Trójca Święta

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Waksmund
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Świętej Jadwigi Śląskiej
Kościół
Świętej Jadwigi Śląskiej
Tagi
Bochyński Stanisław malarstwo XX wieku Trójca Święta
Miejsce przechowywania
zwieńczenie ołtarza głównego
Identyfikator
DZIELO/10823
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1909 rok
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo-Nosal
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany przez Stanisława Bochyńskiego w 1909 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem trójlistnym z przedstawieniem Trójcy Świętej. Po lewej stronie kompozycji siedzi Chrystus zwrócony w trzech czwartych w lewo. Zbawiciel prawą ręką przytrzymuje wysoki krzyż, a lewą wyciąga przed siebie. Ma skrzyżowane nogi, prawą stopę opiera na globie. Twarz ma podłużną o delikatnych rysach, szeroko otwartych oczach i prostym nosie, okoloną jasną i gęstą brodą rozdzieloną na końcu na dwa pukle oraz jasnobrązowymi włosami opadającymi na plecy. Chrystus jest ubrany w czerwony płaszcz okrywający ramiona, biodra i nogi, lecz odsłaniający tors. Na jego ciele widoczne są ślady męki – przebity bok oraz rany po gwoździach. Po prawej stronie kompozycji siedzi Bóg Ojciec zwrócony w trzech czwartych w prawo, z prawą stopą opartą na globie. W prawej ręce trzyma berło, lewą ma ugiętą w łokciu i uniesioną. Ma twarz o rysach starszego mężczyzny z orlim nosem, dużymi i niebieskimi oczami, okoloną długą i siwą brodą oraz siwymi włosami sięgającymi do ramion. Jest ubrany w długą, białą suknię z szerokimi rękawami oraz niebieski płaszcz z zieloną podszewką i szeroką, złotą lamówką na brzegach. Pomiędzy postaciami, u góry, widoczna jest gołębica Ducha Świętego unosząca się na tle rozświetlonego nieba. Scena rozgrywa się na tle szaro-różowych skłębionych obłoków, umieszczonych w dolnej części obrazu. Bóg Ojciec i Chrystus wspierają stopy na ciemnoniebieskim globie, od dołu podtrzymywanym przez trzy uskrzydlone główki aniołków. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura: „S(tanisław) Bochynski 1909”.

Zarys problematyki artystycznej

Artysta przedstawił Trójcę Świętą w tradycyjnej formule ikonograficznej, w której Boga Ojca ukazuje się jako starca, Chrystusa jako mężczyznę w sile wieku, a Ducha Świętego pod postacią białej gołębicy. Chrystus trzyma w dłoni krzyż – symbol swojej męki, a Bóg Ojciec berło królewskie, czyli atrybut władzy. Również kolory szat odnoszą się do przedstawionych osób. Czerwona szata Chrystusa to nawiązanie do jego męczeńskiej śmierci, a błękitny kolor płaszcza Boga Ojca do jego niebiańskiej chwały. Możliwe, że autor waksmundzkiego obrazu, Stanisław Bochyński, czerpał inspirację z popularnych w XIX wieku rycin lub reprodukcji, które powielały obraz Petera Paula Rubensa. Kompozycja jest bowiem odzwierciedleniem dzieła tego flamandzkiego malarza, namalowanego między 1620, a 1625 rokiem, które obecnie przechowywane jest w Bawarii w Bayerische Staatsgemäldesammlungen – Staatsgalerie Neuburg. Bochyński zachował główny układ kompozycyjny obrazu, zmienił jednak wiele mniejszych detali, na przykład w miejsce trzech aniołów podtrzymujących glob umieścił trzy główki anielskie. Możliwe, że taki schemat zastosowano również na XIX-wiecznej grafice, z której autor korzystał. Stanisław Bochyński był absolwentem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Największy zbiór jego prac znajduje się w klasztorze sióstr benedyktynek w Staniątkach.

Streszczenie

Obraz został wykonany przez malarza Stanisława Bochyńskiego w 1909 roku. Artysta przedstawił Trójcę Świętą w tradycyjnej formule ikonograficznej, w której Boga Ojca ukazuje się jako starca, Chrystusa jako mężczyznę w sile wieku, a Ducha Świętego pod postacią białej gołębicy. Możliwe, że autor waksmundzkiego obrazu czerpał inspirację z popularnych w XIX wieku rycin lub reprodukcji, które powielały obraz Petera Paula Rubensa. Kompozycja jest bowiem wzorowana na dziele tego flamandzkiego malarza, namalowanego między 1620, a 1625 rokiem, które obecnie przechowywane jest w Bawarii w Bayerische Staatsgemäldesammlungen – Staatsgalerie Neuburg.

Bibliografia

Skorupa Andrzej, "Zabytkowe kościoły Niżnego Podhala", Kraków 2004
Melbechowska-Luty Aleksandra, "Stanisław Bochyński (Bocheński)" , [w:] "Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających: malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 1" , red.Maurin-Białostocka Jolanta , Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971 , s. 191
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982

Jak cytować?

Maria Działo-Nosal, "Trójca Święta", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/trojca-swieta-17

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności