Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Rabka-Zdrój
Miejscowość
Rabka-Zdrój
Tagi
sztuka drugiej połowy XVIII wieku sztuka około 1800 sztuka późnobarokowa
Miejsce przechowywania
południowa ściana prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/05819
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XVIII wieku - początek XIX wieku (przed 1804)
Fundator
ks. Andrzej Antałkiewicz (?)
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Dwa bliźniacze ołtarze boczne usytuowane na ścianach bocznych prezbiterium mogły powstać w czwartej ćwierci XVIII wieku lub na początku XIX wieku. Czas ich powstania wskazuje na to, że mógł je sprawić do kościoła proboszcz Andrzej Antałkiewicz w związku z modernizacją kościoła rabczańskiego.

Opis

Retabulum podtrzymywane na drewnianej listwie w formie profilowanego wspornika. Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem. Retabulum ujęte parą zdwojonych pilastrów o kapitelach kompozytowych i kanelowanych trzonach, dźwigających zdwojone imposty oraz jeden fragment przerwanego, falistego przyczółka (drugiego brak). Na osi pilastrów ustawione konsole dekorowane rocaille'owymi kartuszami z figurami niezidentyfikowanych Ewangelistów. W polu głównym wnęka w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem falistym z uskokiem, zwieńczona fragmentem falistego gzymsu; z obrazem św. Kazimierza. Ponad wnęką rocaille z dwoma ornamentalno-roślinnymi zwisami. Zwieńczenie w formie zbliżonej do trapezu, o wklęsłych bokach z wolutowymi uszakami, zamknięte fragmentem gzymsu wyłamanego na kształt łuku odcinkowego nadwieszonego, dekorowane dwoma wazonikami oraz fragmentami rocaille'u i zwisem kwiatowym. W polu obraz św. Joachima nauczającego Marię w formie zbliżonej do zwieńczenia, ujęty wąską ramą dekorowaną rocaille'm. Obraz flankowany kampanulami. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze biało-szarym, profile i ornamentyka złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Retabulum o prostej konstrukcji, w typie aediculowym. Ma skromną dekorację w postaci rocaille'u, ornamentu roślinnego oraz klasycyzujących wazonów. Forma ołtarza jak i jego zdobienia wskazują na okres powstania dzieła na przełomie XVIII i XIX wieku. Niestety brak jest informacji źródłowych odnośnie dzieła.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zły; brak mensy oraz fragmentu konstrukcji pod obrazem głównym, brak prawego fragmentu przerwanego przyczółka oraz jednego zwisu roślinnego dekorującego pierwotnie łuk zwieńczenia. Liczne ślady po drewnojadach, silne zabrudzenia.

Streszczenie

Retabulum mogło zostać wykonane w czwartej ćwierci XVIII wieku lub na początku XIX wieku. Czas powstania dzieła wskazuje na to, że mógł je sprawić do kościoła proboszcz Andrzej Antałkiewicz w związku z modernizacą kościoła rabczańskiego. Jest w typie aediculowym o prostej konstrukcji i skromnej ornamentyce.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. 3: Województwo krakowskie, t. 1, z. 1: Powiat nowotarski", Warszawa 1938

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Ołtarz boczny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-207

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności