Pieta

Dzieje zabytku

Obraz sprawiony do kościoła w Modlnicy, okresowo tylko eksponowany we wnętrzu prezbiterium. Obecnie na stałe zawieszony na obecnym miejscu ze względów konserwatorskich.

Opis

Obraz w kształcie prostokąta stojącego z przedstawieniem Piety. W centrum kompozycji Matka Boska ze zmarłym Chrystusem złożonym na jej kolanach. Maria ukazana en face, w pozycji siedzącej, z rozłożonymi szeroko rękoma, z mieczem wbitym w pierś. Głowa lekko skierowana w prawo i ku górze. Ubrana w długą, jasnoróżową suknię z długimi rękawami, granatowy płaszcz przewieszony przez lewe ramię i otulający jej nogi oraz brązowy welon na głowie. Twarz owalna z szerokim, długim nosem, małymi i drobnymi ustami oraz dużymi oczami skierowanym ku górze. Na jej kolanach złożone martwe ciało Chrystusa. Chrystus zwrócony en trois quarts w lewo, z prawą ręką przełożoną przez kolano Marii, a lewą ułożoną na lewym udzie. Głowę ma przechyloną na prawe ramię, z zastygłym wyrazem bólu, oczy zamknięte, usta lekko rozchylone, długi i szeroki nos. Twarz okala krótko przystrzyżona, ciemnobrązowa broda. Chrystus przewiązany w pasie szarym perizonium, którego końce w obfitych fałdach spływają na ziemię. Po obu stronach Chrystusa dwa aniołki trzymają w rękach gwoździe. Aniołek po prawej stronie obrazu, ukazany z lewego profilu, w pozycji klęczącej, prawą ręką ociera łzy, a w lewej trzyma gwóźdź. Aniołek po lewej stronie zwrócony jest en trois quarts w lewo, ukazany w pozycji półleżącej, z gwoździem unoszonym w lewym ręku, głową skierowaną w prawo. W dolnej partii obrazu rozrzucone Narzędzia Męki Pańskiej: korona cierniowa, titulus z literami I.N.R.I., gwoździe, młotek i obcęgi. Całość ukazana na tle dużego, prostego krzyża w kolorze brązowym. W górnej części obrazu ukazane zostały aniołki z Arma Christii oraz główki anielskie pośród obłoków.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz jest unikatowym przykładem zachowanych w ilości jedynie kilku sztuk opon wielkopostnych służących do zasłaniania ołtarzy w okresie Wielkiego Postu lub Wielkiego Tygodnia. Tematyka przedstawień odnoszących się do męki Chrystusa była zróżnicowana.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dużych rozmiarów obraz, malowany olejno na płótnie, przedstawia Matkę Boską siedzącą z rozłożonymi rękami w geście bólu i rozpaczy u stóp krzyża na Golgocie. Przed nią na ziemi złożono ciało zdjętego z krzyża martwego Chrystusa, opierając Go plecami o kolano Marii. U nóg Chrystusa siedzą dwa aniołki, każdy z gwoździem w dłoni. Pozostałe Arma Christi rozrzucone wokół na ziemi. Obraz, datowany na XVIII wiek, pełnił funkcję opony-kotary wielkopostnej do zasłaniania ołtarzy w okresie Wielkiego Postu lub tylko Wielkiego Tygodnia. Jest to dzieło unikatowe.

Bibliografia