Św. Jacek Odrowąż

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Czernichów
Miejscowość
Czernichów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Świętej Trójcy
Miejsce przechowywania
ołtarz św. Izydora
Identyfikator
DZIELO/01070
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – około 130 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

W 1930 roku rzeźba została oczyszczona, a w 1962 roku przeprowadzono konserwację całego ołtarza.

Opis

Rzeźba pełna na cokole. Święty Jacek wyobrażony w całej postaci, stojący frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu. Obie ręce zgięte w łokciach, w prawej trzyma kij, w lewej figurkę Matki Boskiej z Dzieciątkiem w srebrnych i złotych szatach. Twarz podłużna, oczy małe, nos prosty, usta szerokie, ciemnoczerwone. Głowa otoczona krótkimi, brązowymi włosami z wyciętą tonsurą. Święty ubrany jest w srebrny habit ze złotym szkaplerzem i czarny płaszcz z kapturem, spod ubrania widoczne czubki czarnych butów. Polichromia w odsłoniętych partiach karnacji traktowana naturalistyczne.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Jacek urodził się w Kamieniu Opolskim, po studiach w Paryżu i Bolonii wstąpił do zakonu dominikanów. Dał się poznać jako porywający kaznodzieja i misjonarz, a jego najważniejszą zasługą było założenie klasztoru Dominikanów w Krakowie, gdzie zmarł w 1257 roku.Trzymana przez niego figurka Marii nawiązuje do legendy, według której Matka Boska ukazała się świętemu i powiedziała: „Ciesz się, synu mój, Jacku, gdyż modlitwy twoje są miłe Mojemu Synowi, Zbawcy. O cokolwiek w moim imieniu będziesz prosił, otrzymasz od Niego”. Podobno od tego czasu głosił płomienne kazania ku czci Marii. Według innego przekazu Jacek, uciekając z płonącego kościoła, uratował tylko Najświętszy Sakrament. Został zatrzymany przez głos nakazujący mu zabrać również Matkę Boską, której kamienny posąg znajdował się w świątyni. Z cudowną pomocą zdołał go unieść i zabrać ze sobą. Święty został ukazany w konwencjonalny sposób, frontalnie, trzymając atrybut, który pozwala go zidentyfikować. Sylwetka postaci wygięta w literę „S” oraz delikatna, taneczna poza świadczą o późnobarokowym pochodzeniu rzeźby.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W 1930 roku rzeźba została oczyszczona, a w 1962 roku przeprowadzono konserwację całego ołtarza.

Streszczenie

Rzeźba św. Jacka powstała w XVIII wieku. Święty założyciel klasztoru Dominikanów w Krakowie był kaznodzieją i został przedstawiony w konwencjonalny sposób z figurą Matki Boskiej, która nawiązuje do wydarzeń z jego życia.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Kronika Parafialna (http://www.parafiaczernichow.pl/index.php/o-parafii)

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Jacek Odrowąż", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jacek-odrowaz-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności