Św. Jan Ewangelista

Dzieje zabytku

Obraz św. Jana Ewangelisty wykonał Sebastian Stolarski w Myślenicach w 1869 roku.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta z przedstawieniem półpostaci świętego Jana Ewangelisty. Święty zwrócony w trzech czwartych w lewo, z głową delikatnie uniesioną w górę, z piórem w prawej, uniesionej dłoni, z lewą ręką opartą na prostym pulpicie, na którym umieszczona jest karta zawijająca się przy brzegach. Ma twarz o młodzieńczych rysach, owalną, z dużymi oczami skierowanymi ku górze, wąskim nosem oraz z małymi ustami. Włosy długie, jasne, z przedziałkiem pośrodku oraz puklami opadającymi na ramiona. Święty ubrany jest w zieloną suknię z długimi rękawami, ze złotym obszyciem wokół szyi oraz czerwony płaszcz zarzucony diagonalnie na prawe ramię. W prawym dolnym narożu obrazu duży, brązowy orzeł o rozpostartych skrzydłach. Tło niebiesko-fioletowe. W prawym dolnym narożu sygnatura „malował S(e)b(astian) Stolarski, w Myślenicach / 1869”. Obraz ujęty drewnianą, złoconą ramą.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Jan był rybakiem, bratem świętego Jakuba Większego, wybranym przez Jezusa na swojego ucznia. Był autorem Ewangelii, Apokalipsy i trzech listów. W ikonografii przedstawiany jest jako młodzieniec, bez brody, gdyż według tradycji był uważany za najmłodszego, a przez to najbardziej umiłowanego przez Chrystusa ucznia. Ukazywany jest z księgą (pergaminem) i piórem, a jego atrybutem jest orzeł. Ten ostatni nawiązuje do wizji istot apokaliptycznych proroka Ezechiela (Ez 1, 10), których postacie utożsamiane były z ewangelistami. Jednocześnie św. Hieronim przypisał tym czterem świętym atrybuty w oparciu o pierwsze rozdziały ich Ewangelii. Świętemu Janowi odpowiadał orzeł, bowiem wzniósł się on swoją twórczością ponad wszystkich ewangelistów.
Obraz malowany jest z wykorzystaniem prostych środków malarskich i nosi cechy malarstwa prowincjonalnego. Jego autor, Sebastian Stolarski, miał swój warsztat w Myślenicach i tworzył dzieła dla okolicznych kościołów. W świątyni w Raciechowicach znajduje się również obraz „Chrzest Chrystusa” jego autorstwa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Pofalowanie płótna, zabrudzenie powierzchni, ubytki warstwy malarskiej w dolnej partii obrazu.

Streszczenie

Obraz św. Jana Ewangelisty wykonał Sebastian Stolarski w Myślenicach w 1869 roku. W ikonografii św. Jan przedstawiany jest jako młodzieniec, bez brody, gdyż według tradycji był uważany za najmłodszego, a przez to najbardziej umiłowanego przez Chrystusa ucznia. Ukazywany jest z księgą (pergaminem) i piórem, a jego atrybutem jest orzeł.

Bibliografia