Św. Jan Chrzciciel
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu. Postać Jana Chrzciciela ukazana frontalnie, w wykroku. Prawa ręka ugięta i uniesiona, trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewa ugięta i opuszczona, trzyma z przodu połę płaszcza. Święty ma kwadratową twarz, o migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną krótką brodą oraz falowanymi, brązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w złoconą melotę, zawiązaną diagonalnie przez prawe ramię, odsłaniającą część wychudzonego torsu. Przy prawej nodze świętego srebrzony baranek. Polichromia ciała naturalistyczna.
Zdjęcie nr 2: Rzeźba ścięta z tyłu. Postać Jana Chrzciciela ukazana frontalnie, w wykroku. Prawa ręka ugięta i uniesiona, trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewa ugięta i opuszczona, trzyma z przodu połę płaszcza. Święty ma kwadratową twarz, o migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną krótką brodą oraz falowanymi, brązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w złoconą melotę, zawiązaną diagonalnie przez prawe ramię, odsłaniającą część wychudzonego torsu. Przy prawej nodze świętego srebrzony baranek. Polichromia ciała naturalistyczna.
Zdjęcie nr 3: Rzeźba ścięta z tyłu. Postać Jana Chrzciciela ukazana frontalnie, w wykroku. Prawa ręka ugięta i uniesiona, trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewa ugięta i opuszczona, trzyma z przodu połę płaszcza. Święty ma kwadratową twarz, o migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną krótką brodą oraz falowanymi, brązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w złoconą melotę, zawiązaną diagonalnie przez prawe ramię, odsłaniającą część wychudzonego torsu. Przy prawej nodze świętego srebrzony baranek. Polichromia ciała naturalistyczna.

Św. Jan Chrzciciel

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Łapsze Niżne
Miejscowość
Kacwin
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Parafia Wszystkich Świętych
Tagi
rzeźba XVIII wieku sztuka pierwszej połowy XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz w północnej kaplicy bocznej
Identyfikator
DZIELO/02035
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza ćwierć XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura św. Jana Chrzciciela powstała razem z ołtarzem w pierwszej ćwierci XVIII wieku.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu. Postać Jana Chrzciciela ukazana frontalnie, w wykroku. Prawa ręka ugięta i uniesiona, trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewa ugięta i opuszczona, trzyma z przodu połę płaszcza. Święty ma kwadratową twarz, o migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną krótką brodą oraz falowanymi, brązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w złoconą melotę, zawiązaną diagonalnie przez prawe ramię, odsłaniającą część wychudzonego torsu. Przy prawej nodze świętego srebrzony baranek. Polichromia ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Jan Chrzciciel był synem kapłana Zachariasza i Elżbiety, krewnej Marii. Nauczał o nadejściu Zbawiciela i udzielał chrztu pokuty. Gdy zjawił się u niego Chrystus, rozpoznał w nim Baranka Bożego i udzielił mu chrztu w rzece Jordan. Święty został pojmany i ścięty na życzenie Salome, córki Herodiady.
W ikonografii św. Jan Chrzciciel przedstawiany jest w melocie, a więc wielbłądziej skórze, gdyż tak został opisany w Ewangelii: „Sam zaś Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder” (Mt 3, 4). Wynika to prawdopodobnie z tego, że prowadził życie pustelnicze. Jego atrybutem jest krzyż bądź laska nim zakończona, jak w omawianej figurze.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, zabrudzenia.

Streszczenie

Figura św. Jana Chrzciciela powstała razem z ołtarzem w pierwszej ćwierci XVIII wieku. W ikonografii św. Jan Chrzciciel przedstawiany jest w melocie, a więc wielbłądziej skórze, jego atrybutem jest baranek.

Bibliografia

Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Jan Chrzciciel św.
Jan Chrzciciel św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w formie podestu i jednobiegowych schodów z pełną balustradą. Kosz na rzucie ściętego koła, na spłaszczonym wałku, z podwieszeniem o formie zbliżonej do stożka o wklęsłych bokach, ujętego czterema wolutami i pierścieniem, zakończonego szyszką. Ścianki kosza wydzielone wąskimi pilastrami, o trzonach dekorowanych plecionką, dźwigającymi gzyms stanowiący parapet, wyłamany na ich osi. W ich polach płyciny z rozetami, pod gzymsem podwieszone kwiatowe girlandy. Zaplecek wąski, flankowany dwoma pilastrami, kanelowanymi w dolnej partii trzonów, z rozetami w górnej. W polu płycina w formie stojącego prostokąta z dużą rozetą w środku, nad nią klucz. Baldachim na planie analogicznym do kosza, dekorowany kimationem oraz ornamentem roślinnym. Na nim rzeźbiony fragment skały z dwiema uskrzydlonymi główkami anielskimi, na którym leży otwarta księga z napisem „POENITE / MINI ET / CREDITE / EVANGE/LIO Marci 1. v(ersum) 15.”; za nią ustawione liście palm i duży krzyż, z promieniami na skrzyżowaniu belek. Obok, na skale siedzi putto, za nim gorejące serce i kotwica. Na podniebieniu baldachimu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ambony polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze żółto-zielonym, detale i ornamentyka złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Figura ukazana w pozycji siedzącej, frontalnie, z głową skierowaną w lewo i nogami zwróconymi w drugą stronę. Prawą rękę ma złożoną na piersi, lewą wyciągniętą w bok. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, zadartym nosie i rozchylonych ustach, okoloną kręconymi, ciemnobrązowymi włosami, opadającymi na ramiona. Anioł ubrany jest w złoconą szatę opasującą ciało, przepasaną w talii, zawiniętą na lewym ramieniu, odsłaniającą część torsu, lewą nogę. Skrzydła ma złocone, duże i złożone po bokach postaci. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Figura ukazana frontalnie, z głową skierowaną w prawo, w pozycji siedzącej, z uniesioną prawą nogą. Obie ręce ma złożone na piersi. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, wąskim nosie i rozchylonych ustach, okoloną kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Anioł ubrany jest w złoconą szatę opasującą ciało, odsłaniającą część torsu, ramiona i prawą nogę. Skrzydła ma złocone, duże i złożone po bokach postaci. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu, drążona. Anioł ukazany w pozycji siedzącej, z uniesionym prawym kolanem, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Obie ręce ma ugięte, skierowane w prawą stronę, w prawej dłoni trzyma berło zakończone okiem Opatrzności. Twarz ma pełną, o wysokim czole, wąskich migdałowatych oczach, prostym nosie i pełnych ustach, okoloną brązowymi, falowanymi włosami sięgającymi ramion i przylegającymi do głowy. Ubrany jest w złoconą szatę, zawiniętą wokół ciała odsłaniającą tors i częściowo nogi. Przy lewym boku jedno, małe skrzydło, złocone i złożone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu, drążona. Anioł ukazany w pozycji siedzącej, z uniesionym lewym kolanem, frontalnie, z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Lewą ręką przytrzymuje na ramieniu tablicę, w prawej ugiętej trzyma gąbkę, którą na niej kładzie. Twarz ma pełną, o wysokim czole, wąskich migdałowatych oczach, prostym nosie i pełnych ustach, okoloną brązowymi, falowanymi włosami sięgającymi ramion i przylegającymi do głowy. Ubrany jest w złoconą szatę zawieszoną diagonalnie na jego lewym ramieniu, odsłaniającą część torsu i nogi. Przy prawym boku jedno małe skrzydło, złocone i złożone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu, drążona, ustawiona na brązowym cokole w kształcie kamienia. Postać anioła ukazana frontalnie, w wykroku, z rozłożonymi na boki rękami. Twarz ma owalną, o wąskich, migdałowatych oczach, prostym nosie i wąskich ustach, okoloną krótkimi, kręconymi włosami. Ubrany jest w długą, złoconą szatę, zawiniętą na prawym ramieniu, odsłaniającą tors i prawą nogę, ściśle opasującą ciało i obficie drapowaną. Na nogach ma srebrzone sandały z nagolennikami. Skrzydła ma duże, srebrzone i złożone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Jan Chrzciciel", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-chrzciciel-16

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności