Męczeństwo Św. Sebastiana

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Lanckorona
Miejscowość
Lanckorona
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Tagi
Orłowski Łukasz św. Sebastian
Miejsce przechowywania
ołtarz przytęczowy północny
Identyfikator
DZIELO/03326
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
około 1762 roku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Józef Skabski
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Według inskrypcji obraz namalowany przez Łukasza Orłowskiego powstał około 1762 roku. Jego prawdopodobnym fundatorem był Jan Wielopolski, starosta lanckoroński i kolator świątyni.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ukazuje św. Sebastiana przywiązanego do drzewa, o rękach skrępowanych sznurem na plecach. Postać zajmuje niemal cały kadr obrazu. Ciało świętego przebite czterema strzałami silnie pochylone do przodu, przepasane na biodrach tkaniną, z prawą nogą lekko wysuniętą, z lewą cofniętą, ugiętą w kolanie. Jego głowa jest nieproporcjonalnie mała w stosunku do ciała, nos długi, oczy na wpółotwarte, usta pełne, włosy brązowe, lekko kręcone, opadające na kark i wzdłuż lewego policzka. U jego stóp leżą czerwony kołczan z niebieską szarfą ze strzałami i łuk. Za drzewem widoczne krzewy i drzewa. W tle po prawej stronie kompozycji ukazuje się grupa jeźdźców i daleki, pagórkowaty krajobraz. Wzdłuż dolnej krawędzi, częściowo zasłonięta ramą inskrypcja: „A(nno) D[omini] 1762 d(ie) 27. January Benedicta / Pinciera per R(everendum) Lucam Orłowski Cracoviae”.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz jest jedną z kilku zachowanych w Polsce replik dzieła antwerpskiego malarza Gerarda Seghersa (1591-1651), rytowanego przez Paula Pontiusa około 1618-1658 i François Ragota około 1630-1670. Z tych samych ryciny korzystali autorzy obrazów przedstawiających wczesnochrześcijańskiego świętego w kościołach w Bliznem (1723), Bieczu (2. poł. XVII wieku) i Wąchocku (XVII w.). Orłowski zredukował swoją kompozycję, rezygnując z postaci anioła wyciągającego strzałę, a widocznego na wspomnianych rycinach, wprowadzając grupę oprawców rzymskiego świętego. Najbliższym lanckorońskiego dzieła jest obraz w kaplicy św. Sebastiana w kościele Kamedułów na Bielanach w Krakowie, błędnie datowany na połowę XVII wieku. Dzieło w kościele w Lanckoronie niewątpliwie należy do najciekawszych płócien w twórczości Orłowskiego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Płótno miejscami pomarszczone, zabrudzone.

Streszczenie

Obraz Św. Sebastian jest jednym z najciekawszych dzieł krakowskiego malarza Łukasza Orłowskiego. Powstało około 1762 roku. Autor posłużył się jedną z rycin obrazu autorstwa antwerpskiego malarza Gerarda Seghersa.

Bibliografia

Walicki Michał, Tomkiewicz Władysław, "Malarstwo polskie. Manieryzm, barok", Warszawa 1971
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Kornecki Marian, "Gerarda Seghersa „Św. Sebastian” w Polsce. Przyczynek do problemu zapożyczeń, adaptacji i aktualizacji barokowych kompozycji malarskich" , „Roczniki Humanistyczne” , s. 65-88

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Józef Skabski, "Męczeństwo Św. Sebastiana", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/meczenstwo-sw-sebastiana-3

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności