęcenie ołtarza Matki Boskiej Częstochowskiej 30 sierpnia 1970. Wiele pomników papieskich prezentuje niski poziom artystyczny, poważny problem stanowi m.in. wierne oddanie rysów twarzy. Omawiana figura stanowi jednak przykład stosunkowo realistycznie wykonanej podobizny Jana Pawła II.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Znajdującą się w kościele parafialnym w Ketach figurę św. Jana Pawła II charakteryzuje niemal hiperrealizm. Rzeźba jest obiektem kultu niedawno wyniesionego na ołtarze polskiego papieża, ale również stanowi upamiętnienie wizyty Karola Wojtyły w kęckiej świątyni na początku lat siedemdziesiątych XX wieku.

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Św. Jan Paweł II", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-pawel-ii

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności