Sakralne Dziedzictwo Małopolski

Dzieje zabytku

W latach 1916-1917 polichromię ścian i stropów kościoła wykonał malarz Adam Giebułtowski. Koszt wykonanych prac wyniósł około 6 tys. koron, a „największym ofiarodawcą to był Jan Foks z żoną Franciszką”.

W latach 2009-2014 przeprowadzono gruntowną renowację wnętrza kościoła, która ujawniła, iż wspomniana polichromia z początku XX wieku pokrywa częściowo zachowaną osiemnastowieczną malaturę.

Opis

Malowidło w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym, obwiedzione niebiesko-czerwono-złotą bordiurą ze stylizowanych motywów roślinnych, przedstawia Chrystusa nauczającego zgromadzonych wokół niego ludzi. Stojący Jezus ukazany w centrum kompozycji z uniesionymi do góry rękami jest zwrócony profilem w prawo. Jego szczupła, pociągła twarz jest okolona zarostem, nos jest długi i prosty, a włosy długie i faliste. Zbawiciel odziany w czerwoną tunikę i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, ma stopy bose. Wokół niego siedzą kobiety, mężczyźni i dzieci w różnym wieku, odziani w długie tuniki, a niektórzy w płaszcze i nakrycia głowy. U stóp Chrystusa klęczy dwoje dzieci w białych tunikach. Po lewej stronie za Jezusem znajdują się dwie postaci słuchających, poniżej nich duży kamień oraz gałęzie drzewa. W tle górzysty pejzaż z rzeką i jasne niebo.

Zarys problematyki artystycznej

Sceny wielofiguralne polichromii ścian prezbiterium kościoła odwołują się do wydarzeń nowotestamentowych. Przedstawienia mają charakter narracyjny i odnoszą się do popularnych w tego typu dekoracjach epizodów ewangelicznych.

Prezentowana scena ilustruje jedno z kazań wygłaszanych przez Jezusa do ludności gromadzącej się na wzgórzach bądź nad brzegami jezior. Nie jest jednoznaczne, do której z ewangelicznych opowieści nawiązuje omawiana kompozycja. Z uwagi na grupę dzieci w pobliżu Jezusa być może chodzi tu o epizod z opisanej przez św. Marka Ewangelistę podróży do Jerozolimy, w trakcie której Jezus błogosławił dzieciom (Mk 10,13-16).

Autorem polichromii jest pochodzący z Oświęcimia Adam Giebułtowski (zm. 1968), który najprawdopodobniej był uczniem Jana Matejki. Można wnioskować, iż był on stosunkowo popularnym malarzem w regionie Małopolski, ponieważ polichromie jego autorstwa zdobią wnętrza kościołów m.in. w Rabce Zdrój (kościół św. Marii Magdaleny), Łodygowicach, Głębowicach, Bielsku-Białej oraz Machowej. Malowidła te charakteryzuje stylistyka młodopolska zarówno w sposobie komponowania scen figuralnych i kształtowania postaci, jak i intensywna, zróżnicowana kolorystyka oraz stylizowana ornamentyka roślinna.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drobne poziome pęknięcia struktury malarskiej.

Literatura

1. Tajemnice kościoła, "Oświęcimska gmina", nr 5, 2009, s. 13.

Streszczenie

Charakteryzująca się młodopolską stylistyką i kolorystyką scena polichromii ściany prezbiterium ukazuje narracyjne przedstawienie ewangeliczne z Jezusem nauczającym tłumy.