Ołtarz boczny

Dzieje zabytku

Pierwotnie w miejscu tym znajdował się ołtarz św. Jana Nepomucena wzmiankowany w aktach wizytacji z 1820 roku. Być może obecny ołtarz jest przebudową poprzedniego.

Opis

Nastawa ołtarzowa przyścienna, architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem. Ołtarz skrzyniowy, prostopadłościenny z kamiennym portatylem w drewnianej ramie. Antepedium drewniane, zdobione płyciną, w której umieszczony jest monogram Matki Boskiej. Po bokach płaskorzeźbione gałązki kwiatów. Tabernakulum w formie prostopadłościennej szafki flankowanej parą wolnostojących kolumienek o korynckich kapitelach, podtrzymujących profilowany gzyms płyty nakrywającej całość obiektu. Drzwiczki w formie zbliżonej do kwadratu, zamknięte półkoliście, zdobione płaskorzeźbioną dekoracją ukazującą kielich z hostią.

Retabulum ustawione na wysokim, zdwojonym, uskokowym cokole. Nastawa ujęta parą kolumn korynckich. Kolumny wspierają przerwane, wyłamane ponad nimi belkowanie z wysuniętym gzymsem. Pola środkowe w formie prostokątnej wnęki zamkniętej półkoliście, ujętej profilowaną ramą. Wewnątrz pola rzeźba Matki Boskiej ustawiona na wsporniku, wspartym na dwóch kolumienkach. Po lewej stronie rzeźba św. Bernadetty z Soubirous. Tło malowane na kolor błękitny. W partii fryzu motyw stylizowanej palmety. Po bokach nastawy uszy z liści akantu oplatające kratkę regencyjną. W pionowych polach flankujących główną scenę ołtarza ornamentyka roślinna liści akantu z rozetami, pomiędzy nimi motyw kwiatu róży.

Zwieńczenie o formie wklęsło-wypukłej, ujęte dekoracyjnymi spływami o formach roślinnych. W polu płaskorzeźba przedstawiająca popiersie św. Maksymiliana Marii Kolbego. Po bokach zwieńczenia dwie rzeźby aniołów. Polichromia całości struktury ołtarza w odcieniach brązu, profilowania, detal architektoniczny i ornamentyka złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz został wykonany w XVIII wieku, reprezentuje typ aediculowy, czyli jednokondygnacyjnej, jednoosiowej struktury ujętej parą podpór dźwigających przerwane belkowanie, ze zwieńczeniem. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły twórcy tego retabulum. W polu głównym umieszczona jest rzeźba Matki Boskiej z Lourdes. Kult Matki Bożej z Lourdes rozwinął się po objawieniach adresowanych do Berndetty Soubirous w grocie Massabielle koło Lourdes w 1858 roku. Stworzenie wizerunku Matki Bożej zlecono artyście Josephowi-Hugus Fabischowi, który wykonał rzeźbę w białym marmurze karraryjskim na podstawie opisów wizjonerki. Rezultat prac Fabischa rozczarował jednak Bernadettę, a następnie i samego artystę. Mimo to, figurę umieszczono w grocie i w krótkim czasie stała się najczęściej rozpowszechnianym wizerunkiem „Pięknej Pani”. Wzorowana na dziele Fabischa rzeźba w kościele w Podwilku jest jednym z wielu przykładów popularności tego przedstawienia.

Streszczenie

Ołtarz został wykonany w XVIII wieku, reprezentuje typ aediculowy, czyli jednokondygnacyjnej, jednoosiowej struktury ujętej parą podpór dźwigających przerwane belkowanie, ze zwieńczeniem. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły twórcy tego retabulum. W polu głównym umieszczona jest rzeźba Matki Boskiej z Lourdes wykonana na przełomie XIX i XX wieku.

Bibliografia