Ołtarz główny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Czarny Dunajec
Miejscowość
Podszkle
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Rozalii
Tagi
Bródny Stanisław ołtarz główny rzeźba XX wieku
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/13692
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
1923 rok
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, rzeźbiarskie, snycerskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz został wykonany w 1923 roku, w czasie gdy proboszczem parafii był ksiądz Józef Buroń. Największą część kwoty na budowę ołtarza przekazała Józefina Wojdyłła, żona Jana ze Studzionek. Autorem dzieła jest Stanisław Bródny, o czym świadczy napis umieszczony z tyłu ołtarza, zanotowany przez Andrzeja Skorupę: „Zbudowany AD 15.12.1923 przez Stanisława Bródnego w Tarnowie za ks. prob. J. Bórnia kosztem gminy”.

Opis

Ołtarz przyścienny, architektoniczny, trójosiowy. Mensa ołtarzowa skrzyniowa, prostopadłościenna z kamiennym portatylem, zamknięta profilowanym gzymsem podtrzymywanym przez cztery marmoryzowane kolumny. Antepedium dekorowane trzema płycinami: środkowa kwadratowa z krzyżem trójlistnym w czworoliściu, boczne z aplikowanym motywem winorośli i kłosów zbóż. Retabulum ustawione na predelli, trójosiowe o półkoliście zamkniętych wnękach zakończonych trójkątnymi szczytami, w polu których uskrzydlone główki anielskie w medalionach. Wnęka środkowa wyższa i szersza zamknięta dwuspadowym daszkiem, ujęta parą kolumn kompozytowych wspierających odcinki gzymsu. Wewnątrz obraz z przedstawieniem św. Rozalii. We wnękach bocznych pełnoplastyczne figury św. Piotra po lewej i św. Pawła po prawej stronie. Nad wnęką środkową baldachim z figurą Chrystusa Zmartwychwstałego, po bokach pełnoplastyczne figury świętych. Predella dekorowana fryzem arkadkowym oraz płycinami z maswerkowaniem i rozetami, boki retabulum ujęte ażurowymi uszakami formowanymi z wici roślinnej. Półkoliste łuki wnęk zdobione arkadkami. Całość polichromowana na odcień ciemnobrązowy, detal architektoniczny i profilowania pomarańczowe oraz złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz główny został wykonany w stylu neorenesansowym, choć można w nim również zauważyć inne elementy neostylowe, jak na przykład neogotycką predellę. W polu głównym umieszczony jest obraz św. Rozalii, patronki kościoła w Podszklu. Obraz z przedstawieniem św. Rozalii namalował nieznany malarz. Święta Rozalia (1130-1165 lub 1170) wiodła pokutne życie w grocie na Sycylii. Podczas zarazy w Palermo w 1624 roku objawiła się niewieście, której zdradziła miejsce swojego pochówku. Po przeniesieniu relikwii świętej do miasta, epidemia ustąpiła. Odtąd święta jest patronką od chorób zakaźnych. W ikonografii, tak jak na omawianym dziele przedstawiana jest jako młoda kobieta, żyjąca w ascezie, w grocie skalnej. Jej atrybutami są kwiaty róż, odnoszące się do jej imienia oraz czaszka i krucyfiks symbolizujące pokutne życie.

Streszczenie

Ołtarz głowny został wykonany w 1923 roku. W polu głównym znajduje się obraz św. Rozalii. We wnękach bocznych pełnoplastyczne figury św. Piotra po lewej i św. Pawła po prawej stronie. W zwieńczeniu, nad wnęką środkową baldachim z figurą Chrystusa Zmartwychwstałego, a bo bokach pełnoplastyczne figury świętych.

Bibliografia

Kramiszewska Aneta, "Św. Rozalia" , [w:] "Encyklopedia katolicka, t. 17" , Lublin 2012 , s. 416-417
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997

Jak cytować?

Maria Działo, "Ołtarz główny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-glowny-107

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności