Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Rabka-Zdrój
Miejscowość
Rabka-Zdrój
Tagi
ołtarz boczny sztuka drugiej połowy XVIII wieku sztuka około 1800 sztuka późnobarokowa
Miejsce przechowywania
północna ściana prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/05813
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XVIII wieku - początek XIX wieku (przed 1804)
Fundator
ks. Andrzej Antałkiewicz (?)
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie i stolarskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Dwa bliźniacze ołtarze boczne usytuowane w prezbiterium mogły powstać w czwartej ćwierci XVIII wieku lub pierwszej ćwierci XIX wieku. Czas ich powstania wskazuje na to, że mógł je sprawić do kościoła proboszcz Andrzej Antałkiewicz w związku z modernizacją kościoła rabczańskiego.

Opis

Retabulum podtrzymywane na drewnianej listwie w formie profilowanego wspornika. Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, ustawiona na niskim cokole. Retabulum ujęte parą zdwojonych pilastrów o kapitelach kompozytowych i kanelowanych trzonach, dźwigających zdwojone imposty oraz fragmenty przerwanego, falistego przyczółka. Na osi pilastrów ustawione konsole dekorowane rocaille'owymi kartuszami. W polu głównym wnęka w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem falistym z uskokiem, ujęta profilowaną ramą; z obrazem św. Stanisława Kostki. Rama dekorowana fragmentami ornamentu roślinnego, zwieńczona dwoma uskrzydlonymi główkami anielskimi na obłoku, ponad nimi rocaille ujęty dwoma ornamentalno-roślinnymi zwisami. Poniżej obrazu wspornik dekorowany perełkowaniem, cekinami i żłobkami. Nastawa ujęta uszami utworzonymi z rocaille'u i ornamentu roślinnego. Zwieńczenie retabulum w formie zbliżonej do trapezu, o wklęsłych bokach z wolutowymi uszakami, zamknięte fragmentem gzymsu wyłamanym na kształt łuku odcinkowego nadwieszonego, dekorowane dwoma wazonikami oraz fragmentami rocaille'u i zwisami kwiatowymi. W polu obraz św. Jana z Dukli w formie zbliżonej do zwieńczenia, ujęty wąską ramą dekorowaną rocaille'm. Obraz flankowany kampanulami. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze biało-szarym, profile i ornamentyka złocone. Na listwie podtrzymującej nastawę ustawione dwie figury – św. Jana Ewangelisty i niezidentyfikowanego biskupa.



Zarys problematyki artystycznej

Retabulum o prostej konstrukcji, w typie aediculowym. Ma skromną dekorację w postaci rocaille'u, ornamentu roślinnego oraz klasycyzujących wazonów. Forma ołtarza jak i jego zdobienia wskazują na okres powstania dzieła na przełomie XVIII i XIX wieku. Niestety brak jest informacji źródłowych odnośnie dzieła.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Brak fragmentu ornamentu na ramie wokół obrazu głównego. Spękania struktury, ubytki mechaniczne, silne przetarcia polichromii i złoceń oraz zabrudzenia.

Streszczenie

Retabulum mogło zostać wykonane w czwartej ćwierci XVIII wieku lub na początku XIX wieku. Czas jego powstania wskazuje na to, że mógł je sprawić do kościoła proboszcz Andrzej Antałkiewicz w związku z modernizacją kościoła rabczańskiego. Przedstawia typ aediculowy o prostej konstrukcji i skromnej ornamentyce.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. 3: Województwo krakowskie, t. 1, z. 1: Powiat nowotarski", Warszawa 1938

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Ołtarz boczny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-206

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności