Św. Męczenniczka

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Przeciszów
Miejscowość
Przeciszów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny lewy
Identyfikator
DZIELO/23258
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
lata 1816-1818
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Figura przynależy do neoklasycystycznego ołtarza bocznego pw. Matki Boskiej Różańcowej, powstałego tuż po wybudowaniu nowego kościół z lat 1816-1818, wzniesionego wg. projektu architekta Józefa Heintzego.

Opis

Pełnopostaciowa figura ukazuje stojącą frontalnie świętą męczenniczkę w kontrapoście. Święta z odchyloną nieznacznie do tyłu głową prawą ręką przyciska do piersi gałązkę palmową, lewą zaś na tej samej wysokości nieznacznie wyciąga do przodu. Kobieta ma pociągłą twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wyrazisty nos i usta. Jej głowę otaczają brązowe włosy widoczne spod złotej chusty. Ubrana jest w srebrzoną tunikę przewiązaną na piersi szarfą oraz narzucony na ramiona złoty płaszcz osuwający się z tyłu postaci. Spod tuniki widać fragment lewej stopy obutej w sandał.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba nieznanej świętej męczenniczki z bocznego ołtarza różańcowego w Przecieszynie wyrasta z tradycji rokokowych realizacji, które kształtowane były "manierą Fontany". Stąd też posiada teatralne upozowanie, "grając" sobie powierzoną rolę, aczkolwiek nie jest to figura zdeformowana lub manieryczna. Tendencję tę można było zauważyć w twórczości Francesca Placidiego (np. wystrój rzeźbiarski w Morawicy), lub też u Piotra Korneckiego (np. rzeźby u cystersów w Jędrzejowie lub w farze w Bochni). Obecność gałązki palmowej każe widzieć w przedstawionej postaci świętą męczenniczkę, którą trudno jest zidentyfikować bez dodatkowego atrybutu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Rzeźby zaatakowane przez drewnojada, widoczne są niewielki ubytki (palce) oraz przetarcia warstwy malarskiej.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 492;
T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982, s. 401-402;
Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, red. S. Brzezicki, J. Wolańska, Warszawa 2016, s. 1094.

Streszczenie

Figura nieznanej świętej męczenniczki przynależy do neoklasycystycznego ołtarza bocznego pw. Matki Boskiej Różańcowej, powstałego tuż po wybudowaniu nowego kościół z lat 1816-1818, wzniesionego wg. projektu architekta Józefa Heintzego.

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Św. Męczenniczka", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-meczenniczka

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności