Św. Antoni Padewski
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
bocheński
Gmina
Łapanów
Miejscowość
Łapanów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niegowić
Parafia
Św. Bartłomieja Apostoła
Miejsce przechowywania
lewy ołtarz przytęczowy
Identyfikator
DZIELO/03353
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1887 rok (?)
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Dzieje zabytku
W kronice parafialnej odnotowano, że w 1887 roku „sprawiono 3 obrazy wierzchnie na ołtarze”. Jednym z nich, z dużym prawdopodobieństwem, mógł być obraz św. Antoniego Padewskiego wprawiony do ołtarza bocznego.
Opis
Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym. W centrum kompozycji św. Antoni ukazany do kolan, zwrócony w trzech czwartych w lewo. W prawej, ugiętej i uniesionej ręce trzyma gałązkę lilii, lewą podtrzymuje Dzieciątko. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach skierowanych w górę, garbatym nosie i pełnych ustach, na głowie ma tonsurę. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański, przepasany sznurem z zawieszonym różańcem. Dzieciątko w pozycji siedzącej, ukazane tyłem, zwrócone w trzech czwartych, lewą ręką ujmuję za szyję świętego. Twarz ma pełną, okoloną, jasnymi, krótkimi włosami. Ubrane jest w białą tunikę ze złoconą lamówką u szyi oraz czerwony płaszcz wokół bioder. Postacie ukazane we wnętrzu. W prawej części obrazu pulpit z otwartą księgą i krucyfiksem, w lewej części obrazu okno z widocznym w tle budynkiem.
Zarys problematyki artystycznej
Święty Antoni w młodym wieku wstąpił do zakonu kanoników regularnych, dopiero później do franciszkanów, gdzie przyjął imię Antoni. Prowadził przede wszystkim działalność kaznodziejską, jak również był wykładowcą na uniwersytecie w Bolonii. Pozostawił po sobie liczne teksty kazań. Święty Antoni otrzymał tytuł doktora Kościoła. W ikonografii przedstawiany jest w habicie franciszkańskim z tonsurą na głowie. Często trzyma bądź adoruje Dzieciątko, gdyż według legendy świętemu ukazał się Jezus. Jego atrybutem jest również lilia.
Stan zachowania / Prace konserwatorskie
Zabrudzeni i przetarcia malatury.
Streszczenie
Obraz św. Antoniego Padewskiego prawdopodobnie został zakupiony w 1887 roku i wprawiony do ołtarza bocznego. Święty w ikonografii przedstawiany jest w habicie franciszkańskim z tonsurą na głowie. Często trzyma bądź adoruje Dzieciątko, gdyż według legendy świętemu ukazał się Jezus.
Bibliografia
Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989
Osoby związane z dziełem
Inne dzieła z tego miejsca
![Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie leżącego prostokąta, ujęta ramą, flankowana wolutowymi uszakami przechodzącymi w spływy wolutowe. U góry pozostałości po owalnym medalionie w kartuszu; u dołu kartusz z herbem Pilawa, z inicjałami „AT / W” i „Z / W”, ujęty antytetycznie zwróconymi wolutami. W polu tablicy inskrypcja: „D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / Dopędziwszy szczęśliwie kresu smiertelnego / pełen cnot, y postępków godnych życia swego / Tu cny mąż Andrzey z Werby Werbski iest złożony / W Woiewodztwie Wołynskim szlachetnie zrodzony / Wieczny pamieci godzien dla swoiey ludzkosci / znamienitey y wielkiey v wszystkich milości / y zyciem, y poboznym zerciem godzien sławy / maż zaprawde herbowney godzien swey Pilay / któremu Magdalena Lyszkowska z dziatkami / zlany ach serdecznemi ten nagrobek łzami / wystawiła w potomny znak affektu swego / wieczney w Bogu swiatłosci / życząc duszy iego / Vmarł roku panskiego 1666 dnia 1 maia / żył lat 46”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576163b094eef3d32613c4b5/WorkImage/5b15a663e1b8052fd2fd32b5/5b15a663e1b8052fd2fd32b5_blockSmall.jpg?rand=1714004987)
![Zdjęcie nr 1: Płyta epitafijna w formie stojącego prostokąta, dwustrefowa, ujęta ramą. W górnej strefie płaskorzeźbiona scena ukazująca klęczącego przed krzyżem rycerza, zwróconego profilem w lewo, z uniesioną głową i rękami złożonymi w geście modlitwy. Ubrany jest w zbroję płytową, z szablą przy boku, przed nim leży hełm, obok włócznia. Przed nim na skale ustawiony krzyż z figurą Chrystusa. W prawym górnym rogu herb Drużyna w wieńcu laurowym. W dolnej strefie inskrypcja:
„D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / GENEROSVS AC MAGNIFIC[US] MARTIN[US] DE ŁAPANOV ŁAPKA / ANIMAM CORPVS, I IERITA VITAM SPEM SALVTIS DEFERO ANEDEITA / BVNAL SPIRITVM COMMENDO CIRISTIE SVET SACTISSIME VIRGINI MATRI / VIXI / AD MOREM NON SOLVM AT NATVRAM / PACIS BELLI[US] ARTIBVS CLARVS / HVMANITATE SI NON SVPERIOR PAR CAETERI / NON TAM ANNIS QVAM BELLICIS LABORIB[US] FRACTVS MORIOR PRAEPROPERE / ISMVLTVM VIXIT QVI PROBE VIXIT / O ANICI VALETE ET VIVITE / NOC DOLORIS LABRVM FLENS MARIANNA DE LIPIE / CONSOPS SUPERSTES FIERI CURAVIT/ OBIIT ANNO 1652 DIE 28 7BRI / VIXIT ANNIS 53”. Na ramie, w lewym dolnym rogu znak kamieniarski w formie łopaty.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576163b094eef3d32613c4b6/WorkImage/5b15a634fa9947d018db1186/5b15a634fa9947d018db1186_blockSmall.jpg?rand=1714004987)
Inne dzieła z tego roku
![Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie leżącego prostokąta, z inskrypcją: "KU CZCI i PAMIĘCI | KAZIMIERZA GIRTLERA / syna Sebastyana Ur(odzonego) d(nia) 24/3 1804 r[oku] w Krakowie Zm(arłego) d(nia) 29/1 1887 r(oku) / Najlepszemu mężowi Ojcu i bratu wiernemu synowi / Kościoła i ojczyzny ten napis położyła żona / ELEONORA z JANOWSKICH / niepocieszona po stracie drogiego męża. / PRAWOŚC I CNOTA WIODŁY GO W ŻYCIU | TĘSKNIŁ DO CISZY I SPOKOJU, ŁAKNĄŁ SPRAWIEDLIWOŚCI. / BOŻE DAJ JEGO DUSZY ODPOCZYNEK WIECZNY."](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5a9b1dc59ee2f0d240133134/WorkImage/5b76b68ece0e410f6e8bf456/5b76b68ece0e410f6e8bf456_blockSmall.jpg?rand=1714004987)
Podobne dzieła
Po tytule
Po kategorii
Po tagach
Po technice i materiale
![Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761632794eef3d32613ba97/WorkImage/5b446d5a4d9d597226db9bba/5b446d5a4d9d597226db9bba_home.jpg?rand=1714004987)
Jak cytować?
Paulina Kluz, "Św. Antoni Padewski", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-antoni-padewski-12